Goszyce (województwo małopolskie)

Ten artykuł od 2012-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do wiarygodnych źródeł. (Dodanie listy źródeł bibliograficznych lub linków zewnętrznych nie jest wystarczające). Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Goszyce

wieś
Stary Dwór w Goszycach – najstarszy zachowany drewniany dwór w Polsce z 1673 roku
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	krakowski
Gmina	Kocmyrzów-Luborzyca
Liczba ludności	502
Strefa numeracyjna	12
Kod pocztowy	32-010[1]
Tablice rejestracyjne	KRA
SIMC	0322235
Położenie na mapie gminy Kocmyrzów-Luborzyca Goszyce
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Goszyce
Położenie na mapie województwa małopolskiego Goszyce
Położenie na mapie powiatu krakowskiego Goszyce
50°10′38″N 20°07′52″E/50,177222 20,131111

Goszyce – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Kocmyrzów-Luborzyca, w północno-wschodniej części województwa małopolskiego^[2].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Dzieje

Pierwsze zapiski wspominają o Goszycach po raz pierwszy w dokumencie Kazimierza III Wielkiego z 1361 roku. Przez pewien okres były one własnością króla Jadwigi Andegaweńskiej. W 1398 roku król Władysław II Jagiełło zgodnie z jej wolą odstąpił Goszyce kapitule krakowskiej. Później ich właścicielką została Jadwiga z Tenczyna.

W roku 1673 powstał tu drewniany dworek zwany modrzewiowym.

W 1820 roku właścicielem Goszyc został prof. Wojciech Boduszyński. Za udział w powstaniu jego syna Feliksa Boduszyńskiego w 1831 roku ziemie goszyckie zostały skonfiskowane przez rząd rosyjski, lecz na mocy amnestii wróciły częściowo do właściciela, a częściowo zostały rozdzielone pomiędzy służbę dworską. Z córką Feliksa Józefą ożenił się Antoni Zawisza, który przejął majątek. W 1890 roku syn Antoniego, Artur Zawisza zbudował drugi dwór. Po latach jego córka Zofia Zawiszanka, zwiadowczyni Legionów, pisarka i poetka, wraz z drugim mężem inż. Romualdem Kernem, gospodarowała w Goszycach aż do reformy rolnej w roku 1945. Wcześniej, w 1914 roku, część ziem, tzw. Legionówka została podzielona na dziesięciomorgowe gospodarstwa, którymi Zofia Zawisza-Kernowa obdarowała legionistów.

Dwór rodziny Zawiszów, w którym podczas II wojny światowej mieszkali m.in. Anna i Jerzy Turowiczowie. Goszyce, 22 czerwca 2008 r.

Tablica upamiętniająca pobyt patrolu wojskowego Władysława Beliny-Prażmowskiego w Goszycach 4 sierpnia 1914 r.

W 1945 roku ziemie dworu goszyckiego rozdzielono pomiędzy służbę dworską a zabudowania gospodarcze z polem ok. 20 ha zostały oddane w użytkowanie Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Tu przez parę lat znajdował się ośrodek szkolenia studentów AGH.

Goszyce są starą prehistoryczną osadą. Początki działalności ludzkiej sięgają tu kilka tysięcy lat p.n.e. Przedstawiciele Akademii Umiejętności w 1936 roku natrafili tu na chaty i jamy mieszkalne, a w nich na liczny materiał ceramiczny i ślady palenisk. Na terenie lasu goszyckiego natrafiono na cmentarzysko wczesnohistoryczne, na grób ciałopalny oraz wiele innych cennych materiałów. W Goszycach wznosi się mogiła usypana poległym powstańcom z 1831 roku. Według przekazów, kiedyś była to duża mogiła, dziś jest to nieduży kopczyk z krzyżem na kamiennym cokole.

W Goszycach urodziła się Wiktoria Grzywacz, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari^[3].

Goszyce odwiedzały postaci znane z kart historii Polski:

• Gościł tu podobno król Jan III Sobieski po zwycięstwie wiedeńskim.
• Tędy 3 kwietnia 1794 roku Tadeusz Kościuszko z wojskiem oraz chłopami przeszedł z Luborzycy do Koniuszy w drodze do Racławic, gdzie 4 kwietnia 1794 stoczono historyczną bitwę. Przez wieś biegnie droga „Szlakiem Kościuszki” zbudowana w 1964 r.
• W 1914 roku przybył do Goszyc patrol strzelecki Pierwszej Kompanii Kadrowej pod dowództwem mjr Władysława Beliny-Prażmowskiego.
• W sierpniu 1924 gościł tu marszałek Józef Piłsudski.
• Na przełomie 1944/1945 w Goszycach mieszkał i tworzył Czesław Miłosz, po ucieczce z obozu na Okęciu poeta chronił się w Janisłowicach, następnie po zaproszeniu Jerzego Turowicza, zięcia Zofii Kernowej, w Goszycach.

Zabytki

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego:^[4]

• Zespół dworski
• Zespół dworsko-parkowy

Zobacz też

• Goszyce

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa Starego Dworu w Goszycach. starydwor.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-24)].