Gostwica

Artykuł

49°35′42″N 20°35′24″E

- błąd

39 m

WD

49°38'N, 20°40'E

- błąd

19416 m

Odległość

2661 m

Gostwica
wieś
Ilustracja
Centrum wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowosądecki

Gmina

Podegrodzie

Wysokość

310–500 m n.p.m.

Liczba ludności (2010)

1501[1]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

33-386[2]

Tablice rejestracyjne

KNS

SIMC

0460227

Położenie na mapie gminy Podegrodzie
Mapa konturowa gminy Podegrodzie, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Gostwica”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Gostwica”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Gostwica”
Ziemia49°35′42″N 20°35′24″E/49,595000 20,590000
Strona internetowa

Gostwicawieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Podegrodzie.

Położenie

Wieś położona jest w dolinie rzeki Gostwiczanki w Beskidzie Wyspowym, na wysokości od 310 do 500 (Łąki Gostwickie) m n.p.m. Zajmuje 8,42 km² (13% powierzchni gminy[3]). Graniczy z: Podegrodziem, Mokrą Wsią, Długołęką-Świerklą, Brzezną oraz z Stadłami.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Gostwica[4][5]
SIMCNazwaRodzaj
0460256Góry Gostwickieczęść wsi
0460262Jedlaneczęść wsi
0460279Krzaki Gostwickieczęść wsi
0460285Kurkowskieczęść wsi
0460291Kwasowiecczęść wsi
0460300Łączkiczęść wsi
0460316Łąki Gostwickieczęść wsi
0460345Poświątneczęść wsi
0460374Wardężynyczęść wsi
0460380Wierzchowinaczęść wsi
0460405Zagrodyczęść wsi

Toponimika nazwy

W dokumencie z 1279 można znaleźć nazwę rzeki: Gosuiz. Kolejna wzmianka: Gostuycza pochodzi z 1280 Jan Długosz w "Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis" wymienia nazwę: Gosthwycza. W rejestrze poborowym z 1581 pojawia się nazwa Gostwica. Nazwa wsi prawdopodobnie pochodzi od prasłowiańskiego słowa "gwost", co oznaczało las.

Historia

Gostwica była początkowo wsią królewską, którą w 1257 otrzymała św. Kinga. W 1280 należała do majątku klasztoru Klarysek ze Starego Sącza. W tym samym roku Gostwica została lokowana na prawie niemieckim[6].

W dokumencie wydanym w 1293 przez Gryfinę, znaleźć można informację o tym, że niejaki Mikołaj za wypożyczenie dwóch grzywien srebra u Klarysek został zmuszony oddać na rzecz klasztoru dwa pola, w tym jedno rozciągająca się wzdłuż drogi, w pobliżu karczmy we wsi Gostwica[7]. Miejscowi wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do podegrodzkiej parafii.

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gostwica, po jej zniesieniu w gromadzie Brzezna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Zabytki

  • Źródełko św. Kingi – źródełko znajdujące się na "Wapielni". Istnieje legenda mówiąca, że powstało po uderzeniu laską w ziemie przez spragnioną św. Kingę. Według podania ma ono właściwości lecznicze.
  • Liczne kapliczki przydrożne

Demografia

Ludność według spisów powszechnych, w 2009 według PESEL[8][9][10][11].

Budynki mieszkalne
Rok1900192119312002
Liczba163180203251
Zwierzęta hodowlane w 1900 roku[8]
ZwierzętaKonieBydłoOwceŚwinie
Liczba8354263201
Szkoła podstawowa
Wystawa zdjęć Wojciecha Migacza w Muzeum Lachów Sądeckich
Kaplica mszalna św. Józefa

Edukacja

  • Szkoła Podstawowa im. płk Narcyza Wiatra w Gostwicy
  • W budynku szkoły podstawowej mieści się filia Biblioteki Gminnej w Podegrodziu. Powstała 2 stycznia 1956[12].
  • We wsi, przy szkole podstawowej, odbywają się warsztaty terapii zajęciowej organizowane przez Stowarzyszenie "Promyk".

