Goryczuszka

Goryczuszka
Ilustracja
Goryczuszka polna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

goryczkowce

Rodzina

goryczkowate

Rodzaj

goryczuszka

Nazwa systematyczna
Gentianella Moench
Meth. 482. 4 Mai 1794
Typ nomenklatoryczny

Gentianella campestris (L.) Börner[3]

Gentianella germanica
Gentianella aspera
Gentianella austriaca
Gentianella bellidifolia
Gentianella campestris
Gentianella amarella

Goryczuszka (Gentianella Moench) – rodzaj roślin zielnych z rodziny goryczkowatych. Obejmuje co najmniej 303 gatunki[4]. Występują one w strefach umiarkowanych na obu półkulach (z wyjątkiem Afryki). W Polsce w zależności od ujęcia systematycznego rośnie od 5 do 9 gatunków[5][4].

Niektóre gatunki z tego rodzaju uprawiane są jako ozdobne i wykorzystywane jako lecznicze[6].

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj występuje na półkuli północnej na rozległych obszarach Ameryki Północnej, Europy i Azji – bez południowych krańców tych kontynentów. Na półkuli południowej obecny jest w zachodniej i południowej Ameryce Południowej, w Australii (12 gatunków) i Nowej Zelandii (30 gatunków)[4][6]. W Europie występują 22 gatunki[6], z czego w Polsce 5 (kilka innych tradycyjnie zaliczanych do tego rodzaju zostało przeniesionych do innych rodzajów – Gentianopsis i Comastoma – lub ma współcześnie status podgatunku)[4][5].

Gatunki flory Polski[5]

Pierwsza nazwa naukowa według listy krajowej[5], druga – obowiązująca według bazy taksonomicznej Plants of the World online (jeśli jest inna)[4]

  • goryczuszka gorzkawa Gentianella amarella (L.) Börner
  • goryczuszka bałtycka Gentianella baltica (Murb.) BörnerGentianella campestris subsp. baltica (Murb.) Tutin ex N.M.Pritch.
  • goryczuszka czeska Gentianella bohemica SkalickýGentianella praecox (A.Kern. & Jos.Kern.) Dostál ex E.Mayer
  • goryczuszka polna Gentianella campestris (L.) Börner
  • goryczuszka orzęsiona Gentianella ciliata (L.) Borkh.Gentianopsis ciliata (L.) Ma
  • goryczuszka Wettsteina Gentianella germanica (Willd.) Börner
  • goryczuszka wczesna Gentianella lutescens (Velen.) Holub
  • goryczuszka lodnikowa Gentianella tenella (Rottb.) BörnerComastoma tenellum (Rottb.) Toyok.
  • goryczuszka błotna Gentianella uliginosa (Willd.) BörnerGentianella amarella subsp. uliginosa (Willd.) Tzvelev

Morfologia i biologia

Pokrój
Rośliny zielne, zwykle krótkotrwałe byliny kłączowe, rośliny roczne lub dwuletnie[6][7].
Liście
Naprzeciwległe, rzadziej w okółkach[7], całobrzegie, siedzące.
Kwiaty
Relatywnie duże, pojedyncze na szczycie pędu lub zebrane w wierzchotkowe kwiatostany. Promieniste, 4- lub pięciokrotne. Kielich bez błoniastego rąbka łączącego działki. Płatki korony zrośnięte, korona rurkowata, dzwonkowata lub lejkowata, różnie zabarwionej, zawsze bez przydatków między płatkami, czasem z płatkami frędzlowatymi lub orzęsionymi na brzegach. U nasady korony obecne miodniki. Pręciki przyrośnięte nasadami do płatków[7]. Znamiona słupka 2-łatkowe lub 2-wrębne.
Owoce
Wielonasienne, otwierające się dwiema klapami torebki[7].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Należy do podplemienia Swertiinae, plemienia Gentianeae w obrębie rodziny goryczkowatych (Gentianaceae) z rzędu goryczkowców (Gentianales)[2][8].

