Gorczyca
| ||
Gorczyca biała | ||
| Systematyka[1][2] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Podkrólestwo | rośliny zielone | |
| Nadgromada | rośliny telomowe | |
| Gromada | rośliny naczyniowe | |
| Podgromada | rośliny nasienne | |
| Nadklasa | okrytonasienne | |
| Klasa | Magnoliopsida | |
| Nadrząd | różopodobne | |
| Rząd | kapustowce | |
| Rodzina | kapustowate | |
| Rodzaj | gorczyca | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Sinapis L. Sp. Pl. 668. 1753 | ||
Gorczyca (Sinapis L.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Gatunkiem typowym jest Sinapis alba L.[3].
Systematyka
Sinapi P. Miller, Sinapistrum F. F. Chevallier
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)
Należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta )[2].
- Pozycja rodzaju w systemie Reveala (1993-1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Capparanae Reveal, rząd kaparowce (Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina kapustowate (Brassicaceae Burnett), podrodzina Sinapoideae Buchenau, plemię Sinapeae Prantl in Engl. & Prantl, rodzaj gorczyca (Sinapis L.)[4][5].
- Gatunki flory Polski[6]
- gorczyca biała, gorczyca jasna (Sinapis alba L.) – antropofit zadomowiony
- gorczyca polna (Sinapis arvensis L.) – antropofit zadomowiony
Roślina o nazwie gorczyca czarna ma obecnie nazwę naukową kapusta czarna (Brassica nigra (L.) W. D. J. Koch, dawniej Sinapis nigra L.) i nie jest już raczej zaliczana do rodzaju Sinapis. Podobnie gorczyca sarepska to kapusta sitowata (Brassica juncea (L.) Czern.).
Obecność w kulturze i symbolice
Do nasion gorczycy nawiązał Jezus Chrystus w przypowieści o Królestwie niebieskim, zapisanej w Ewangeliach[7], oraz gdy po uzdrowieniu epileptyka[8] wyjaśniał, że mając choćby odrobinę wiary[9][10] w moc Boga, to Bóg może rzeczywiście uczynić coś dla człowieka, nie tylko symbolicznie, ale i rzeczywiście[11].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
- ↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-09].
- ↑ James L. Reveal System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999. Systematyka rodzaju Sinapis według Reveala
- ↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Sinapis (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-03-09].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ „Królestwo niebieskie podobne jest do ziarnka gorczycy, które ktoś wziął i posiał na swej roli. Jest ono najmniejsze ze wszystkich nasion, lecz gdy wyrośnie, jest większe od innych jarzyn i staje się drzewem, tak że ptaki przylatują z powietrza i gnieżdżą się na jego gałęziach” (Mt 13,31-32; por. Mk 4,30-32; Łk 13,18-19). Gorczyca czarna (Brassica nigra) wyrasta w Palestynie nawet do 4 m wysokości.
- ↑ Mt 17, 14-21; Mk 9,14-29; Łk 9,37-43.
- ↑ „Jeśli będziecie mieć wiarę jak ziarnko gorczycy, powiecie tej górze: 'Przesuń się stąd tam!', a przesunie się. I nic niemożliwego nie będzie dla was” (Mt 17,20).
- ↑ „Gdybyście mieli wiarę jak ziarnko gorczycy, powiedzielibyście tej morwie: 'Wyrwij się z korzeniem i przesadź się w morze!', a byłaby wam posłuszna” (Łk 17,6).
- ↑ Ks. dr hab. Tomasz Siemieniec, Komentarz do Mt 17,14-27, RadioMaryja.pl, 28 grudnia 2020 [dostęp 2021-06-13] (pol.).
Media użyte na tej stronie
Weißer Senf. A blühender Zweig. 1 Knospe aufbrechend, vergrössert; 2 Blüte von der Seite, vergrössert; 3 Staubblatt von vorn, stark vergrössert; 4 Staubblatt von hinten, stark vergrössert; 5 Stempel und Honigdrüsen, stark vergrössert; 6 reife Frucht, geschlossen 1/1; 7 reife Frucht aufspringend; 8 Samen vergrössert; 9 Keimling mit den Kotyledonen vergrössert; 10 Samen im Querschnitt.