Gospodarka Holandii

Gospodarka Holandia
Ilustracja
Amsterdam – stolica Holandii
Informacje ogólne
Waluta

1 euro = 100 centów

Dane statystyczne
PKB (nominalny)

858,3 mld $ (2011)

PKB (ważony PSN)

705,7 mld $ (2011)

PKB per capita

42 300 $ (2011)

Wzrost PKB

1,6% (2011)

Struktura PKB

rolnictwo: 2,7%
przemysł: 24,2%
usługi: 73% (2011)

Inflacja

2,3% (2011)

Wymiana handlowa
Eksport

576,9 mld $ (2011)

Towary eksportowane

towary rolnicze (kwiaty i warzywa)[1], maszyny, samochody i produkty chemiczne, sery, mięso[2]

Główni partnerzy

Niemcy 26%, Belgia 13%, Francja 9,2%, Wielka Brytania 7,7%, Włochy 4,9% (2010)

Import

514,1 mld $ (2011)

Towary importowane

maszyny, produkty chemiczne, paliwa, ubrania

Główni partnerzy

Niemcy 15,5%, Chiny 12,6%, Belgia 8,3%, Stany Zjednoczone 6,8%, Wielka Brytania 6,2%, Rosja 5,6% (2010)

Zatrudnienie
Siła robocza

7,785 mln

Struktura zatrudnienia

usługi 80%, przemysł 18%, rolnictwo 2% (2005)

Płaca minimalna

1446,6 € (2012)[3]

Stopa bezrobocia

5,2% (2011)

Wskaźniki jakości życia
Ludność poniżej progu ubóstwa

10,5% (2005)

Współczynnik Giniego

30,9 (2007)

Finanse publiczne
Dług publiczny

64,4% PKB (2011)

Deficyt budżetowy

3,8% PKB (2011)

Przychody budżetowe

392,1 mld $

Wydatki budżetowe

424,8 mld $

Gospodarka Holandii jest wysoko rozwinięta, jej najwyższą dziedziną są usługi wytwarzające ponad 70% PKB[1]. Walutą państwa jest euro.

Współcześnie Holandia jest gospodarką rynkową z przeważającą własnością prywatną, ale o wysokim poziomie redystrybucji dochodów poprzez podatki, w 2006 wynoszącym 39% PKB. Holandia jest nominalnie szesnastą gospodarką świata, a po zmierzeniu parytetem siły nabywczej dwudziestą drugą. Rozwój gospodarczy nastąpił ze względu na korzystne położenie państwa oraz przekształceniu państwa z czasów II wojny światowej z kraju rolniczego na państwo przemysłowe.

W Holandii kładzie się ogromny nacisk na ekologię: wykorzystanie alternatywnych źródeł energii, zakładanie w samochodach instalacji gazowych itp. Jednak mimo tego konsumpcja pochodnych paliw kopalnych jak benzyny od 1990 do 2007 roku znacząco wzrosła. Potem spadła w związku ze światowym kryzysem w 2008 roku, ale w 2018 nadal była znacząco wyższa niż w 1990[4].

W holenderskim skarbcu narodowym znajduje się 612,5 ton złota[5].

PKB

PKB na osobę
RokWartość (w dolarach)
200425 830[1]
200527 200[6]
200631 700
200739 000
200941 300
201041 800
201142 300

Rolnictwo

Rolnictwo w Holandii jest bardzo intensywne. Holandia zajmuje trzecie miejsce na świecie pod względem eksportu produktów rolnych dzięki uprawie kwiatów i warzyw w cieplarniach (głównie pomidory, ogórki oraz papryki)[1]. W rolnictwie pracuje 4% ludności czynnej zawodowo[6]. W 2010 Holandia wyeksportowała 3,6 miliarda cebulek kwiatowych (tulipany, mieczyki, narcyzy i hiacynty) o wartości 313 milionów euro[7].

Przemysł

Przemysł w Holandii jest wysoko rozwinięty. Na eksport przeznacza się takie produkty jak maszyny, samochody czy też produkty rolne. W tym sektorze pracuje 23% ludności czynnej zawodowo[6]. Głównym źródłem energii są produkty ropopochodne i gaz ziemny, który tak jak i ropa naftowa wydobywany jest przez Holandię na Morzu Północnym (jest ósmym na świecie wydobywcą gazu ziemnego – 77,3 mld m³ (2006))[8].

Przemysł przeżywa szybki rozwój (zwłaszcza sektor stoczniowy, elektroniczny oraz chemiczny[2]).

Obecny rozkwit tego sektora nastąpił po II wojnie światowej. Wcześniej największe zyski przynosił sektor włókienniczy[9].

Usługi

Usługi są najważniejszą dziedziną gospodarki wytwarzające 70% PKB[1]. W tym sektorze pracuje 73% ludności czynnej zawodowo[6].