Niektóre tradycyjnie zaliczane tu gatunki wyodrębnione zostały w osobne rodzaje, m.in. dotyczy to taksonów z flory Polski: goryczuszka lodnikowa nosi nazwę Comastoma tenellum (≡Gentianella tenella), goryczuszka orzęsiona to Gentianopsis ciliata (≡Gentianella ciliata)[4]. W obrębie rodzaju występuje tendencja do szybkiej izolacji ekologicznej populacji i zmienności fenologicznej[6]. W efekcie ranga wielu taksonów jest problematyczna. Tradycyjnie wyróżniane jako odrębne gatunki (jak np. goryczuszka bałtycka G. baltica i goryczuszka błotna G. uliginosa) współcześnie traktowane są jako podgatunki (odpowiednio G. campestris subsp. baltica (Murb.) Tutin ex N.M.Pritch. i G. amarella subsp. uliginosa (Willd.) Tzvelev)[4].

Wykaz gatunków[4]
  • Gentianella × aerimontana S.E.Fröhner
  • Gentianella albanica (Jáv.) Holub
  • Gentianella albidocoerulea (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella alborosea (Gilg) Fabris
  • Gentianella alborubra Fabris
  • Gentianella amabilis (Petrie) Glenny
  • Gentianella amarella (L.) Börnergoryczuszka gorzkawa
  • Gentianella androsacea J.S.Pringle
  • Gentianella angustiflora Harry Sm.
  • Gentianella angustifolia Glenny
  • Gentianella anisodonta (Borbás) Á.Löve & D.Löve
  • Gentianella annaverae (Pînzaru) Pînzaru
  • Gentianella anomala (C.Marquand) T.N.Ho
  • Gentianella antarctica (Kirk) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella antipoda (Kirk) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella arenaria (Maxim.) T.N.Ho
  • Gentianella arenarioides (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella armerioides (Griseb.) J.S.Pringle
  • Gentianella aspera (Hegetschw.) Dostál ex Skalický, Chrtek & Gillgoryczuszka szorstka
  • Gentianella astonii (Petrie) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella asyneumoides Riedl
  • Gentianella atrata (Bunge ex Griseb.) Holub
  • Gentianella atroviolacea (Gilg) Fabris ex T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella aurea (L.) Harry Sm.
  • Gentianella auriculata (Pall.) J.M.Gillett
  • Gentianella austriaca (A.Kern. & Jos.Kern.) Holubgoryczuszka austriacka[9]
  • Gentianella × austroamarella Moravec & Vollrath
  • Gentianella azurea (Bunge) Holub
  • Gentianella bangii (Gilg) Fabris ex T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella barringtonensis (L.G.Adams) Glenny
  • Gentianella bawbawensis (L.G.Adams) Glenny
  • Gentianella bellatula (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella bellidifolia (Hook.f.) Holub
  • Gentianella benedictae (Gilg) Fabris
  • Gentianella bicolor (Wedd.) Fabris ex J.S.Pringle
  • Gentianella biebersteinii (Bunge) Holub
  • Gentianella bockii (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella boliviana (Pax) J.S.Pringle
  • Gentianella brandtiana (Gilg) Fabris
  • Gentianella brevisepala (L.G.Adams) Glenny
  • Gentianella bridgesii (Gilg) Fabris ex T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella briquetiana (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella bromifolia (Griseb.) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella brunneotincta (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella bulgarica (Velen.) Holub
  • Gentianella burkillii Karthik. & V.S.Kumar
  • Gentianella bussmannii J.S.Pringle
  • Gentianella cabrerae (Fabris) Fabris
  • Gentianella calanchoides (Gilg) Fabris
  • Gentianella calcarea (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella calcis Glenny & Molloy
  • Gentianella calycidon G.L.Nesom
  • Gentianella campanuliformis (Reimers) Fabris
  • Gentianella campestris (L.) Börnergoryczuszka polna
  • Gentianella canoi S.J.Castillo & J.S.Pringle
  • Gentianella canosoi G.L.Nesom & B.L.Turner
  • Gentianella carneorubra (Gilg) Fabris ex J.S.Pringle
  • Gentianella caucasea (Lodd. ex Sims) Holub
  • Gentianella centamalensis (Gilg) Zarucchi
  • Gentianella cerastioides (Kunth) Fabris
  • Gentianella cerina (Hook.f.) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella cernua (Kunth) Fabris
