Gospodarka Ostrowa Wielkopolskiego

Ten artykuł należy dopracować: od 2022-03 → usunąć pustosłowie, od 2022-03 → usunąć zwodnicze wyrażenia, od 2020-11 → zaktualizować na podstawie najświeższych informacji, od 2011-07 → dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Gospodarka Ostrowa Wielkopolskiego – gospodarka Ostrowa Wielkopolskiego, ośrodka przemysłowego w Kaliskim Okręgu Przemysłowym.

Ostrowski model zarządzania 1990-2002

W 1996 Ostrów jako pierwsze miasto w Polsce wyemitował obligacje komunalne. Siedem zakładów budżetowych przekształcono w spółki prawa handlowego i połączono w grupie kapitałowej Holdikom (obecnie Centrum Rozwoju Komunalnego). Za osiągnięcia w dziedzinie gospodarowania finansami i mieniem komunalnym miasto otrzymało w okresie 1990–2002 wiele wyróżnień, m.in. Najlepsza Gmina III Rzeczypospolitej, Profesjonalna Gmina – przyjazna inwestorom i in. W 2000 spółka CeTO (obecnie BondSpot) wyróżniła miasto jako lidera na rynku obligacji komunalnych. W opracowanym przez Gazetę Bankową raporcie Gmina dla inwestora Ostrów zajął drugie miejsce w Polsce pod względem atrakcyjności inwestycyjnej. W przygotowanym przez Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową w 2001 raporcie na temat atrakcyjności inwestycyjnej polskich miast, Ostrów zaliczony został do kategorii „A”, zdolność kredytowa samorządu Ostrowa w latach 1997–2002 była oceniana na wysokim poziomie „A-”, a rozwiązania stosowane wówczas w mieście uznane zostały za modelowe i nazwane tzw. „ostrowskim modelem zarządzania”.

W 2000 Ostrów przystąpił do prowadzonego przez Bank Światowy i Fundację Bertelsmanna programu „Miasta Przemian”, który związał 10 najlepiej zarządzanych ośrodków wschodniej i środkowej Europy (w Polsce także Poznań) w celu promowania demokracji i zwiększania efektywności działania w samorządach lokalnych, głównie poprzez wymianę doświadczeń. Przed akcesją, 26 marca 2000. gościła w Ostrowie delegacja Banku Światowego z wiceprezesem Johanesem Linnem na czele. Miasto uczestniczyło w projekcie do jego zakończenia w 2004. Z uwagi na osiągnięcia w dziedzinie zarządzania gospodarką komunalną Ostrów został zakwalifikowany (również z Poznaniem) także do unijnego programu badawczego „PLUS” (Participation, Leadership and Urban Sustainability – Partycypacja Społeczna, Przywództwo i Trwały Rozwój Miast) prowadzonego w 18 miastach Europy w latach 2002–2004, a którego celem było zebranie i prezentacja praktycznej wiedzy na temat metod zarządzania miastem i angażowania społeczności lokalnych w ten proces.

Gospodarka

Stacja Ostrów Wielkopolski

Duży ośrodek przemysłowy (p. przemysł przetwórczy). W Planach Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego region Ostrowa i Kalisza uznany został (obok regionu Poznania) za przyszłościowe miejsce koncentracji przemysłu. Zdecydowana przewaga zatrudnionych w przemyśle, jednak rozwijający się sektor usług stopniowo przejmuje miejsca pracy w tym dziale gospodarki miasta. Liczba podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych w systemie REGON w 2004 wynosiła 8964 i systematycznie rośnie (w 2000 7257 podmiotów – wzrost o 23,6%). Wiele małych i średnich firm ma także siedzibę w obrębie strefy zurbanizowanej miasta. W handlu dominują sklepy małe i średnie. Cechą charakterystyczną jest niewielka ilość sklepów wielkopowierzchniowych (jeden hipermarket).

Stopa bezrobocia sukcesywnie maleje i wynosi obecnie około 8% (2008). Palącym problemem jest jednak odpływ do największych aglomeracji osób młodych i najlepiej wykształconych. Konsekwencją dla gospodarki miasta jest m.in. niedobór pracowników w niektórych sektorach. Decydujące o sytuacji gospodarczej Ostrowa jest też to, że w ciągu ostatniego piętnastolecia udało się sprowadzić, pomimo przodowania w rankingach ekonomicznych, zaledwie trzech znaczących inwestorów (Delphi Harrison Thermal Systems, Consolis oraz PKN Orlen).

