Granacka Przełęcz

Granacka Przełęcz
Ilustracja
Zejście ze Skrajnego Granatu na Granacką Przełęcz
Państwo

 Polska

Pasmo

Karpaty, Tatry

Sąsiednie szczyty

Skrajny Granat, Wielka Orla Turniczka

Data zdobycia

6 września 1899

Pierwsze wejście

Janusz Chmielowski

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się punkt z opisem „Granacka Przełęcz”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Granacka Przełęcz”
Ziemia49°13′36,7″N 20°02′01,7″E/49,226861 20,033806

Granacka Przełęcz (słow. Granátové sedlo, Granátová štrbina, niem. Granatenscharte, węg. Gránát-csorba, 2145 m[1]) – wąska i głęboka przełęcz w długiej wschodniej grani Świnicy w polskich Tatrach Wysokich, pomiędzy Skrajnym Granatem (2225 m) a Wielką Orlą Turniczką (2162 m) – wyższą z Orlich Turniczek<refname=whp/>.

Od lewej: Skrajny Granat, Granacka Przełęcz, Orle Turniczki, Orla Baszta, Pościel Jasińskiego, Buczynowe Czuby, Przełęcz Nowickiego, Wielka Buczynowa Turnia

Przełęcz leży na szlaku Orlej Perci. Zejście ze Skrajnego Granatu na Granacką Przełęcz jest bardzo strome i ubezpieczone łańcuchem i długimi kotwami. Do 2012 roku zdarzyły się tutaj 4 wypadki śmiertelne. W drugą stronę szlak prowadzi północno-wschodnimi stokami Wielkiej Orlej Turniczki, odcinek ten jest eksponowany, dość trudny do przejścia i również ubezpieczony łańcuchami. Do 2012 roku na tym odcinku Orlej Perci 1 wypadek śmiertelny[2].

Od południowej strony jej stoki opadają do Dolinki Buczynowej, od północnej do Zadnich Usypów w dolinie Pańszczycy. Przełęcz używana jest do przejścia między tymi dolinami bardzo rzadko, ponieważ dużo wygodniejsza jest droga przez Krzyżne[3]. Do obydwu tych dolinek schodzą spod przełęczy żleby. Ich przejście, jeśli nie ma śniegu, jest łatwe. Nie prowadzą przez nie szlaki turystyczne, żleby te mogą jednak być traktowane jako awaryjne zejście do dolin (np. w razie załamania pogody)[2]. Żleb opadający do Dolinki Buczynowej jest kruchy, długo zalega w nim śnieg, a przy dużym ruchu turystycznym z Orlej Perci spadają do niego kamienie. Lepsze jest zejście żlebem do Pańszczycy. Śnieg zalega w nim zwykle do końca lipca[4].

Pierwsze odnotowane wejście:

Wejście obydwoma żlebami na Granacką Przełęcz przez taterników ocenione jest na 0 stopień trudności w skali tatrzańskiej. Dla taterników istnieje też skrótowe przejście z Granackiej Przełęczy na Wyżnią Pańszczycką Przełączkę prowadzące zachodem w północno-wschodniej ścianie Skrajnego Granatu. Władysław Cywiński pisze o nim; wszyscy słyszeli, że jest, nikt nie używa[4].

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny czerwony (Orla Perć) przebiegający granią główną z Zawratu przez Kozi Wierch, Granaty, Granacką Przełęcz i Buczynowe Turnie na Krzyżne.
  • Czas przejścia z Zawratu na Krzyżne: 6:40 h
  • Czas przejścia z Krzyżnego na Kozi Wierch (część Zawrat – Kozi Wierch jest jednokierunkowa): 3:35 h[5].

Przypisy

  1. Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [dostęp 2018-09-02] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
  2. a b Dariusz Dyląg, Orla Perć: przewodnik wysokogórski, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, ISBN 83-89188-50-3.
  3. a b Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Granacka Przełęcz – Wołoszyn, t. 3, Warszawa: Sklep Podróżnika, 1992.
  4. a b Władysław Cywiński, Granaty, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2013, ISBN 978-83-7104-046-7.
  5. Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.

Media użyte na tej stronie

Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
POL Szlak czerwony.svg
Czerwony szlak turystyczny.
Skrajny Granat i Orla Baszta.jpg
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY 3.0
Skrajny Granat, Orle Turniczki i Orla Baszta ze szlaku przez Świstówkę Roztocką
Granacka Przełęcz a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Granacka Przełęcz
Mountain pass 12x12 n.svg
oriented mountain pass symbol : n ne e se