  • Gentianella cerrateae Fabris
  • Gentianella chamuchui (Reimers) Fabris
  • Gentianella chathamica (Cheeseman) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella chlorantha J.S.Pringle
  • Gentianella chrysantha (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella chrysosphaera (Gilg) Zarucchi
  • Gentianella chrysotaenia (Gilg) Zarucchi
  • Gentianella claytonioides (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella clelandii (L.G.Adams) Glenny
  • Gentianella coccinea (D.Don ex G.Don) Zarucchi
  • Gentianella columnae (Ten.) Holub
  • Gentianella concinna (Hook.f.) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella coquimbensis (Briq.) Martic. & Quezada
  • Gentianella corallina (Gilg) Zarucchi
  • Gentianella corymbifera (Kirk) Holub
  • Gentianella corymbosa (Kunth) Weaver & Rüdenberg
  • Gentianella cosmantha (Griseb.) J.S.Pringle
  • Gentianella crassicaulis J.S.Pringle
  • Gentianella crassulifolia (Griseb.) Fabris
  • Gentianella crispata (Vis.) Holub
  • Gentianella crossolaema (Wedd.) Zarucchi
  • Gentianella cunninghamii (L.G.Adams) Glenny
  • Gentianella cuspidata (Griseb.) J.S.Pringle
  • Gentianella dacrydioides (Gilg) Weaver & Rüdenberg
  • Gentianella dasythamna (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella decemnectaria J.S.Pringle
  • Gentianella decumbens Glenny
  • Gentianella demissa (L.G.Adams) Glenny
  • Gentianella dianthoides (Kunth) Fabris ex J.S.Pringle
  • Gentianella dielsiana (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella diemensis (Griseb.) J.H.Willis
  • Gentianella dilatata (Griseb.) Fabris
  • Gentianella dissitifolia (Griseb.) Zarucchi
  • Gentianella divisa (Kirk) Glenny
  • Gentianella dolichopoda (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella dombeyana (Wedd.) Zarucchi
  • Gentianella eichleri (L.G.Adams) Glenny
  • Gentianella empetroides J.S.Pringle
  • Gentianella engadinensis (Wettst.) Holub
  • Gentianella ericoides (Griseb.) Fabris
  • Gentianella ericothamna (Gilg) Zarucchi
  • Gentianella ernestii (Briq.) Fabris ex J.S.Pringle
  • Gentianella erythrochrysea (Gilg) Fabris
  • Gentianella euphorbiifolia Fabris
  • Gentianella eurysepala (Gilg) Zarucchi
  • Gentianella fabrisii Filippa & Barboza
  • Gentianella fastigiata Fabris
  • Gentianella fiebrigii (Gilg) Holub
  • Gentianella filipes (Cheeseman) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella fimbrilinguis G.L.Nesom
  • Gentianella flaviflora (Griseb.) Fabris
  • Gentianella florida (Griseb.) Holub
  • Gentianella foliosa (Kunth) Fabris
  • Gentianella formosissima (D.Don ex G.Don) Fabris ex J.S.Pringle
  • Gentianella fruticulosa (Dombey ex Wedd.) Fabris ex J.S.Pringle
  • Gentianella fuscicaulis Fabris
  • Gentianella gageoides (Gilg) Fabris
  • Gentianella galtonioides J.S.Pringle
  • Gentianella gentianoides (Franch.) Harry Sm.
  • Gentianella germanica (Willd.) Börnergoryczuszka Wettsteina
  • Gentianella gibbsii (Petrie) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella gilgiana (Reimers) Fabris ex J.S.Pringle
  • Gentianella gilioides (Gilg) Fabris
  • Gentianella glenniae J.S.Pringle
  • Gentianella glossocarpa G.L.Nesom
  • Gentianella gracilis (Raf.) Fabris
  • Gentianella graminea (Kunth) Fabris
  • Gentianella grantii J.S.Pringle
  • Gentianella griersonii E.Aitken & D.G.Long
  • Gentianella grisebachii (Hook.f.) T.N.Ho
  • Gentianella gunniana (L.G.Adams) Glenny
  • Gentianella helianthemoides (Gilg) Fabris
  • Gentianella herrerae (Reimers) Zarucchi
  • Gentianella heterosepala (Engelm.) Holub
  • Gentianella hieronymi (Gilg) Fabris
  • Gentianella hirculus (Griseb.) Fabris
  • Gentianella holosteoides Schott & Kotschy ex N.M.Pritch.
  • Gentianella huancaveliquensis Fabris
  • Gentianella hypericoides (Gilg) Fabris
  • Gentianella hyssopifolia (Kunth) Fabris
  • Gentianella iberidea J.S.Pringle
  • Gentianella imberbis (Griseb.) Filippa & Barboza
  • Gentianella impressinervia Glenny
  • Gentianella inaequicalyx (Gilg) Fabris ex J.S.Pringle
  • Gentianella incurva (Hook.) Fabris
