Gozdnica

Gozdnica
miasto i gmina
Ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

żagański

Prawa miejskie

przed 1315

Burmistrz

Krzysztof Jarosz

Powierzchnia

23,88[1] km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności
• gęstość


3000[2]
125,6 os./km²

Strefa numeracyjna

(+48) 68

Kod pocztowy

68-130

Tablice rejestracyjne

FZG

Położenie na mapie powiatu żagańskiego
Mapa konturowa powiatu żagańskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Gozdnica”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, blisko dolnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Gozdnica”
Ziemia51°26′20″N 15°05′44″E/51,438889 15,095556
TERC (TERYT)

0810011

SIMC

0988388

Urząd miejski
ul. Ceramików 2
68-130 Gozdnica
Strona internetowa
BIP

Gozdnica (do 1945 niem. Freiwaldau[3]) – miasto, będące jednocześnie gminą miejską, zlokalizowane w województwie lubuskim, w powiecie żagańskim.

Gozdnica uzyskała lokację miejską przed 1315 rokiem, zdegradowana w 1752 roku, ponowne nadanie praw miejskich w 1967 roku[4].

Położenie

Położona w pobliżu granicy z województwem dolnośląskim, 25 km na płd.-zach. od Żagania i 15 km granicy polsko-niemieckiej, przy drogach wojewódzkich: nr 300 i nr 350, pośród Borów Dolnośląskich nad Czernicą.

Gozdnica leży na historycznym Dolnym Śląsku[5].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002[6] Gozdnica ma obszar 23,97 km², w tym:

Miasto stanowi 2,12% powierzchni powiatu.

Historia

Pomnik ofiar niemieckich obozów pracy niewolniczej działających w okolicy miasta
Fragment centrum miasta
Herb Gozdnicy

W 1285 Gozdnica otrzymała prawa miejskie. W XVIII w. w osadzie wzniesiony został najstarszy zachowany kościół miasta – kościół Świętego Ducha. W 1413 jako wchodząca w skład „państwa przewoskiego“ została włączona w granice księstwa żagańskiego. W 1556 Ferdynand I Habsburg udzielił miastu przywileju odbywania dwóch jarmarków w ciągu roku. W XVII wieku miasto było niszczone przez wojny i pożary, upadło rzemiosło, w 1752 władze pruskie odebrały Gozdnicy prawa miejskie.

W XIX w. oparciu o obfite złoża iłów wydobywanych m.in. w Kopalni „Gozdnica“ rozwinął się przemysł ceramiczny, po 1885 Gotfryd Sturm uruchomił dwie fabryki produkujące dachówki. Fabryki po II wojnie światowej funkcjonowały pod nazwą Gozdnickie Zakłady Ceramiki Budowlanej, a następnie po połączeniu z Lubskimi Zakładami Ceramiki Budowlanej w Lubsku w l. 1971[7]–1991 jako Lubuskie Przedsiębiorstwa Ceramiki Budowlanej.

W 1896 otwarto linię kolejową do Ruszowa. W latach 1929–1930 zbudowano kościół św. Wawrzyńca. W latach 30. na północ od miasta Luftwaffe wybudowało lotnisko.

21 lutego 1945 do Gozdnicy wkroczyły oddziały Armii Czerwonej, zniszczeniu uległo 30% zabudowy. Następnie stacjonował tu sztab 33 Nyskiego Pułku Piechoty Wojska Polskiego. W 1967 Gozdnica otrzymała prawa miejskie[8]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa zielonogórskiego.

Położenie gminy na mapie powiatu

Według danych z roku 2008[1] miasto miało 3398 mieszkańców.

W referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej dotyczącym wejścia Polski do Unii Europejskiej w gminie zanotowano największy euroentuzjazm (92%)[9].

W 2016 nieznacznie powiększono obszar miasta.

Zabytki

  • Wieża dawnego kościoła parafialnego z 1687, świątynię zburzono w 1876, wieża spłonęła w 1900, rok później została odbudowana[8];
  • Ruiny młyna zbudowanego w latach 1684–1699, zniszczonego w 1989 w wyniku pożaru[8];
  • kościół św. Wawrzyńca z lat 1929–1930;

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004[10]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób%osób%osób%
populacja3501100181851,9168348,1
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
146,175,870,2
  • Piramida wieku mieszkańców Gozdnicy w 2014 roku[11].


Piramida wieku Gozdnica.png

Gospodarka

Ceramika materiałów budowlanych[8].

Edukacja

Sport

  • Miejski Klub Sportowy „Budowlani” Gozdnica założony w 1947 roku:
    • piłka nożna – B-klasa

Związki wyznaniowe

Kościół Świętego Ducha

W Gozdnicy znajdują się 2 parafie i 2 kościoły parafialne:

Kościół Rzymskokatolicki

  • Parafia św. Wawrzyńca w Gozdnicy

Kościół Polskokatolicki

  • Parafia Świętego Ducha w Gozdnicy.

Miasta partnerskie

Zobacz też

  • Gozdnica (szczyt)

Przypisy

  1. a b Dane Głównego Urzędu Statystycznego: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2008 r.). [dostęp 2009-09-23].
  2. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-07-19].
  3. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  4. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 32-33.
  5. Polska. Zarys encyklopedyczny, red. Włodzimierz Kryszewski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1974, s. 227.
  6. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  7. Search archives, szukajwarchiwach.pl [dostęp 2020-07-23] (ang.).
  8. a b c d Waldemar Bena opis do mapy „Bory Dolnośląskie, Przemkowski Park Krajobrazowy”, Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2004, ISBN 83-88049-83-6
  9. Unia zwyciężyła w każdym regionie. rzeczpospolita.pl, 2003-06-10. [dostęp 2011-04-25].
  10. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  11. Gozdnica w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-09] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lubusz Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.18 N
  • S: 51.33 N
  • W: 14.40 E
  • E: 16.60 E
Zaganski-gozdnica.gif
Autor: Lubicz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Powiat żagański - Gmina Miejska Gozdnica
GozdnicaHerb.jpg
Autor: Ryszard Pawłowski, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Panorama Gozdnicy z herbem
Żagań County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Żagań County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.80 N
  • S: 51.39 N
  • W: 14.97 E
  • E: 15.88 E
MOs810 WG 41 2017 (Sulecin, Osno, Przewoz) (Gozdnica, WWII monument).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok miejski z Gozdnicy. Pomnik ofiar niemieckiego nazizmu.
Gozdnica 001, Polen.jpg
Autor: Wolkenkratzer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gozdnica, Polen, Luftaufnahme (2017)
MOs810 WG 41 2017 (Sulecin, Osno, Przewoz) (Church of the Holy Spirit in Gozdnica) 03.jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół polskokatolicki Świętego Ducha w Gozdnicy.
Piramida wieku Gozdnica.png
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców Gozdnicy, 2014