W mieście znajdują się liczne przedsiębiorstwa zajmujące się nowymi technologiami (w tym produkcją oprogramowania), m.in.: przedsiębiorstwa powstałe na bazie d. Zakładów Automatyki Przemysłowej (Petro-ZAP i in.), Techland, Zapis Sp z.o.o, Transition Technologies.

W 2007 utworzono w Ostrowie podstrefę Kamiennogórskiej SSE. Na terenach przy ulicy Wrocławskiej zdecydowały się postawić swoje zakłady 3 ostrowskie firmy (Ślusarstwo Stasiak, Prebet-bud oraz Jucon), wolna jest jeszcze jedna działka. Nowe tereny zostały włączone do strefy w 2009 roku. Jest to 5,5 ha terenów przy ulicy Osiedlowej. Gdzie już wcześniej wytwórnię mas bitumicznych zdecydowała się postawić francuska firma Eurovia.

Przemysł przetwórczy

Parowóz Ty-45-94 z 1947 przy PKP Cargo – Zakładzie Taboru Ostrów

Główne gałęzie: elektrotechniczny i precyzyjny, metalowy, maszynowy, środków transportu, materiałów budowlanych, spożywczy.

• Europejskie Konsorcjum Kolejowe Wagon (d. Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego, Fabryka Wagon); działa od 1920. W szczytowym momencie (lata '60) zatrudnienie wynosiło ponad 8000 pracowników, obecnie 450 pracowników.
• SPOMAX – fabryka maszyn dla przemysłu spożywczego (tradycje sięgające końca XIX)
• Sklejka-Eko – fabryka płyt wiórowych (tradycje sięgające końca XIX wieku)
• MAHLE Behr – centrum techniczne i fabryka produkująca układy chłodnicze i wymienniki ciepła do samochodów
• BUDREM – wysokobudżetowe projekty w zakresie budownictwa przemysłowego
• Eurovia – wytwórnia mas bitumicznych francuskiej firmy należącej do największe grupy budowlanej świata VINCI
• MMPetro – znany producent dystrybutorów paliw i LPG
• Malfarb – znany producent farb i lakierów (obecnie część duńskiego koncernu Dyrup)
• Kuźnia „Ostrów” (produkująca części m.in. dla KGHM Polska Miedź S.A., stoczni)
• Consolis Polska – Betras (produkcja prefabrykowanych elementów infrastruktury podziemnej)
• TRASKO STAL – hale produkcyjne, magazyny, centra handlowe
• Sinkoplex – producent urządzeń grzejnych
• ASSO – znany w Europie producent filtrów paliwowych, olejowych i powietrznych
• CAR-LIFT SERVICE – krajowy lider w produkcji podnośników samochodowych
• CONTROLMATICA ZAP-PNEFAL – producent automatyki przemysłowej
• POSMA – producent elementów kutych dla przemysłu kolejowego, samochodowego, okrętowego
• Świerk – producent akcesoriów meblowych
• ZAP Kooperacja – producent i dostawca szerokiej gamy obudów blaszanych takich jak kontenery aparaturowe, szafy, pulpity kontrolno-pomiarowe, skrzynki i szafki metalowe; zatrudnienie około 300 osób
• PIAST – wytwórnia pasz, koncentratów, oraz premiksów farmerskich mająca swoją główną siedzibę w Lewkowcu koło Ostrowa Wlkp, a posiadająca swoje zakłady również w Gołańczy, Płońsku, Gronowie Elbląskim.
• Fenetra – producent okien
• Litex – producent m.in. parasoli, markiz, namiotów ; od niedawna część grupy kapitałowej LUBAWA S.A.
• Mikado – producent wózków dziecięcych
• Jedo – producent wózków dziecięcych
• Helios Polska sp. z o.o. – jeden z największych producentów farb, lakierów i żywic syntetycznych w Europie Środkowo Wschodniej
• Calsonic Kansei Poland” Sp. Z O.O. – produkcja części do samochodów
• ZMK DELIKATES Sp. z o.o. – zakład przetwórstwa ryb
• Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Kole Mleczarnia Ostrów Wielkopolski – jedna z najstarszych spółdzielni mleczarskich w kraju i w Wielkopolsce
• Śliwiński Sp.j. PPH I. i M. Śliwińscy i A. Knioła – zakład mięsny
• Społem Zakład Masarsko-Garmażeryjny – wyroby mięsno-wędliniarskie i garmażeryjne

Ostrów Wielkopolski jest też znanym zagłębiem produkcji tłumików samochodowych. Na terenie miasta i w najbliższych okolicach działa prawie 10 firm, m.in. POLMOstrów, Izawit, Edex, Pomaku.