Sztuka

W latach 1874–1944 żył Wojciech Migacz, urodzony w Gostwicy. Był chłopskim fotografem ziemi podegrodzkiej. Jego zdjęcia wystawiane są na różnych wystawach w całej Polsce, a także w Muzeum Lachów Sądeckich[13].

W Gostwicy mieszkają dwie artystki ludowe: Anna Leśniak i Maria Witecka. Zajmują się haftem regionalnym. Zdobiły m.in. poduszki, serwetki i stroje dla Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca "Podegrodzie"[14].

OSP Gostwica

Historia

Ochotnicza Straż Pożarna w Gostwicy powstała w 1910 z inicjatywy Wojciecha Migacza. Głównie z jego funduszy zakupiono pierwsze mundury i hełmy. 9 października 1938 otwarta została nowa remiza strażacka (zastąpiła ona wcześniej zbudowaną drewnianą). Uroczyste otwarcie wyremontowanej remizy (dobudowano wtedy m.in. garaż) odbyło się 10 lipca 1988 i było połączone z przyjęciem sztandaru. 23 maja 2010 jednostka obchodziła jubileusz 100-lecia istnienia straży[15].

Remiza OSP w Gostwicy

Wyposażenie

Na wyposażeniu jednostki znajdują się m.in. samochody pożarnicze GBA Renault G270 (zastąpił GCBA Jelcza w 2012) i Volkswagen Amarok, motopompa, agregat prądotwórczy, najaśnice, armatura pożarnicza oraz inny sprzęt ratowniczy.

Przypisy

  1. Liczba ludności w 2010 r.. [dostęp 2011-07-05]. (pol.).
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 323 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Powierzchnia Gostwicy. [dostęp 2011-02-04]. (pol.).
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 18, 2013-02-13. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2013-04-24]. 
  5. GUS. Rejestr TERYT
  6. Informacje na stronie UG Podegrodzie. [dostęp 2011-02-04]. (pol.).
  7. Historia wsi. [dostęp 2011-02-04]. (pol.).
  8. a b Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder. Bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, tom XII, "Galizien", Wien 1907
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom XII – Województwo Krakowskie i Śląsk Cieszyński, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
  10. Statystyka Polski , t. XXVI, Warszawa 1926, Główny Urząd Statystyczny
  11. Statystyka Polski seria C ,z . 88 Warszawa 1938 Główny Urząd Statystyczny
  12. Informacje o filii. [dostęp 2011-02-04]. (pol.).
  13. Informacje o W. Migaczu. [dostęp 2011-08-12]. (pol.).
  14. Twórcy ludowi na stronie GOK Podegrodzie. [dostęp 2011-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-30)]. (pol.).
  15. Informacje o OSP. [dostęp 2011-02-04]. (pol.).

Bibliografia

  • Zenon Piotr Szewczyk: O pochodzeniu nazw miejscowych Gminy Podegrodzie i okolic. Nowy Sącz: UG Podegrodzie, Biblioteka Gminna w Podegrodziu, 2009. ISBN 978-83-60822-59-3.
  • Gostwica. W: Jan Pastuszczak: Gmina Podegrodzie. Jacek Kula, Jerzy Nieć, Krzysztof Bodziony (ilustracje); Stanisław Mendelowski (redakcja). Krosno: P.U.W. "Roksana" Sp. z.o.o., 2006, s. 30-31. ISBN 83-7343-126-8.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Muzeum Lachów Sądeckich - wystawa zdjęć Wojciecha Migacza.jpg
Autor: mgr Maria Szewczyk, Licencja: CC BY 3.0
Wystawa zdjęć Wojciecha Migacza poświęcona przeszłości regionu w Muzeum Lachów Sądeckich
Ochotnicza Straż Pożarna w Gostwicy.jpg
Autor: Kamillos, Licencja: CC BY-SA 3.0
Remiza OSP w Gostwicy
Gostwica - Kaplica św. Józefa.jpg
Autor: 13piotrek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kaplica mszalna św. Józefa w Gostwicy
Goswtica - Centrum wsi.jpg
Autor: 13piotrek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Centrum wsi w Gostwicy
HerbPodegrodzie.png
Herb Gminy Podegrodzie
Gostwica - szkoła.jpg
Autor: 13piotrek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Szkoła podstawowa w Gostwicy