Transport

Wysoki poziom rozwoju kraju wiąże się z położeniem przy najbardziej uczęszczanych drogach morskich na świecie. W Rotterdamie znajduje się Europoort – największy port morski w Europie oraz drugi na świecie. Oprócz tego ważny port leży w Amsterdamie.

Żegluga śródlądowa odgrywa w Holandii dużą rolę, w szczególności na Renie, Mozie oraz Skaldzie.

Przez ten kraj przebiegają autostrady łączące Francję i Hiszpanię z północną i wschodnią Europą[10].

Emisja gazów cieplarnianych

Łączna emisja równoważnika dwutlenku węgla z Holandii wyniosła w 1990 roku 220,479 Mt, z czego 161,282 Mt stanowił dwutlenek węgla. W przeliczeniu na mieszkańca emisja wyniosła wówczas 10,777 t dwutlenku węgla, a w przeliczeniu na 1 dolar PKB 334 kg. Na drugim miejscu była emisja metanu, następnie podtlenku azotu i gazów fluorowanych. Po roku 1990 poziom emisji wszystkich gazów wahał się, osiągając maksimum w drugiej połowie lat 90. W 2018 roku emisja dwutlenku węgla pochodzenia kopalnego wyniosła 162,292 Mt, a w przeliczeniu na mieszkańca 9,499 t i w przeliczeniu na 1 dolar PKB 189 kg. Różne branże były odpowiedzialne za tę emisję w podobnym stopniu, przy czym największy udział zwykle miała energetyka i emisja z budynków, a trochę mniejszy transport i emisja ze spalania w innych branżach przemysłu[11].

Największe przedsiębiorstwa

Znane holenderskie przedsiębiorstwa to między innymi: Royal Dutch Shell, Unilever, KLM, AkzoNobel, DAF Trucks, Philips, ING Groep, Rabobank, Heineken, PostNL i Randstad.

Historia

Waga miejska w Amsterdamie

Wysoki rozwój kraju wiąże się z położeniem przy najbardziej uczęszczanych drogach morskich na świecie[1]. Podczas II wojny światowej Belgia, Holandia oraz Luksemburg podpisały konwencję celną (w Londynie), która integruje te europejskie gospodarki. W 1958 w Hadze utworzono Benelux[10]. Po II wojnie światowej nastąpił szybki rozwój Holandii po zamianie kraju z państwa rolniczego na przemysłowe[12].

W 1952 roku Holandia stała się członkiem Unii Europejskiej. W 1985 stała się członkiem strefy Schengen. W 1999 roku została włączona do strefy euro i wprowadziła wspólną walutę euro.

1 stycznia 2007 Holandia otworzyła rynek pracy dla Polaków oraz mieszkańców innych państw wchodzących 1 maja 2004 do Unii Europejskiej[13]. Miało to na celu wyeliminowanie szarej strefy.

Przypisy

  1. a b c d e f Holandia. W: Oxford Wielka Encyklopedia Geografii tom 1. Europa. Poznań: Oxford Educational, 2004, s. 26. ISBN 83-7425-135-2.
  2. a b Encyklopedia dla dociekliwych. Elżbieta Jarmołkiewicz, 2005, s. 96. ISBN 83-7117-759-3.
  3. FedEE Review of minimum wage rates (ang.). Federation of European Employers. [dostęp 2012-03-08].
  4. • Oil – consumption in the Netherlands 1990-2018 | Statista, www.statista.com [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  5. Złoto jest zabezpieczeniem dla wielu państw. „Nowości”, s. 5, 2011-04-12. 
  6. a b c d Regiony gospodarcze. W: Atlas świat w zasięgu ręki. Deagostini, s. Reg 16.
  7. Dane za Centraal Bureau voor de Statistiek.
  8. IEA Sankey Diagram, www.iea.org [dostęp 2018-10-04].
  9. Holadnai – WIEM, darmowa encyklopedia (pol.). [dostęp 2010-06-12].
  10. a b Regiony gospodarcze. W: Atlas świat w zasięgu ręki. Deagostini, s. Reg 14.
  11. Netherlands, [w:] F. Monforti-Ferrario i inni, Fossil CO2 and GHG emissions of all world countries. 2019 report – Study [pdf], Luksemburg: Publications Office of the European Union, 2019, s. 168, DOI10.2760/687800, ISBN 978-92-76-11100-9 (ang.).
  12. Holandia (pol.). [dostęp 2010-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-08)].
  13. Holandia otwiera rynek pracy dla Polaków w roku 2007 (pol.). [dostęp 2010-06-08].

Media użyte na tej stronie

Ambox outdated serious.svg
An outdated clock with a serious icon
LocationEurope.png
World map depicting Europe.
Amsterdam DeWaag.JPG
Autor: Benutzer:AlterVista, Licencja: CC-BY-SA-3.0
To jest zdjęcie holenderskiego zabytku (rijksmonument) numer 3848
ZuidasAmsterdamtheNetherlands.jpg
Autor: Massimo Catarinella, Licencja: CC BY 3.0
A panorama of the Zuidas business district in Amsterdam, the Netherlands.