  • Gentianella insubrica (Kunz) Holub
  • Gentianella jamesonii (Hook.) Fabris
  • Gentianella junussovii (Pachom. & Tajdshan.) Czerep.
  • Gentianella kuntzei (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella kurtzii (Gilg) Fabris
  • Gentianella kusnezowii (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella larecajensis (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella liburnica E.Mayer & Kunz
  • Gentianella lilacina (Gilg) Zarucchi
  • Gentianella lilacinoflaves cens (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella lilliputiana (C.J.Webb) Glenny
  • Gentianella limoselloides (Kunth) Fabris
  • Gentianella lineata (Kirk) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella liniflora (Kunth) Fabris ex J.S.Pringle
  • Gentianella lipskyi (Kusn.) Holub
  • Gentianella lobelioides (Gilg) Zarucchi
  • Gentianella longibarbata (Gilg) Fabris
  • Gentianella longipes J.S.Pringle
  • Gentianella longisepala M.Zárate
  • Gentianella lowndesii Harry Sm.
  • Gentianella luridoviolacea (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella luteoalba Glenny
  • Gentianella luteomarginata (Reimers) Fabris
  • Gentianella lutescens (Velen.) Holubgoryczuszka wczesna
  • Gentianella lythroides (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella × macrocalyx (Celak.) B.Bock
  • Gentianella macrorrhiza (Gilg) Fabris ex T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella macrosperma Ma ex H.F.Cao, J.D.Ya & Q.R.Zhang
  • Gentianella maddenii (C.B.Clarke) Airy Shaw
  • Gentianella magellanica (Gaudich.) Fabris
  • Gentianella magnifica (Kirk) Glenny
  • Gentianella meyeniana (Griseb.) Fabris
  • Gentianella microcalyx (Lemmon) J.M.Gillett
  • Gentianella minutissima (Boiss.) Holub
  • Gentianella montana (G.Forst.) Holub
  • Gentianella moorcroftiana (Wall. ex Griseb.) Airy Shaw
  • Gentianella muelleriana (L.G.Adams) Glenny
  • Gentianella multicaulis (Gillies ex Griseb.) Fabris
  • Gentianella multiflora (Griseb.) Fabris
  • Gentianella muscoides (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella myriantha (Gilg) Holub
  • Gentianella narcissoides (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella neomandonii (R.C.Foster) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella nephostelium J.S.Pringle
  • Gentianella nevadensis (Gilg) Weaver & Rüdenberg
  • Gentianella nitida (Griseb.) Fabris
  • Gentianella nummulariifolia (Griseb.) Fabris
  • Gentianella obtusifolia (F.W.Schmidt) Holub
  • Gentianella oellgaardii J.S.Pringle
  • Gentianella oranensis (Fabris) Filippa & Barboza
  • Gentianella oreosilene (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella ottonis (Phil.) Muñoz
  • Gentianella palcana (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella pallide-lilacina (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella paludicola (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella × pamplinii (Druce) E.F.Warb.
  • Gentianella parviflora (Griseb.) T.N.Ho
  • Gentianella patula (Kirk) Holub
  • Gentianella pavonii (Griseb.) Fabris
  • Gentianella pernettyoides (Reimers) Fabris
  • Gentianella persquarrosa (Reimers) J.S.Pringle
  • Gentianella peruviana (Griseb.) Fabris
  • Gentianella petrophila (Gilg) Zarucchi
  • Gentianella pevalekii Bjelcic & E Mayer
  • Gentianella pharos J.S.Pringle
  • Gentianella pilgeriana (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella pilosa (Wettst.) Holub
  • Gentianella pleurogynoides (Griseb.) Glenny
  • Gentianella pluvialis J.S.Pringle
  • Gentianella poculifera (Gilg) Zarucchi
  • Gentianella polyantha J.S.Pringle
  • Gentianella polysperes (L.G.Adams) Glenny
  • Gentianella poretzkyi Tzvelev
  • Gentianella porphyrantha (Gilg) Zarucchi
  • Gentianella potamophila (Gilg) Zarucchi
  • Gentianella praecox (A.Kern. & Jos.Kern.) Dostál ex E.Mayergoryczuszka czeska
  • Gentianella primuloides (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella profusa J.S.Pringle
  • Gentianella promethea (Juz.) Holub
  • Gentianella propinqua (Richardson) J.M.Gillett
