Gott mit uns
Gott mit uns (pol. „Bóg jest z nami” czy „Bóg z nami”) – dewiza Orderu Łabędzia, przejęta w roku 1701 jako dewiza państwowa Królestwa Prus, używana do 1945 roku w armii niemieckiej i do lat 70. XX wieku na sprzączkach pasów sił policyjnych Niemiec Zachodnich.
Historia
Dewiza zaczerpnięta ze Starego Testamentu pojawiła się w historii Niemiec po raz pierwszy w roku 1440 jako dewiza brandenburskiego Orderu Łabędzia z okazji nadania mu statutów. Przy swej proklamacji na „króla w Prusach” Fryderyk I Pruski wybrał ją jako dewizę nowego królestwa. Używana była na sztandarach wojskowych i w detalach umundurowania armii pruskiej i później niemieckiej, zarówno sił zbrojnych Cesarstwa Niemieckiego, Reichswehry w Republice Weimarskiej, jak i Wehrmachtu w III Rzeszy. Widniała także na niektórych pruskich orderach.
Ze względów ideologicznych nie była używana w siłach zbrojnych Niemieckiej Republiki Demokratycznej, „Nationale Volksarmee” skądinąd niestroniących od niektórych pruskich tradycji. W Republice Federalnej Niemiec, po roku 1945, Bundeswehra porzuciła tę dewizę, ale policja używała jej aż do lat 70. XX wieku.
Galeria
Herb Fryderyka I Pruskiego z 1709 roku
Sztandar cesarza niemieckiego
Klamra z czasów I wojny światowej
Klamra od pasa żołnierza pruskiego
Herb landu Prusy w latach 1933–1935
Klamra od pasa żołnierza niemieckiego z czasów II wojny światowej
Wejście do Pomnika Bitwy Narodów w Lipsku. Nad Archaniołem Michałem znajduje się dewiza Gott mit uns
Zobacz też
Bibliografia
- Georg von Alten, Handbuch für Heer und Flotte, 1–10, Berlin 1908–1914.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Furfur, Licencja: CC BY-SA 3.0
Entrance to the Völkerschlachtdenkmal ("Monument to the Battle of the Nations") in Leipzig with the Archangel Michael, the patron saint of Germany, and the inscription Gott mit uns ("God with us"). (photograph taken in winter)
Standarte seiner Majestät des Deutschen Kaisers
„Die Standarte, 4 m im Quadrat, besteht aus goldgelber Seide und zeigt das eiserne Kreuz, belegt mit dem kleineren Wappen Sr. Majestät. In den Winkeln des Kreuzes erscheinen je eine Kaiserkrone und drei rotbewehrte, schwarze Adler. Auf dem Kreuz steht "GO TT MIT UNS 18 70". Sobald Se. Majestät sich an Bord eines Schiffes begibt, wird die Kaiserstandarte am Topp des Grossmastes gehisst und alle anderen Kommando- und Unterscheidungszeichen gestrichen“.(Ströhl: Deutsche Wappenrolle, S. 80)
German military belt-buckle of WW2, with old Prussian GOTT MIT UNS slogan
Coat of Arms of Prussia in the Nazi era adopted on October 2, 1933 which use was ended in 1935 with the dissolution of the Free State of Prussia and other constitutional states in Germany. Image based on picture found in Wappen Bilder Lexikon (Encyclopedia of Heraldry) by Ottfried Neubecker and Wilhelm Rentzmann.
Królestwo Prus żołnierz klamra, I wojna światowa, front view
- Emblemat recto w środku: Korona Wilhelma II Hohenzollerna
- Motto recto u góry: Gott mit uns [God with us]
- Emblemat recto u dołu: wieniec laurowy
Prussian belt buckle until 1918