Graniczna Placówka Kontrolna Zgorzelec

GPK Zgorzelec
Historia
Państwo Polska
Sformowanie1945
Rozformowanie1950
Organizacja
DyslokacjaZgorzelec
FormacjaWOP
Straż Graniczna
Podległość1 Oddział Ochrony Pogranicza
KW MO
Łużycki Oddział SG

Graniczna Placówka Kontrolna Zgorzelec:

  1. pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę na przejściu granicznym z Niemcami Zgorzelec - Görlitz.
  2. graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej pełniący służbę na przejściu granicznym i realizująca zadania w ochronie granicy państwowej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

W październiku 1945 roku[a] Naczelny Dowódca WP nakazywał sformować na granicy 51 przejściowych punktów kontrolnych.

Graniczna placówka kontrolna Zgorzelec powstała w 1945 roku jako drogowy przejściowy punkt kontrolny III kategoria o etacie nr 8/12[1]. Obsada PPK składała się z 10 żołnierzy i 1 pracownika cywilnego[2]. W 1946 roku przeformowania na drogowy PPK kategorii C o etacie 7/12[b]. Następnie przeformowana na etat 7/53 i przemianowana na Graniczną Placówkę Kontrolną Ochrony Pogranicza Zgorzelice[c] „drogowa” o numerze 1[3].

W 1948 roku pododdział przekazany został do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego[d]. W 1950 roku rozformowana[e]. Potem odtworzona.

W latach 1965-1971 graniczne placówki kontrolne podporządkowane były Komendom Wojewódzkim Milicji Obywatelskiej[4].

W 1991 roku ochronę granicy państwa przejęła nowo sformowana Straż Graniczna. Graniczna Placówka Kontrolna w Zgorzelcu weszła w podporządkowanie Łużyckiego Oddziału Straży Granicznej[5].

Dowódcy placówki

  • ppor. Antoni Nagalewski (był 10.1946)[f].
  • ppor. Stefan Orlicki (był w 1953)
  • mjr Bronisław Małek[6]
  • ppłk Stanisław Janczarek[6]
  • kpt. Jan Winnik[6]
  • kpt. Eugeniusz Suchodolski[6]
  • ppłk Ludwik Jakubowski[6]
  • ppłk Józef Czyniewski[6]

Uwagi

  1. Rozkaz nr 0304/Org. ND WP z 28.10.1945 roku → Prochwicz 2011 ↓, s. 123
  2. Rozkaz Ministra Obrony Narodowej nr 0153/org. z dnia 21.09.1946 roku → ASGran., sygn. 2825/1 ↓, s. 103
  3. Rozkaz Ministra Obrony Narodowej nr 055/org. z 20.03.1948 roku → ASGran., sygn. 2825/1 ↓, s. 103
  4. Rozkaz Ministra Obrony Narodowej nr 0205/org. z 4.12.1948 roku → ASGran., sygn. 2825/1 ↓, s. 103
  5. Rozkaz Ministra Bezpieczeństwa Publicznego nr 043/org. z 3.06.1950 roku → ASGran., sygn. 2825/1 ↓, s. 103
  6. Rozkaz personalny dowódcy WOP nr 054 z 19.10.1946. → Rozkazy personalne D WOP ↓

Przypisy

Bibliografia

  • Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa Drukarnia w Łodzi, 1985.
  • Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej w latach 1989-2004. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
  • Archiwum Straży Granicznej, sygn. D WOP 217/32 k. 56-60. Wykaz przejściowych punktów kontrolnych. Pismo z 9.11.1945
  • Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
  • Tadeusz Jarmoliński: Kontrola ruchu granicznego w Polsce w latach 1945 – 1990. Warszawa–Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 92; 75-531 Koszalin, 2013.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Symbol-NodOSG.jpg
Symbol Nadodrzańskiego Oddziału Straży Granicznej
Wop3.jpg
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Naszywka Brygady WOP