Gothica Bononiensia

Gothica Bononiensia

(c) Szs, CC-BY-SA-3.0

Bazylika św. Piotra w Bolonii

Gothica Bononiensia, Fragmenta Bononiensa – gocki fragment pisany na jednej podwójnej pergaminowej karcie (bifolium). Jest palimpsestem, odkrytym w 2013 roku w bazylice św. Piotra w Bolonii^[1]. Fragment datowany jest na VI wiek^[2].

Opis

Fragment jest palimpsestem, którego dolny tekst zawiera homilię w języku gockim i powstał w północnych Włoszech w VI wieku. Homilia cytuje zarówno Stary, jak i Nowy Testament, m.in. Iz 14,14-15. Tekst górny zawiera „De Civitate Dei” Augustyna z Hippony i jest pisany półuncjałą. Fragment zawiera nowe partie gockiej Biblii, dotychczas niedostępne, dostarcza też nowego materiału filologicznego dla badaczy języka gockiego. Zawiera kilka nieznanych wcześniej słów oraz znane słowa stosuje w nowym znaczeniu. Tekst fragmentu został opublikowany przez Rosę Biancę Finazzi oraz Paolę Tornaghi w 2013^[1][3].

Znaczenie dla filologów

Niektóre gockie terminy dotychczas nie poświadczone w żadnym znanym dokumencie były rekonstruowane sztucznie. Są to: farao („faraon”), magaþs („dziewica”), þiuþeins („błogosławieństwo”), unfroþs („głupi”), unsibjis („zły”). Terminy te były podawane w dotychczasowych gockich słownikach, ale oznakowane asteryskiem. Według Finazzi oraz Tornaghi nie istnieje już powód, by były dłużej podawane jako formy rekonstruowane^[2]. Ponadto fragment zawiera terminy całkowicie nowe: Nabukaudaunausaur („Nabuchodonozor”), fairjan („odchodzić”), ananamnjan („znakować”, „pseudonim”), atdragan („ciągnąć w dół”), fra[t]rudan („deptać”), gawitan („bronić”), usþinsan („odrywać”, „ciągnąć”)^[2].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Rosa Bianca Finazzi – Paola Tornaghi, Gothica Bononiensia: Analisi linguistica e filologica di un nuovo documento, „Aevum” 2013 / 87 (fasc. 1), pp. 113-155.