Gorysz alzacki
| ||
 | ||
| Systematyka[1][2] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Podkrólestwo | rośliny zielone | |
| Nadgromada | rośliny telomowe | |
| Gromada | rośliny naczyniowe | |
| Podgromada | rośliny nasienne | |
| Nadklasa | okrytonasienne | |
| Klasa | Magnoliopsida | |
| Nadrząd | astropodobne | |
| Rząd | selerowce | |
| Rodzina | selerowate | |
| Rodzaj | gorysz | |
| Gatunek | gorysz alzacki | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Peucedanum alsaticum L. Sp. pl. ed. 2, 1:354. 1762 | ||
Gorysz alzacki (Peucedanum alsaticum L.) – gatunek rośliny z rodziny selerowatych. Występuje na Zakaukaziu, w Zachodniej Syberii, Kazachstanie oraz w Europie Środkowej, Południowej i Wschodniej[3]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim; rośnie na Wyżynie Lubelskiej i Roztoczu[4].
Morfologia
- Łodyga
- Pełna, gałęzista, kandelabrowo rozgałęziona, bruzdowano kanciasta, do 150 cm wysokości, w dolnej części z tuniką z resztek strych liści.
- Liście
- Nagie, miękkie, 2-4-krotnie pierzaste. Odcinki ostatniego rzędu jajowate lub jajowatolancetowate, zaostrzone.
- Kwiaty
- Żółte, zebrane w 10-18-szypułkowe baldachy. Szypułki nagie. Pod baldachem wyrasta 5-8 lancetowatych, odstających, biało obrzeżonych pokryw[5].
- Owoc
- Oskrzydlona niełupka długości 2-3 mm.
Biologia i ekologia
Bylina, hemikryptofit. Rośnie na suchych zboczach. Kwitnie w lipcu i sierpniu.
Zagrożenia
Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[6] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię EN (zagrożony)[7].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-05-05].
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
- ↑ Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: Stefan.lefnaer, Licencja: CC BY-SA 3.0
Habitus
Taxon: Peucedanum alsaticum (sensu Fischer et al. EfÖLS 2008)
Location: Wartberg near Riedenthal/Ulrichskirchen, district Mistelbach, Lower Austria - ca. 200 m a.s.l.
Autor: Stefan.lefnaer, Licencja: CC BY-SA 3.0
Fruits
Taxon: Peucedanum alsaticum (sensu Fischer et al. EfÖLS 2008)
Location: near Niederhollabrunn, district Korneuburg, Lower Austria - ca. 330 m a.s.l.