  • Gentianella pseudazurea (Grubov) Holub
  • Gentianella pseudocrassula (Gilg) Fabris
  • Gentianella pseudolycopodium (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella pulla (Griseb.) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella punensis (Fabris) Fabris
  • Gentianella punicea (Wedd.) Holub
  • Gentianella pygmaea (Regel & Schmalh.) Harry Sm. ex S.Nilsson
  • Gentianella pyrostelium J.S.Pringle
  • Gentianella quechuana M.Zárate
  • Gentianella quinquefolia (L.) Small
  • Gentianella quipuscoana J.S.Pringle
  • Gentianella radicata (Griseb.) J.S.Pringle
  • Gentianella raimondiana (Wedd.) J.S.Pringle
  • Gentianella ramosa (Hegetschw.) Holub
  • Gentianella rapunculoides (Willd. ex Schult.) J.S.Pringle
  • Gentianella rhaetica (A.Kern. & Jos.Kern.) Á.Löve & D.Löve
  • Gentianella rima (D.Don) Fabris
  • Gentianella riojae (Gilg) Fabris ex J.S.Pringle
  • Gentianella roseolilacina (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella rugicalyx J.S.Pringle
  • Gentianella ruizii (Griseb.) Holub
  • Gentianella rupicola (Kunth) Holub
  • Gentianella sagasteguii J.S.Pringle
  • Gentianella sanchezii J.S.Pringle
  • Gentianella sancti-mathaeii (R.C.Foster) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella sanctorum (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella sandiana (Gillett) G.L.Nesom
  • Gentianella sandiensis (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella saxicola (Griseb.) J.S.Pringle
  • Gentianella saxifragoides (Kunth) Fabris
  • Gentianella saxosa (G.Forst.) Holub
  • Gentianella scarlatiflora (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella scarlatina (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella scarlatinostri ata (Gilg) Zarucchi
  • Gentianella scopulorum (Wedd.) Fabris ex T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella selaginifolia (Griseb.) Fabris
  • Gentianella serotina (Cockayne) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella setipes (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella sibirica (Kusn.) Holub
  • Gentianella silenoides (Gilg) Fabris
  • Gentianella smithii J.S.Pringle
  • Gentianella soratensis (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella speciosissima (Gilg) Zarucchi
  • Gentianella spenceri (Kirk) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella splendens (Gilg) Fabris
  • Gentianella stellata Glenny
  • Gentianella stenosepala (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella sugawarae (H.Hara) Satake
  • Gentianella sulphurea (Gilg) Fabris
  • Gentianella sylvicola (L.G.Adams) Glenny
  • Gentianella takedai (Kitag.) Satake
  • Gentianella tarahumarae G.L.Nesom
  • Gentianella tarapacana (Gilg) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella tenuifolia (Petrie) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella thiosphaera (Gilg) Holub
  • Gentianella thyrsoidea (Hook.) Fabris
  • Gentianella tischkovii (Grubov) Holub
  • Gentianella tortuosa (M.E.Jones) J.M.Gillett
  • Gentianella totorensis (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella tovariana Fabris
  • Gentianella transalaica (Pachom. & Tajdshan.) Czerep.
  • Gentianella tristicha (Gilg) J.S.Pringle
  • Gentianella tubulosa (Gilg) Fabris
  • Gentianella tumailica M.Shabir, Agnihotri, J.K.Tiwari & T.Husain
  • Gentianella turkestanorum (Gand.) Holub
  • Gentianella uberula J.S.Pringle
  • Gentianella umbellata (M.Bieb.) Holub
  • Gentianella undulatisepala J.S.Pringle
  • Gentianella vaginalis (Griseb.) J.S.Pringle
  • Gentianella vargasii Fabris
  • Gentianella vernicosa (Cheeseman) T.N.Ho & S.W.Liu
  • Gentianella violacea (G.Don ex D.Don) Fabris
  • Gentianella viridiflora Pfanzelt & Sylvester
  • Gentianella waygecha J.S.Pringle & J.R.Grant
  • Gentianella weberbaueri (Gilg) Fabris
  • Gentianella weigendii J.S.Pringle
  • Gentianella wislizeni (Engelm.) J.M.Gillett
  • Gentianella wrightii (A.Gray) Holub
  • Gentianella yanachagensis J.S.Pringle
  • Gentianella zaratei J.S.Pringle

