Grab (województwo podkarpackie)

Grab

wieś
Szkoła podstawowa
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	jasielski
Gmina	Krempna
Wysokość	powyżej 500 m n.p.m.
Liczba ludności (2011)	63[1][2]
Strefa numeracyjna	13
Kod pocztowy	38-232[3]
Tablice rejestracyjne	RJS
SIMC	0355335[4]
Położenie na mapie gminy Krempna Grab
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Grab
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Grab
Położenie na mapie powiatu jasielskiego Grab
49°26′25″N 21°26′22″E/49,440278 21,439444

Grab (j. łemkowski Граб) – wieś położona w Polsce w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Krempna^[4][5]. Miejscowość typu łańcuchówki leży nad potokiem Ryjak, dopływem Wisłoki.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Historia

W latach 1769–1770 w okolicach Grabiu istniał obóz konfederatów barskich, skąd oddziały Kazimierza Pułaskiego i Zawadzkiego dokonywały wypadów na Pilzno i Lwów. 13 stycznia 1770 w rejonie Grabiu miała miejsce bitwa z Rosjanami, w której konfederaci ponieśli klęskę, a Pułaski został ranny. W 1770 obóz został prawie zniszczony przez wojska rosyjskie^[6]. Resztki obozu spod Grabiu przeniesiono w okolice Koniecznej i Izb.

W 1849 przez Grab przemaszerowały jednostki wojska rosyjskiego udające się na Węgry w celu pacyfikacji powstania. W latach 1911–1912 w Grabiu działał o. Maksym Sandowycz, duchowny prawosławny krzewiący wiarę prawosławną oraz orientację prorosyjską wśród Łemków. W 1945 większość ludności Grabu wyjechała do ZSRR, dwa lata później pozostałych mieszkańców przymusowo wysiedlono na Ziemie Odzyskane.

W latach PRL istniało tu duże Państwowe Gospodarstwo Rolne^[6].

Obiekty

• Szkoła podstawowa z przedszkolem i klasami 1–3, kierowana do 2011 roku przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Przygranicznych, która w okresie letnim zamienia się w schronisko młodzieżowe
• Drewniany kościół Matki Boskiej Śnieżnej użytkowany przez parafię św. Maksymiliana Kolbe w Krempnej. Kościół (kaplica) został wybudowany w latach 1972–1973 w miejscu cerkwi greckokatolickiej z 1809, która spłonęła w 1953.
• Cmentarz wojenny nr 4
• Cmentarz wojenny nr 5
• Remiza OSP

Na przełęczy nad Grabiem znajdowało się dawne przejście graniczne Ożenna-Nižná Polianka.

Drogi

Przez Grab wiodą: droga wojewódzka nr 992, która na granicy państwa łączy się z drogą po stronie słowackiej, droga dojazdowa do niektórych domów oraz drogi leśne i dojazdowe do pól. Najwięcej mieszkańców żyje przy drodze wojewódzkiej .

• 

  Kościół filialny
• 

  Cmentarz wojenny nr 4
• 

  Cmentarz wojenny nr 5
• 

  Kapliczka przydrożna
• 

  Droga wojewódzka nr 992 w Grabiu
• 

  Potok Ryjak przepływający przez miejscowość

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Grab, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 761 .