Grabowo (województwo kujawsko-pomorskie)
| osada | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo | Grabówko |
| Wysokość | 30 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2008) | 106[1] |
| Strefa numeracyjna | 52 |
| Tablice rejestracyjne | CSW |
| SIMC | 0093912 |
Położenie na mapie gminy Pruszcz _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Pruszcz") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
Położenie na mapie powiatu świeckiego  | |
 53°15′30″N 18°16′26″E/53,258333 18,273889 | |
Grabowo – osada w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, w gminie Pruszcz, na lewym brzegu Wisły. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Grabówko.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
Historia
Pierwsze ślady bytowania człowieka na tych terenach pochodzą z pradziejów. Znaleziono tutaj groby kloszowe z okresu lateńskiego[2].
W średniowieczu wieś należała do książąt pomorskich. W 1209 r. Grabowo zostało podarowane przez księżniczkę Świnisławę żonę Mestwina II, na rzecz Zgromadzenia Sióstr Norbertynek w Żukowie. W 1222 r. Świętopełk potwierdził darowiznę jednak duża odległość od wsi skłoniła Norbertanki do zamiany Grabowa na inną wieś położoną bliżej. Zamiany dokonano za pośrednictwem mistrza wielkiego krzyżackiego Karola z Trewiru, który w 1312 r. podarował ją benedyktynkom z Chełmna, na pamiątkę zwycięstwa odniesionego w 1311 r. nad Witenesem, dowódcą litewskim. W późniejszym czasie wieś należała do Michała Wutkowskiego, chorążego pomorskiego, a następnie znowu znalazła się w rękach benedyktynek. Po sekularyzacji w 1811 r. rząd pruski sprzedał dobra klasztorne dzierżawcom[3].
Na przełomie września i października 1906 r. uczniowie z Grabowa, Grabówka i Trępla brali udział w strajku. Polegał on na odmowie używania języka niemieckiego na lekcjach religii i w czasie modlitw. Wydarzenie było wyrazem postawy rodziców wobec zaborcy[4].
Zabytki
We wsi znajduje się okazały dwór z około 1850 roku, przebudowany na przełomie XIX/XX wieku. Dwór był w posiadaniu Alberta Steinmeyera sekretarza generalnego Izby Rolniczej Prowincji Prus Zachodnich. Majątek był zarządzany wzorowo, szczególnie hodowla koni. Ze stadniny w Grabowie pochodziły uszlachetnione i rasowe zwierzęta, które zdobywały nagrody na torach wyścigowych, głównie na gdańskim torze. Obecnie posiadłość jest w złym stanie technicznym[5].
Przy wjeździe do Grabowa po prawej stronie jadąc od strony Topolna znajduje się mały cmentarz. Na tym cmentarzu stoi murowana kapliczka z 1616 roku w kształcie kwadratu o krzyżowym sklepieniu. Została zbudowana z fundacji ksieni benedyktynek chełmińskich Magdaleny Mortęskiej. Przy niej odprawiali nabożeństwa ojcowie paulini z Topolna[5].
Ochrona przyrody
Miejscowość leży na terenie Nadwiślańskiego Parku Krajobrazowego. W Grabowie nieopodal dworu rosną 3 lipy drobnolistne uznane za pomniki przyrody w 1993 roku[6].
Przypisy
- ↑ Dane statystyczne Gminy Pruszcz. [dostęp 2010-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-18)].
- ↑ Wilke G. Region Świecia w pradziejach i wczesnym średniowieczu (do połowy XII w.) [W:] Jasiński K. (red.), Dzieje Świecia nad Wisłą i jego regionu, t. I, PWN, Warszawa 1979.
- ↑ Wielki Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. 2, s. 786-787. [dostęp 2011-10-15].
- ↑ Wajda K., Świecie i powiat świecki w czasach zaboru pruskiego (1815-1919) [W:] Jasiński K. (red.), Dzieje Świecia nad Wisłą i jego regionu, t. II, PWN, Warszawa 1979.
- ↑ a b Pod red. Gonia A., Bykowski W.; Dolina Dolnej Wisły dla ciekawych – przewodnik przyrodniczo-turystyczny. Wydawcy: ZPKChiN, TPDW, Apeiron. Świecie 2010. wydanie pierwsze. ISBN 978-83-61821-08-3, ISBN 978-93-62303-05-2
- ↑ Rozporządzenie nr 305/93 Wojewody Bydgoskiego z dnia 26 października 1993 roku.
| Miasta | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osady | |
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Pruszcz, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świecie County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 53.74 N
- S: 53.23 N
- W: 18.02 E
- E: 18.80 E
Zgodnie z art. 4 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2509 z późn. zm.) „nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego akty normatywne, ich projekty, urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole”. Powyższa grafika należy do tej grupy. Jednak w niektórych przypadkach wykorzystanie tej grafiki może być w Polsce ograniczone na podstawie innych obowiązujących przepisów.