Gorajec
| Artykuł | 50°16′8″N 23°11′45″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 50°16'59.9"N, 23°12'0.0"E |
| - błąd | 14 m |
| Odległość | 1725 m |
| wieś | |
 Cerkiew Narodzenia Marii w Gorajcu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna | 16 |
| Kod pocztowy | 37-611[3] |
| Tablice rejestracyjne | RLU |
| SIMC | 0600119[4] |
Położenie na mapie gminy Cieszanów _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Cieszanów") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu lubaczowskiego  | |
 50°16′08″N 23°11′45″E/50,268889 23,195833 | |
Gorajec (w latach 1977-1981 Dąbrowa) – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie lubaczowskim, w gminie Cieszanów[5][4], nad potokiem Gnojnik na Płaskowyżu Tarnogrodzkim.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
Wieś starostwa niegrodowego lubaczowskiego na początku XVIII wieku[6].
Integralne części wsi
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0600071 | Dąbrówka | przysiółek |
Historia
Pierwsze ślady osadnictwa na terenie Gorajca pochodzą z czasów neolitu. Gorajec założony został w 1564 roku na prawie wołoskim na gruntach sąsiedniej wsi Żuków przez hetmana wielkiego koronnego i starostę lubaczowskiego Jana Tarnowskiego. Nosił początkowo nazwę Horajec i do końca XVIII wieku wchodził w skład dóbr starostwa lubaczowskiego. Później sprzedany został na licytacji baronowi Józefowi Brunickiemu. Na początku XX wieku wieś przeszła w ręce rodziny Wattmanów. Gorajec należał do parafii w Żukowie, przejściowo – od 1618 roku do końca XVII wieku – był samodzielną parafią.
W 1921 roku we wsi mieszkały 994 osoby, w większości wyznania greckokatolickiego. We wsi istniał Dom Narodowy, w którym mieściły się sale szkolne, czytelnia Proswity oraz sklep spółdzielczy. W latach 1944-1947 mieszkańców wsi narodowości ukraińskiej wysiedlono, a wieś spalono.
W 1944 r. działał na tym terenie kureń UPA Iwana Szpontaka, który wymordował polską ludność wsi[7].
6 kwietnia 1945 oddziały Wojsk Wewnętrznych, MO liczące łącznie ok. 300 osób podczas akcji pacyfikacyjnej zamordowali około 170 osób[8].
W latach 50. XX wieku w Gorajcu powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne. W latach 60. XX wieku zbudowano szkołę. W latach 1977–1981 wieś nosiła nazwę Dąbrowa. W roku 2005 we wsi zameldowanych było 107 osób.
We wsi znajduje się drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia NMP, jedna z najstarszych w Polsce, wzniesiona w 1586 jako cerkiew filialna parafii w Żukowie. Obecnie stanowi ona obiekt parafii w Cieszanowie. Zaliczana jest do obiektów położonych przy szlaku architektury drewnianej. Do zabytków wsi należy także XIX-wieczna kaplica oraz cmentarz greckokatolicki.
Od 2008 roku odbywają się tu nieformalne spotkania pasjonatów kultury ludowej – Folkowiska. W dniach 15-17 lipca 2011 roku odbył się pierwszy oficjalny Festiwal Kultury Pogranicza Folkowisko 2011. Najważniejszymi wydarzeniami były: Wieczór Opowiadaczy pod patronatem Andrzeja Stasiuka, Noc Folkowa z koncertem Zoi oraz zespołu Żmije oraz recital Eweliny Koniec.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Wieś Gorajec w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-09-18] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-03-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 321 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Wiesław Bondyra, Własność ziemska w województwie bełskim w czasach saskich, Lublin 2015, s. 34.
- ↑ Dionizy Garbacz, U boku Wołyniaka, Warszawa - Kraków 2015, s. 86
- ↑ Apokryf Ruski. Nadsanie. Gorajec
Linki zewnętrzne
- Gorajec, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 692.
- Strona wsi Gorajec. roztocze-gorajec.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-18)].
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 50.9 N
- S: 48.95 N
- W: 21.03 E
- E: 23.66 E
Flaga województwa podkarpackiego
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Gorajec, cerkiew gr.-kat. p.w. Narodzenia Marii, 1794, 1903
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Gorajec, cerkiew gr.-kat. p.w. Narodzenia Marii, 1794, 1903