Graniczna Placówka Kontrolna Gdynia

GPK Gdynia
Historia
Państwo Polska
Sformowanie1945
Rozformowanie1949
Tradycje
KontynuacjaBatalion Portowy WOP Gdynia
Organizacja
DyslokacjaGdynia
FormacjaWojska Ochrony Pogranicza
Podległość4 Oddział OP
12 Gdański Oddział WOP

Graniczna Placówka Kontrolna Gdyniapododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę na przejściu granicznym.

Formowanie i zmiany organizacyjne

W październiku 1945 roku Naczelny Dowódca WP nakazywał sformować na granicy 51 przejściowych punktów kontrolnych[a]. Graniczna placówka kontrolna Gdańsk powstała w 1945 roku jako morski przejściowy punkt kontrolny II kategorii o etacie nr 8/11[1]. Obsada PPK składała się z 17 żołnierzy i 2 pracowników cywilnych[2]. W październiku 1946 funkcjonowała według etatu 7/13 jako PPK morski w Gdyni.

W początkach 1947 roku przejściowe punkty kontrolne Gdańsk i Gdynia zostały poważnie wzmocnione[3]. Wobec powyższego strażnice 97 i 99 zaprzestały ochrony obiektów portowych, a zajęły się wyłącznie ochroną obiektów lądowych i kontrolą ruchu rybackiego[4].

W lipcu 1947 MGPK w Gdyni otrzymała nr 21[5].

W lipcu 1949 nastąpiła reorganizacja 21 gdyńskiego i 22 gdańskiego MGPK. Zostały utworzone samodzielne bataliony kontroli granicznej. W skład gdańskiego weszły 263 i 264 strażnice WOP, a w gdyńskim: kompanie nr 1 i nr 2[6].

Jesienią 1965 roku GPK Port Gdynia i GPKR w Gdyni weszła w podporządkowanie Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej[7].

Kierownicy placówki

  • mjr Stanisław Bański (był 10.1946)[b][8].
  • mjr SG Zbigniew Czajka(był w 2002)[9]
  • kpt. Zygmunt Dziubiński[8]
  • mjr Szczepan Cheba[8]
  • kpt. Stefan Rojowski[8]
  • mjr Jan Januszewicz[8]
  • mjr Piotr Wtorek[8]
  • ppłk Józef Gałaś[8]
  • mjr Roman Białek[8]
  • ppłk Zbigniew Rydlewski[8]
  • ppłk Ludwik Kruczek[8]

Uwagi

  1. Rozkaz nr 0304/Org. ND WP z 28.10.1945 roku → Prochwicz 2011 ↓, s. 123
  2. Rozkaz personalny dowódcy WOP nr 062 z 19.10.1946. → Rozkazy personalne D WOP ↓

Przypisy

Bibliografia

  • Ireneusz Bieniecki. Kaszubska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza w ochronie granicy morskiej na wybrzeżu gdańskim w latach 1945 – 1991 (powstanie, zmiany organizacyjne i metody pełnienia służby). „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/05, 2005. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
  • Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa Drukarnia w Łodzi, 1985.
  • Grzegorz Goryński: Morski Oddział Straży Granicznej im. płk. Karola Bacza w Gdańsku. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom II. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
  • Archiwum Straży Granicznej, zespół D WOP, sygn.217/32, k.56-60. Wykaz przejściowych punktów kontrolnych. Pismo z 9.11.1945
  • Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
  • Tadeusz Jarmoliński: Kontrola ruchu granicznego w Polsce w latach 1945 – 1990. Warszawa–Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 92; 75-531 Koszalin, 2013.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
POL MOSG logo.png
Logo Morskiego Oddziału Straży Granicznej (MOSG).