Gregor von Rezzori

Gregor von Rezzori Gregor d'Arezzo
Data i miejsce urodzenia	13 maja 1914 Czerniowce
Data i miejsce śmierci	23 kwietnia 1998 Donnini
Dziedzina sztuki	literatura

Gregor von Rezzori właściwie Gregor d'Arezzo (ur. 13 maja 1914 w Czerniowcach na Bukowinie, zm. 23 kwietnia 1998 w Donnini w Toskanii) niemieckojęzyczny pisarz, dziennikarz, scenarzysta, aktor.

Życiorys

Gregor von Rezzor był obywatelem Austro-Węgier, Rumunii, ZSRR, Niemiec, Włoch. W latach 1944-1984 posiadał paszport bezpaństwowca. Rezzori pochodził z sycylijskiej rodziny, która w XVIII w. przeniosła się do Wiednia. Jego pradziadek był architektem, a ojciec urzędnikiem państwowym w Czerniowcach. W młodości Rezzori uczył się w Braszowie, Fűrstenfeld i Wiedniu, gdzie studiował malarstwo, architekturę i medycynę. W latach 30. XX w. zamieszkał w Bukareszcie, skąd przeniósł się w 1938 do Berlina, w którym zadebiutował jako prozaik. Rumuńskie obywatelstwo uchroniło Rezzoriego przed służbą w niemieckiej armii w czasie II wojny światowej.

Twórczość

Jego debiutancką powieścią była Flamme, die sich verzehrt (1940, wcześniej drukowana w czasopismach). W 1953 wydał Magrebinische Geschichten, opowiadające o wyimaginowanej krainie Magrebin, będącej literackim przetworzeniem ojczystej Bukowiny. W 1958 wychodzi Ein Hermelin in Tschernopol, wydany w Polsce w 2003 pod tytułem Gronostaj z Czernopola, powieść, w której Rezzori opisuje swoje czerniowieckie dzieciństwo. W 1979 pisze Memoiren eines Antisemiten (wyd. pol. Pamiątki antysemity 2006), zbiór opowiadań, z których każde mówi o istotnym dla losów bohatera spotkaniu z Żydem lub Żydówką. Większość jego cenionych utworów nie została dotąd przełożona na język polski. Jako aktor Rezzori zagrał w kilkunastu filmach m.in. Louis’a Malle’a i Volkera Schlöndorffa, u boku Brigitte Bardot i Marcello Mastroianniego.

Wybrane dzieła

• Flamme, die sich verzehrt, 1940
• Rombachs einsame Jahre, 1942
• Rose Manzani, 1944
• Maghrebinische Geschichten, 1953
• Ödipus siegt bei Stalingrad, 1954
• Männerfibel, 1955
• Ein Hermelin in Tschernopol. Ein maghrebinischer Roman, 1958, wyd. pol. Gronostaj z Czernopola, 2003
• Bogdan im Knoblauchwald. Ein maghrebinisches Märchen, 1962
• Idiotenführer durch die deutsche Gesellschaft. Hochadel, Adel, Schickeria, Prominenz, 1962-1965
• Die Toten auf ihre Plätze. Tagebuch des Films Viva Maria, 1966
• 1001 Jahr Maghrebinien. Eine Festschrift, 1967
• Der Tod meines Bruders Abel, 1976
• Greif zur Geige, Frau Vergangenheit, 1978
• Memoiren eines Antisemiten, 1979, wyd. pol. Pamiątki antysemity, 2006
• Der arbeitslose König. Maghrebinisches Märchen, 1981
• Blumen im Schnee – Portraitstudien zu einer Autobiographie, die ich nie schreiben werde. Auch: Versuch der Erzählweise eines gleicherweise nie geschriebenen Bildungsromans, 1989
• Über dem Kliff, 1991
• Begegnungen, 1992
• Ein Fremder in Lolitaland. Ein Essay, 1993
• Greisengemurmel. Ein Rechenschaftsbericht, 1994
• Italien, Vaterland der Legenden, Mutterland der Mythen. Reisen durch die europäischen Vaterländer oder wie althergebrachte Gemeinplätze durch neue zu ersetzen sind, 1996
• Frankreich. Gottesland der Frauen und der Phrasen. Reisen durch die europäischen Vaterländer oder wie althergebrachte Gemeinplätze durch neue zu ersetzen sind, 1997
• Mir auf der Spur, 1997
• Kain. Das letzte Manuskript, 2001 (wydanie pośmiertne)

Bibliografia

• "Pisarze niemieckojęzyczni XX wieku. Leksykon encyklopedyczny PWN", red. M. Zybura, Warszawa 1996, ​ISBN 83-01-11995-0​