Gródek (powiat wysokomazowiecki)

Artykuł

52°43′22″N 22°32′41″E

- błąd

38 m

WD

52°40'N, 22°33'E

- błąd

20384 m

Odległość

1292 m

Gródek
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

wysokomazowiecki

Gmina

Klukowo

Liczba ludności (2011)

200[1][2]

Strefa numeracyjna

86

Kod pocztowy

18-214[3]

Tablice rejestracyjne

BWM

SIMC

0398534[4]

Położenie na mapie gminy Klukowo
Mapa konturowa gminy Klukowo, na dole znajduje się punkt z opisem „Gródek”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Gródek”
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego
Mapa konturowa powiatu wysokomazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Gródek”
Ziemia52°43′22″N 22°32′41″E/52,722778 22,544722

Gródekwieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Klukowo[4][5].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Zmartwychwstania Pańskiego w Kuczynie[6].

Historia

Wieś powstała prawdopodobnie w XI w. Grodek był wymieniony wśród włości kościoła płockiego w wieku XIII.

W 1484 roku należał do rodziny Kuczyńskich herbu Ślepowron. W 1547 roku orzeczono, że Stanisław i Klemens z synowcami, mają 50 łanów chełmińskich w Kuczynie, Gródku, Trojanówku, Wichowie i Żabińcu i mają stawić 5 koni na wyprawę wojenną[7].

W XVI i XVII w. dokonano wielu działów. Wzmiankowani są tacy właściciele (często częściowi) jak:

  • 1577 – synowie i wnukowie Stanisława i Klemensa
  • Stanisław, syn Jana Klementowicza (syna Klemensa) wraz z braćmi: Maciejem i Janem
  • 1647 – Marcin, syn Stanisława
  • Stanisław (brata Klemensa)
  • Abraham i jego syn, również Abraham, zwany Malusem

Pod koniec XVII w. większość działów wykupił Walenty Kuczyński, sędzia grodzki, drohicki. Majątek ten odziedziczyli jego synowie Wiktoryn i Marcin. Właścicielem większej części Gródka został Marcin Kuczyński, który zmarł w 1752 roku, nie pozostawiając potomka. Za jego czasów wioska zupełnie zmieniła charakter. Z osady drobnoszlacheckiej stała się wsią dworską zamieszkaną przez chłopów.

Po śmierci Marcina Kuczyńskiego dobra kuczyńskie odziedziczył jego bratanek Kazimierz Kuczyński (syna Wiktoryna). W 1756 dobra klukowskie i kuczyńskie z Gródkiem stały się własnością Józefa Kuczyńskiego, syna Kazimierza, który zginął tragicznie w 1805. Majątek odziedziczył jego bratanek Józef Leon hrabia Starzeński[7].

W roku 1827 miejscowość liczyła 11 domów i 121 mieszkańców.

Do 1857 wieś stanowiła własność hrabiów Starzeńskich, tak jak całe dobra kuczyńskie, następnie przeszła na własność rodziny Leśniewskich. W 1864 roku została uwłaszczona. Powstało 26 gospodarstw rolnych na 264 morgach powierzchni.

Słownik Geograficzny z 1880 roku informuje: Gródek - wieś, powiat mazowiecki, gmina Klukowo, parafia Kuczyn.

W 1921 roku w miejscowości znajdowały się 32 domy z 215 mieszkańcami, wśród nich 3 osoby narodowości rosyjskiej.[7].

Majątek w Gródku

Folwark ziemski w Gródku został wyodrębniony z dóbr kuczyńskich po roku 1864. Przed 1908 r. należał do Józefa Szulborskiego.[8]

W 1921 r. były tu 3 domy z 96 mieszkańcami, najczęściej fornalami. Właścicielem folwarku był Józef Maruszewski, posiadający 167 ha ziemi.[7] W prowadzeniu majętności pomagali mu: Walendziak i Stanisław Goga.[8] Następnie dzierżawcą ziemi był emerytowany major kawalerii Henryk Ortwein.[7].Właściciel zmarł w połowie lat 30. Spadkobiercy Maruszewskiego sprzedali gospodarstwo Henrykowi Ortweinowi, plenipotentowi Klukowa i wójtowi tej gminy. W latach 1941–1944 występował on jako Niemiec.

Po wyzwoleniu część majątku rozparcelowano, a na pozostałym kawałku zorganizowano Spółdzielnię Kółek Rolniczych. W budynkach folwarcznych przez pewien czas funkcjonowała szkoła rolnicza.[8]

Obiekty archeologiczne

Współcześnie

Wieś rolnicza. Produkcja roślinna podporządkowana przede wszystkim hodowli krów mlecznych.

Przypisy

  1. Wieś Gródek w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 342 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Opis parafii na stronie diecezji
  7. a b c d e Klukowo - Gminny Portal Internetowy - Gródek. [dostęp 2013-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-03)].
  8. a b c J. Włodek, Pamiętniki historyczne tom I, Ciechanowiec 2005, str. 170-171
  9. N. D. Tomaszewski, Historia Ciechanowca do roku 1947, Ciechanowiec 2008, str. 25-27

Media użyte na tej stronie

Klukowo (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Klukowo, Polska
Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Powiat wysokomazowiecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu wysokomazowieckiego, Polska