W Ostrowie Wielkopolskim znajduje się ponadto zakład, który wykonał ograniczoną serię słynnych motocykli Mammut Münch. Maszyny składane ręcznie, wyłącznie na zamówienie (m.in. ze Stanów Zjednoczonych i Japonii).

Przemysł wydobywczy

Tereny pod miastem obfitują w gaz ziemny. W promieniu kilkunastu kilometrów od miasta znajduje się kilkanaście odwiertów (Wysocko Małe, Garki, Tarchały Wielkie) oraz Zakład Odazotowywania Gazu Ziemnego z Ośrodkiem Niskich Temperatur (Odolanów). W mieście i okolicy wydobywa się także na niewielką skalę surowce skalne.

Ostrowskie organizacje wspierające przedsiębiorczość

• Izba Przemysłowo-Handlowa Południowej Wielkopolski
• Ostrowskie Centrum Wspierania Przedsiębiorczości
• Cech Rzemiosł Różnych
• Ostrowskie Zrzeszenie Handlu i Usług
• Eurocentrum Innowacji i Przedsiębiorczości
• Ostrowski Klub Biznesmena
• Gospodarczy Sejmik Powiatu Ostrowskiego

Banki mające swoje przedstawicielstwa w Ostrowie

• Polska Kasa Oszczędności – Bank Polski S.A.
• SGB Gospodarczy Bank Wielkopolski S.A.
• ING Bank Śląski S.A.
• PEKAO S.A.
• Bank Ochrony Środowiska S.A.
• Bank Gospodarki Żywnościowej S.A.
• SGB Bank Spółdzielczy w Raszkowie
• Millenium – BIG Bank Gdański S.A.
• Credit Agricole Bank Polska
• Get-in Bank S.A.
• Multibank S.A.
• GE Money Bank S.A.
• Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe
• mBank
• Alior Bank
• Santander Consumer Bank

Transport

Transport drogowy

Układ komunikacyjny miasta. Linie granatowe – najważniejsze drogi gminne (miejskie), w tym rama komunikacyjna.

W mieście krzyżują się drogi krajowe oraz wojewódzkie dopuszczone do ruchu ciężkiego:

• Droga ekspresowa S11 (Polska)S11 Kołobrzeg – Piła – Poznań – Ostrów – Lubliniec – Bytom – (Katowice)
• Droga krajowa nr 25 (Polska)25 (Koszalin) – Bobolice – Bydgoszcz – Inowrocław – Konin – Kalisz – Ostrów – Oleśnica – (Wrocław)
• Droga krajowa nr 36 (Polska)36 (Legnica) – Prochowice – Lubin – Rawicz – Krotoszyn – Ostrów
• Droga wojewódzka nr 445445 Odolanów – Ostrów
• Droga Wojewódzka nr 490 490 Strugi (od ronda przy S11) - Przygodzice - Ostrów Wielkopolski (granica miasta)

Ruch miejski i lokalny jest ułatwiony dzięki pierścieniowi ramy komunikacyjnej: zachodniej (Wybickiego – Chłapowskiego – Długa – Siewna – Brzozowa), wschodniej (Sadowa – Strzelecka – Witosa – Ofierskiego – Serwańskiego) oraz północnej (od Kaliskiej do Grunwaldzkiej), której odcinek pozostał do uzupełnienia (Torowa – Osadnicza – Rondo Republiki Ostrowskiej, w tym wiadukt pod linią kolejową).

W czerwcu 2008 rozpoczęła się długo oczekiwana budowa obwodnicy miasta w ciągu drogi ekspresowej S11, dzięki której cały tranzyt z dróg krajowych 11 i 25 został wyprowadzony poza miasto. Pierwszy, 6 kilometrowy odcinek został ukończony pod koniec 2009 roku. Budowa drugiego odcinka zakończyła się w 2017 roku.^[1] Bardzo ważne też będzie zmodernizowanie tras łączących Ostrów z Poznaniem oraz z Kaliszem.

