Gorazd II (Pavlík)

Święty
Gorazd
Matěj Pavlík
Męczennik
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 maja 1879
Hrubá Vrbka

Data i miejsce śmierci

4 września 1942
PragaKobylisy

Czczony przez

Kościół Prawosławny Czech i Słowacji

Kanonizacja

1987
przez Kościół Prawosławny Czechosłowacji

Wspomnienie

22 sierpnia/4 września

Szczególne miejsca kultu

Czechy, Słowacja

Gorazd II
Matěj Pavlík
Biskup Czech, Moraw i Śląska
Kraj działania

Czechosłowacja

Data urodzenia

26 maja 1879

Data śmierci

4 września 1942

Biskup diecezji śląsko-morawskiej Kościoła Czechosłowackiego
Okres sprawowania

1921–1924

Eparcha Kościoła Prawosławnego Czechosłowacji
Okres sprawowania

1924–1942

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Kościół Prawosławny Czechosłowacji

Śluby zakonne

1921

Prezbiterat

1902

Nominacja biskupia

1921

Chirotonia biskupia

25 września 1921

Odznaczenia
Order Tomáša Garrigue Masaryka I Klasy
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

25 września 1921

Miejscowość

Belgrad

Miejsce

Sobór św. Michała Archanioła

Konsekrator

Dymitr (Pavlović)

Współkonsekratorzy

Antoni (Chrapowicki), Dosyteusz (Vasić), Józef (Cvijović)

Gorazd II, właściwie Matěj Pavlík, cs. Swiaszczennomuczenik Gorazd, jepiskop Bogemskij i Morawo-Silezskij[1] (ur. 26 maja 1879 w Hrubá Vrbka, zm. 4 września 1942 w Pradze) – święty prawosławny, biskup Czech, Moraw i Śląska, założyciel i organizator Kościoła Prawosławnego Czechosłowacji.

Życiorys

Matěj Pavlík pochodził z Moraw. Studiował w Kromieryżu i Ołomuńcu. Święcenia kapłańskie przyjął w obrządku łacińskim w 1902. Następnie pracował jako kapelan szpitalny w rzymskokatolickiej archidiecezji ołomunieckiej. Był publicystą katolickim, orędownikiem przywrócenia w Kościele czeskim obrządku słowiańskiego (głagolickiego).

Po I wojnie światowej w niepodległej Czechosłowacji związał się z ruchem Precz od Wiednia, precz od Rzymu. Przystąpił do modernistycznej grupy duchownych katolickich, która w 1920 założyła narodowy Kościół Czechosłowacki.

W 1921 Matěj Pavlík został wybrany biskupem śląsko-morawskim Kościoła Czechosłowackiego. Jako sympatyk słowiańskiej tradycji liturgicznej był emisariuszem w kontaktach z prawosławnymi hierarchami kościelnymi na Bałkanach. Prowadził negocjacje w celu uzyskania dla biskupów Kościoła Czechosłowackiego sukcesji apostolskiej.

W 1921 wstąpił do prawosławnego klasztoru. Na pamiątkę pierwszego słowiańskiego metropolity morawskiego przyjął imię zakonne Gorazd. 25 września 1921 otrzymał chirotonię biskupią w obrządku bizantyjskim z rąk patriarchy Serbii, Dymitra[2]. Jako propagator obrządku wschodniego nie mógł dojść do porozumienia w kwestiach doktrynalnych z Karelem Farskim. W 1924 wraz z częścią wiernych odszedł z Kościoła Czechosłowackiego zakładając Kościół Prawosławny Czechosłowacji.

Był organizatorem i pierwszym zwierzchnikiem Cerkwi prawosławnej w Czechosłowacji. W okresie międzywojennym pozyskał dla swojej wspólnoty grupę Rusinów Zakarpackich, co pozwoliło na odrodzenie Kościoła prawosławnego na Słowacji. W 1938 po utracie kontaktów z Patriarchatem Serbii podporządkował się jurysdykcji arcybiskupa prawosławnej archieparchii berlińskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego poza granicami Rosji.

Biskup Gorazd II zginął śmiercią męczeńską rozstrzelany przez Niemców 4 września 1942 na strzelnicy w Kobylisach. Była to kara za udział prawosławnych w ukrywaniu zamachowców na życie Reinharda Heydricha.

W 1997 roku został pośmiertnie odznaczony Orderem Tomáša Garrigue Masaryka I klasy[3].

Kult

Gorazd został kanonizowany przez Kościół Prawosławny Czechosłowacji w 1987 i jest największym jego współczesnym świętym[1].

W ikonografii święty Gorazd przedstawiany jest jako starszy mężczyzna w liturgicznych biskupich szatach, przyozdobionych krzyżami oraz z mitrą na głowie. Ma krótką, przyprószoną siwizną brodę. Prawą dłoń unosi w błogosławieństwie, w lewej trzyma Ewangelię.

Jego wspomnienie liturgiczne obchodzone jest 22 sierpnia/4 września[a] tj. 4 września według kalendarza gregoriańskiego[1].

Zobacz też

Uwagi

Przypisy

  1. a b c Jarosław Charkiewicz: męcz. Gorazd, biskup Czech, Moraw i Śląska. Serwis Cerkiew.pl. [dostęp 2013-01-26].
  2. Apoštolát CČSH. [dostęp 2008-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-02)].
  3. Seznam vyznamenaných, Pražský hrad [dostęp 2022-01-05] (cz.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

CZE Rad T-G-Masaryka 1tr (1994) BAR.svg
Baretka: Order Tomáša Garrigue Masaryka I Klasy – Republika Czeska (od 1994).
Gorazd (Matěj Pavlík).jpg
Gorazd (Matěj Pavlík)