Grażyna Strumiłło-Miłosz

Grażyna Strumiłło-Miłosz
Imię i nazwisko urodzenia

Grażyna Strumiłło

Data i miejsce urodzenia

22 czerwca 1937
Nowogródek

Data i miejsce śmierci

6 października 2018
Warszawa

Zawód, zajęcie

dziennikarka, publicystka, pisarka i autorka książek dla dzieci

Miejsce zamieszkania

Warszawa

Małżeństwo

Andrzej Miłosz
7 lipca 1961 Warszawa

Krewni i powinowaci

Wanda Strumiłłowa (matka)[1]
Czesław Miłosz
Anthony Milosz

Grażyna Strumiłło-Miłosz (ur. 22 czerwca 1937 w Nowogródku[2], zm. 6 października 2018 w Warszawie[3]) – polska dziennikarka, publicystka i autorka książek dla dzieci oraz tłumaczka z języka rosyjskiego. Była drugą żoną Andrzeja Miłosza, bratową Czesława Miłosza oraz ciotką Anthony’ego Milosza.

Życiorys

Jej dziadkiem był Kazimierz Kulwieć[1]. Grażyna Strumiłło urodziła się w 1937 roku w Nowogródku, który po wojnie polsko-bolszewickiej był w granicach II Rzeczypospolitej. Po agresji ZSRR na Polskę rodziny Strumiłłów i Kulwieciów zostały 10 lutego 1940 deportowane, Grażyna miała wówczas dwa latka, znad Świtezi na sześć lat do strefy przypolarnej Syberii w obwodzie archangielskim. Kazimierz Kulwieć zmarł 14 lutego 1943 pod Archangielskiem. Z obczyzny Grażyna Strumiłło, siostra Hanna i ich matka powróciły w 1946 jako repatriantki do Torunia, gdzie przed wojną w 1926 roku mieszkał Kazimierz Kulwieć[4].

Po maturze ukończyła studia na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Około 1960 roku poznała reżysera Andrzeja Miłosza. Została jego żoną 7 lipca 1961 w Warszawie. Zamieszkali przy Alei Wyzwolenia[2] oraz napisali wspólnie trzy przewodniki turystyczne na temat Azji Środkowej, Kaukazu i Zakaukazia.

Grażyna Strumiłło-Miłosz razem z dagestańską pisarką Fazu Alijewą napisała w 1979 roku poradnik kulinarny Kuchnia narodów Kaukazu. W 1981 roku wydała poradnik Kuchnia gruzińska. W latach 1987–1989 ukazały się jej dwie książki dla dzieci, które później zostały dwukrotnie wznowione. Przetłumaczyła z języka rosyjskiego książki Fazu Alijewej, Aleksandra Wampiłowa, Lwa Kopielewa i Leonida Żuchowickiego.

Nagrała i spisała wspomnienia matki Wandy z Kulwieciów-Strumiłłowej (1899–1991) Znad Świtezi w głąb tajgi, które opublikowała w 1990 roku w Olsztynie. W przedmowie do pierwszego wydania książki Czesław Miłosz napisał:

Opina publiczna w Polsce ma prawo wreszcze dowiedzieć się szczegółów o losach setek tysięcy rodzin wywiezionych na rozkaz Stalina, z terenów, które właśnie zajął w wyniku układu z Hitlerem. Miejmy nadzieję, że, tak jak stało się w tej książce, zachowa się zapis bezpośrednich świadków.

Dokonała również w latach od 1979 do 1993 przekładu tekstów do filmów oraz adaptacji filmowych[5]. Współpracowała jako tłumaczka dla potrzeb teatru, radia i telewizji, za co otrzymała w 1976 roku nagrodę tygodnika Przyjaźń[6]. 23 sierpnia 1980 roku dołączyła do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[7].

Mąż Andrzej zmarł po ciężkiej chorobie 29 września 2002 w Warszawie. W 2011 roku Grażyna Strumiłło-Miłosz wraz z córką Andrzeja Miłosza, poetką Joanną Miłosz-Piekarską[8], przekazała „Archiwum Rodziny Miłoszów” dla Biblioteki Narodowej w Warszawie[2]. Była długoletnim członkiem i skarbnikiem warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich[9].

Grażyna Strumiłło-Miłosz zmarła w wieku 81 lat w Warszawie. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 18 października 2018 na cmentarzu Powązkowskim.

Grób Grażyny Strumiłło-Miłosz na cmentarzu Powązkowskim

Publikacje

Przewodniki turystyczne i reportaże

  • z Andrzejem Miłoszem: Uśmiech bez parandży. Z reporterskich wędrówek po radzieckiej Azji Środkowej. 1973.
  • Radziecka Azja Środkowa. 1979.
  • z Andrzejem Miłoszem: Kaukaz. 1979.
  • z Andrzejem Miłoszem: Kaukaz i Zakaukazie. Mały przewodnik turystyczny. 1981.

Poradniki kulinarne

  • z Fazu Alijewą: Kuchnia narodów Kaukazu. 1979.
  • Kuchnia gruzińska. 1981 i 1990, ISBN 83-03-03026-4.

Książki dla dzieci

  • Dundzia, Panek i przyjaciele. 1987, 2011 i 2013.
  • Pod szczęśliwą kocią gwiazdą. 1989, 1993 i 2011.

Wspomnienia

Tłumaczenia (wybór)

  • Fazu Alijewa: Sto pięćdziesiąt warkoczyków panny młodej. 1976.
  • Fazu Alijewa: Kosz dojrzałych wiśni. 1979.
  • Aleksandr Wampiłow: Anegdoty prowincjonalne. (dramat), 1975.
  • Aleksandr Wampiłow: Dom z widokiem na pola. (dramat), 1978
  • Aleksandr Wampiłow: Wroni gaj. (dramat)
  • Aleksandr Wampiłow: Sukces. (dramat)
  • Aleksandr Wampiłow: Dwadzieścia minut z aniołem i inne utwory sceniczne. (książka), 1980. ISBN 83-08-00314-1.
  • Leonid Żuchowicki: Zatrzymaj się, spójrz za siebie. Książka i Wiedza, 1982, ISBN 83-05-11019-2.
  • Lew Kopielew: Bożyszcza mojej młodości. 1990.

Przypisy

  1. ↑ a b Strumiłło, Wanda (NLP).
  2. ↑ a b c Agnieszka Kosińska: Andrzej Miłosz (photo). Agnieszka Kosińska – Strona autorska. [dostęp 2018-01-04].
  3. ↑ nekrologi; Grażyna Strumiłło-Miłosz. nekrologi.wyborcza.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-13)]..
  4. ↑ Kulwieć, Kazimierz (NLP).
  5. ↑ Grażyna Strumiłło-Miłosz – Filmografia. Film Polski. [dostęp 2018-01-05].
  6. ↑ Grażyna Strumiłło-Miłosz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2018-01-05].
  7. ↑ Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s])
  8. ↑ Joanna Miłosz-Piekarska (biografia).
  9. ↑ Grażyna Strumiłło-Miłosz. Stowarzyszenie Pisarzy Polskich. [dostęp 2018-01-05].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Andrzej Miłosz - grób.jpg
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Andrzeja Miłosza na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 107, rząd 4, grób 27)