Grabie (województwo kujawsko-pomorskie)
| ||||
| ||||
Kościół pw. św. Wacława | ||||
Państwo | Polska | |||
Województwo | kujawsko-pomorskie | |||
Powiat | aleksandrowski | |||
Gmina | Aleksandrów Kujawski | |||
Liczba ludności (2005) | 241 | |||
Strefa numeracyjna | 54 | |||
Tablice rejestracyjne | CAL | |||
SIMC | 0857290 | |||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | ||||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | ||||
52°50′58″N 18°34′13″E/52,849444 18,570278 |
Grabie – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie aleksandrowskim, w gminie Aleksandrów Kujawski.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.
Historia
W Grabiu podczas wojen z zakonem krzyżackim dwukrotnie odbywały się rokowania z Krzyżakami. W kwietniu 1309 Władysław Łokietek spotkał się tutaj z wielkim mistrzem Henrykiem von Plotzke, interweniując w sprawie zaboru Pomorza, a po raz drugi, w 1414 r., gdy po unii horodelskiej Polska i Litwa przedstawiły zakonowi swój program rewindykacyjny[1].
Z tego Grabia kujawskiego wywodzi się nazwisko i rodzina Grabskich herbu Pomian, jedna z kilku rodzin o nazwisku Grabski. Z Pomian – Grabskich pochodził m.in. Władysław Grabski, premier w II Rzeczypospolitej, twórca reformy walutowej.
Zabytki
Według rejestru zabytków NID[2] na listę zabytków wpisany jest kościół parafialny pw. św. Wacława, poł. XIV w., 2 poł. XVI w., 1930, nr rej.: A/461 z 17.02.1981.
Kościół pw. św. Wacława, pierwotnie gotycki, został ufundowany w 1320 r.[3], przebudowany w drugiej połowie XVI w., odnawiany w 1725; w 1930 rozbudowany według projektu Franciszka Niekrasza o nowy korpus dostawiony od południa; w związku z tym nastąpiła zmiana orientacji kościoła i przekształcenie prezbiterium na kaplicę.
W Grabiu znajduje się ponadto pałac, który w połowie XIX w należał do Michała Hieronima Sumińskiego herbu Leszczyc (1829-1898), botanika i malarza, szambelana pruskiego. Użytkowany był od 1922 jako dom sierocy i dzieci niepełnosprawnych umysłowo, obecnie Dom Pomocy Społecznej prowadzony przez siostry elżbietanki.
Zobacz też
- Grabie, Grabie Polskie, Grabiec, Grabienice, Grabienice Małe, Grabieniec
- Jarand z Grabi i Brudzewa
- Służewo
- Parafia św. Wacława w Grabiu
Przypisy
- ↑ Biskup M., Labuda G.: Dzieje Zakonu Krzyżackiego w Prusach, Wyd Morskie, Gdańsk 1988
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie. 2020-09-30. s. 1. [dostęp 2016-08-14].
- ↑ Stanisław Kozierowski: Szematyzm ustrojów parafialnych dzisiejszej Archidiecezji Gnieznieńskiej. Poznań 1934
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Aleksandrów County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 52.94 N
- S: 52.62 N
- W: 18.49 E
- E: 18.95 E
Autor:
Mapa gminy Aleksandrów Kujawski, Polska
POL_Gmina_Aleksandrów_Kujwski_COA
Autor: Eder Thorunensis, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grabie, Gmina Aleksandrów Kujawski. Pałac, XIX wiek.
Grabie - rzymskokatolicki kościół parafialny pw. św. Wacława, poł. XIV, 2 poł. XVI, 1930