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-11-30] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-03].
  4. a b c d e f g h i Gentianella Moench. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-07-04].
  5. a b c d Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 88, ISBN 978-83-62975-45-7.
  6. a b c d e David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 383. ISBN 978-1-107-11502-6.
  7. a b c d Gentianella Moench. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-07-04].
  8. Genus Gentianella Moench. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-07-04].
  9. Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 89. ISBN 978-83-925110-5-2.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Feldenzian.JPG
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Field Gentian - Gentianella campestris (20909131591).jpg
Autor: Björn S..., Licencja: CC BY-SA 2.0
Field Gentian - Gentianella campestris
Gentianella bellidifolia, Kahurangi National Park, New Zealand.jpg
Autor: Michal Klajban, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gentianella bellidifolia, Kahurangi National Park, New Zealand. The picture was taken in Cobb River Valley between Chaffey Hut and Trilobite Hut
Genzianella austriaca sun Resciesa Gherdeina.JPG
Autor:
Control copyright icon.svg
This image is not public domain. Please respect the copyright protection. It may only be used according to the rules mentioned here. This specifically excludes use in social media, if applicable terms of the licenses listed here not appropriate.
Upload-problem2.svg
Please do not upload an updated image here without consultation with the Author. The author would like to make corrections only at his own source. This ensures that the changes are preserved.
Please if you think that any changes should be required, please inform the author.
Otherwise you can upload a new image with a new name. Please use one of the templates derivative or extract.
, Licencja: CC BY-SA 3.0
Genzianella on the Resciesa pasture in Gröden - South Tyrol.
Gentianella-aspera2.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Gentianella amarella heterosepala.jpg
Autor: JerryFriedman, Licencja: CC BY-SA 3.0
Inflorescence of Gentianella amarella var. heterosepala, Santa Fe Ski Basin, Santa Fe National Forest, New Mexico.