Grobla (grodzisko)
Grobla – grodzisko wczesnośredniowieczne i stanowisko archeologiczne położone w centralnej części Podegrodzia, na trójkątnym cyplu o wysokości 345 m n.p.m. Podczas prac archeologicznych odnaleziono ślady wczesnych kultur datowanych na VIII-X w.
Gród otoczony był wałem z kamienia, drewna i ziemi o szerokości ok. 5 m. Wzdłuż niego biegła brukowana ścieżka. Wjazd do grodu prawdopodobnie znajdował się w zachodnim załamaniu wałów. Wewnątrz grodu znajdowała się drewniana zabudowa, z siedzibą kasztelana sądeckiego.
Pod grodem, w kierunku północnym rozciągały się zabudowania mieszkalne Podegrodzia. Wokół nich nie znaleziono żadnych śladów umocnień. Według znalezionej ceramiki przypuszcza się, że podgrodzie ciągnęło się na przestrzeni ok. 800 m i zajmowało obszar 8-15 ha.
W grodzie mieścił się cmentarz i kościół datowany na 1014 r., który od I połowy XIII pełnił rolę kościoła parafialnego. Znajdowała się tu również karczma, której istnienie potwierdza dokument z 1268 r. Gród trzykrotnie ulegał spaleniu i tyle samo razy był odbudowywany. Jego istnienie kończy się nie wcześniej niż w II połowie XIII w.
Toponimika nazwy
Słowo Grobla w powszechnym znaczeniu oznacza tamę, wał przeciwpowodziowy, ale w tym przypadku nie ma nic wspólnego z tymi budowlami. W dawnych językach południowych Słowian (czeskim, słowackim, bułgarskim) wyraz ten oznaczał wzgórze, mogiłę, a w języku ukraińskim grzbiet góry.
Bibliografia
- "Grobla" i "Zamczysko". W: Jan Pastuszczak: Gmina Podegrodzie. Jacek Kula, Jerzy Nieć, Krzysztof Bodziony (ilustracje); Stanisław Mendelowski (redakcja). Krosno: P.U.W. "Roksana" Sp. z.o.o., 2006, s. 18-19. ISBN 83-7343-126-8.
- Zenon Piotr Szewczyk: O pochodzeniu nazw miejscowych Gminy Podegrodzie i okolic. Nowy Sącz: UG Podegrodzie, Biblioteka Gminna w Podegrodziu, 2009. ISBN 978-83-60822-59-3.
Media użyte na tej stronie