Gori

Gori
გორი
Ilustracja
Ratusz Gori z pomnikiem Stalina (usunięty 24 czerwca 2010)
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Gruzja

Region

Wewnętrzna Kartlia

Data założenia

XII w.

Prawa miejskie

1801

Powierzchnia

16,9 km²

Wysokość

588 m n.p.m.

Populacja (2014)
• liczba ludności
• gęstość


48 143[1]
2,785 os./km²

Nr kierunkowy

+995 (370)

Kod pocztowy

1400

Położenie na mapie Gruzji
Mapa konturowa Gruzji, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Gori”
Ziemia41°58′N 44°06′E/41,966667 44,100000
Strona internetowa

Gori (gruz. გორი) – miasto we wschodniej Gruzji, stolica regionu Wewnętrzna Kartlia.

Miasto leży na północny zachód od Tbilisi u ujścia rzeki Liakhvi do rzeki Mtkvari (Kura). Jest administracyjnym, kulturalnym i przemysłowym centrum okręgu o rozwiniętym rolnictwie.

W Gori znajduje się teatr, muzeum historii i sztuki gruzińskiej, uniwersytet i wiele szkół wyższych.

W mieście rozwinął się przemysł precyzyjny, bawełniany, spożywczy oraz drzewny[2].

Historia

Nazwa miasta pochodzi od znajdującej się w pobliżu do dzisiaj twierdzy Goris Ciche (pol. „twierdza na górze“), która pod nazwą Tontio była znana od VII wieku. Podczas badań archeologicznych ruin średniowiecznej twierdzy odkryto wcześniejszą, pochodzącą III w. p.n.e. – II w. p.n.e. W okresie panowania Dawida Budowniczego koło twierdzy powstało miasto, które stało się jednym z ważniejszych miast Gruzji.

W pobliżu Gori znajdują się ruiny XVI-wiecznych umocnień twierdzy Ksanis Ciche, która w czasie najazdu tureckiego miała bronić na gruzińskiej drodze wojennej dostępu do reszty kraju.

W 1818 w Gori powstała pierwsza gruzińska wyższa szkoła teologiczna.

Gori jest miejscem urodzenia Józefa Stalina. Dom, w którym się urodził i żył do 1883 r., jest miejscem pamięci – muzeum z eksponatami poświęconymi jego osobie. Do 2010 r., przed miejskim ratuszem stał pomnik Stalina, który dwukrotnie próbowano zburzyć w 1953 i 1988, ale mieszkańcy Gori protestowali[3].

Pomnik został usunięty w nocy 24 czerwca 2010 roku ku zaskoczeniu mieszkańców miasta. Ma on zostać przeniesiony do znajdującego się nieopodal muzeum poświęconego Stalinowi[4].

Gori było poważnie zniszczone podczas trzęsienia ziemi w 1920 r.

W sierpniu 2008 miasto było bombardowane przez lotnictwo rosyjskie. Uszkodzeniu lub zniszczeniu uległo wiele budynków[5]. 11 sierpnia Micheil Saakaszwili ujawnił, że siły gruzińskie odparły atak rosyjskich czołgów 5 km od miasta[6]. Od 13 do 22 sierpnia miasto znajdowało się pod okupacją wojsk rosyjskich.

Przypisy

  1. მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014, საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური, listopad 2014 [dostęp 2016-07-27].
  2. Gori, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-07-04].
  3. BBC: Stalin still revered in Georgia (ang.). 21 grudnia 2002. [dostęp 2007-01-07].
  4. dziennik.pl: W Gori, rodzinnym mieście Stalina, rozebrano pomnik wodza (pol.). 25 czerwca 2010. [dostęp 2010-06-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-18)].
  5. Eyewitness: Mood shifts in Gori, BBC News [dostęp 10.08.2008]
  6. Saakaszwili: Moskwa chce kontrolować szlaki energetyczne na Kaukazie - WP Wiadomości, wiadomosci.wp.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).

Media użyte na tej stronie