Komunikacja miejska

W Ostrowie funkcjonuje autobusowa komunikacja miejska (MZK Ostrów Wlkp.) obsługująca 24 linii, także połączenia z miejscowościami powiatu i południowej Wielkopolski (Kalisz, Krotoszyn, Pleszew i inne)^[2]. Połączenie Ostrów – Kalisz jest obsługiwane wspólnie przez MZK Ostrów Wlkp. oraz Kaliskie Linie Autobusowe, a połączenie Ostrów – Krotoszyn także przez Miejski Zakład Komunikacji w Krotoszynie. W 2017 roku rozpoczął działalność system Ostrowskiego Roweru Miejskiego, który cztery lata później obejmuje 13 stacji i 121 rowerów (w tym rowery typu cargo)^[3] W 2019 roku otwarte zostało Centrum Przesiadkowe, które obsługuje połączenia autobusowe większości linii miejskich, podmiejskich oraz połączenia dalekobieżne.

Transport kolejowy

Linie kolejowe wybiegają z Ostrowa w pięciu kierunkach (połączenia bezpośrednie):

• kierunek Jarocin (Jarocin, Poznań, Słupsk, Kołobrzeg, Szczecin, Świnoujście, Bydgoszcz)
• kierunek Wrocław (Wrocław, Legnica, Zgorzelec, Jelenia Góra)
• kierunek Kępno (Kępno, Kluczbork, Lubliniec, Katowice, Kraków)
• kierunek Kalisz (Kalisz, Łódź, Warszawa)
• kierunek Leszno (Leszno, Krotoszyn)

Wśród nich znajduje się linia, po której kursują autobusy szynowe:

• Ostrów – Krotoszyn – Leszno – Wolsztyn

Transport towarów poprzez węzeł ostrowski systematycznie rośnie, mimo to jego przyszłość jest niepewna ze względu na zły stan torów na niektórych odcinkach (głównie Ostrów – Katowice), niewystarczającą przepustowość linii Ostrów – Wrocław oraz likwidację wielu połączeń pasażerskich.

Dworzec kolejowy stacji Ostrów Wielkopolski został włączony sieć obiektów podlegających Oddziałowi Dworce Kolejowe PKP. Otrzymał kategorię stacji regionalnej. Ponadto w Ostrowie znajdują się inne instytucje związane z grupą PKP:

• Zakład Linii Kolejowych PKP Polskie Linie Kolejowe
• Sekcje Przewozów Pasażerskich Przewozów Regionalnych i in.

Stacje kolejowe

Dworzec (Śródmieście)

• stacja kolejowa osobowo-towarowa Ostrów Wielkopolski (Śródmieście)
• stacja kolejowa osobowa Ostrów Wielkopolski Gorzyce (Nowe Parcele)
• stacja kolejowa towarowa Ostrów Wielkopolski Zachodni (Nowe Parcele)

Parkowa kolejka wąskotorowa

W ośrodku sportowo-rekreacyjnym Piaski-Szczygliczka funkcjonowała od lat 70. do 2004 roku turystyczna kolejka wąskotorowa (4 przystanki)^[4].

Szybka kolej

Planowana do realizacji po roku 2014 koncepcja budowy szybkiej kolei Poznań/Wrocław – Łódź – Warszawa zakładała lokalizację węzła linii szybkiej kolei (pogranicze powiatów kaliskiego, ostrowskiego i pleszewskiego), węzłów linii szybkiej kolei z już istniejącymi liniami (między Ostrowem a Kaliszem oraz na południe od Ostrowa) oraz budowę jedynej stacji na linii szybkiej kolei między Wrocławiem i Poznaniem a Łodzią (północne peryferie Kalisza – stacja ta byłaby oddalona od przewidzianego dla kolei regionalnych węzła w Ostrowie).

Transport lotniczy

Lotnisko Aeroklubu Ostrowskiego w Michałkowie

W miejscowości Michałków położonej ok. 5 km na północ od miasta znajduje się lotnisko sportowe Aeroklubu Ostrowskiego. Lotnisko posiada 5 pasów startowych, trawiastych o nośności do 6 ton. W pobliżu lasu Szczury znajduje się baza leśna lotniska oraz baza samolotów gaśniczych. Znajduje się tu baza Lotniczego Pogotowa Ratunkowego.

W chwili obecnej Michałków może przyjmować jedynie niewielkie samoloty. Planuje się budowę dużego pasa startowego lub lokalnego portu lotniczego. Dla realizacji tego celu powołano w 2005 fundację.

Przypisy

Bibliografia

• Plan rozwoju lokalnego miasta Ostrowa Wielkopolskiego na lata 2005–2013, część studialna, Ostrów Wielkopolski 2005

Linki zewnętrzne

• Urząd Miasta Ostrowa Wielkopolskiego