Grobowiec Humajuna

Grobowiec Humajuna w Delhi[1][a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo Indie
Typkulturowy
Spełniane kryteriumII, IV
Numer ref.232
Region[b]Azja i Pacyfik
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę1993
na 7. sesji
Położenie na mapie Delhi
Mapa konturowa Delhi, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Grobowiec Humajuna w Delhi”
Położenie na mapie Indii
Ziemia28°35′35,75″N 77°15′02,17″E/28,593264 77,250603
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Grobowiec Humajuna (hindi: हुमायूँ का मकबरा, ang. Humayun’s Tomb, pers. آرامگاه همایون) – kompleks budowli w Nowym Delhi, miejsce pochówku Humajuna (1508–1556), władcy Indii z dynastii Wielkich Mogołów (1530–1540, 1555–1556).

Grobowiec Humajuna został wzniesiony w charakterystycznym stylu architektury Mogołów, łączącym sztukę indyjską ze sztuką perską.

W 1993 roku grobowiec został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Opis

Budowa grobowca rozpoczęła się w 1564 roku[2], po śmierci Humajuna[3], a została zakończona w 1572 roku[a][2]. Grobowiec został najprawdopodobniej zaprojektowany przez samego Humajuna[4]. Pracami budowlanymi kierowała wdowa po Humajunie – Hamida Banu Begum[3], a prace prowadzone były przez perskiego architekta – Miraka Mirzę Ghijatha[4].

Budowla powstała z czerwonego piaskowca, a do wykończenia użyto białego marmuru[3]. Mauzoleum stoi na kwadratowej podstawie[4], z arkadami z każdej strony i szesnastoma osobnymi wejściami do budynku[5]. W środku wzniesiono oktagonalną komnatę, nakrytą kopułą – miejsce pochówku Humajuna (1508–1556)[3] – otoczoną przez mniejsze oktagonalne pomieszczenia[5], gdzie znajdują się groby Hamidy oraz dziewięciu innych członków rodziny królewskiej[3]. W środkowej komnacie znajduje się cenotaf[4].

Grobowiec otaczają ogrody w stylu perskim[6], założone na planie kwadratu, podzielone na cztery części oddzielone groblami, którymi poprowadzone są wąskie kanały[4]. Całość otacza mur z dwiema bramami, od południa i od zachodu[4]. Przy części środkowej muru wschodniego stoi pawilon baradari, a przy środkowej części muru północnego – hammam[4].

Grobowiec jest jednym z pierwszych ogrodowych wzniesionych przez Mogołów[3], a ogrody najstarszymi, które zachowały się do dziś na oryginalnym planie[6]. Reprezentuje on wczesny styl architektury Mogołów, łączący sztukę indyjską ze sztuką perską, który ewoluując w późniejszym okresie znalazł zastosowanie przy budowie Tadź Mahal w Agrze[3].

W 1993 roku grobowiec Humajuna został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO[7].

  • Grobowiec Humajuna, 1858 rok

  • Grobowiec Humajuna położony w ogrodzie krajobrazowym, typowym dla architektury Mogołów (por. Tadź Mahal)

  • Grobowiec Humajuna

  • Grobowiec Humajuna

  • Cenotaf Humajuna

Uwagi

  1. ↑ Inne źródła podają, ze budowa rozpoczęła się w 1569 roku. Patrz Archaeological Survey of India.

Przypisy

  1. ↑ Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].
  2. ↑ a b Ilustrowana księga świata – skarby świata – Azja. Bielsko-Biała: Pascal, 2002, s. 26. ISBN 83-7304-020-X.
  3. ↑ a b c d e f g Soma Mukherjee: Royal Mughal Ladies and Their Contributions. Gyan Books, 2001, s. 194. ISBN 978-81-212-0760-7. [dostęp 2016-03-23]. (ang.)
  4. ↑ a b c d e f g Archaeological Survey of India, Government of India: World Heritage Sites – Humayun’s Tomb (ang.). 2011. [dostęp 2016-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-10)].
  5. ↑ a b ʻAlī Jāvīd, Tabassum Javeed: World Heritage Monuments and Related Edifices in India. Algora Publishing, 2008, s. 262. ISBN 978-0-87586-482-2. [dostęp 2016-03-23]. (ang.)
  6. ↑ a b Soma Mukherjee: Royal Mughal Ladies and Their Contributions. Gyan Books, 2001, s. 209. ISBN 978-81-212-0760-7. [dostęp 2016-03-23]. (ang.)
  7. ↑ UNESCO: Humayun’s Tomb, Delhi (ang.). [dostęp 2016-03-23].
Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Indiach

Flag of UNESCO.svg

Kulturowe
Przyrodnicze

Indie

  1. ↑ Wspólnie z Argentyną, Francją, Niemcami, Belgią, Japonią i Szwajcarią

Media użyte na tej stronie

India location map.svg
(c) Uwe Dedering z niemieckiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Location map of India.

Equirectangular projection. Strechted by 106.0%. Geographic limits of the map:

  • N: 37.5° N
  • S: 5.0° N
  • W: 67.0° E
  • E: 99.0° E
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Flag of India.svg
The Flag of India. The colours are saffron, white and green. The navy blue wheel in the center of the flag has a diameter approximately the width of the white band and is called Ashoka's Dharma Chakra, with 24 spokes (after Ashoka, the Great). Each spoke depicts one hour of the day, portraying the prevalence of righteousness all 24 hours of it.
Flag of UNESCO.svg
Flag of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)
Humay NDL127.JPG
Autor: Meesanjay, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of ASI monument number 
Humayun's cenotaph, within the central chamber of Humayun's Tomb, Delhi.jpg
Autor: Ekabhishek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Humayun's cenotaph, within the central chamber of Humayun's Tomb, Delhi.
Humayun's Tomb, with the Barber's Tomb in the foreground, Delhi, 1858 photograph.jpg
Humayun's Tomb, with the barber's Tomb (c.1590) in the foreground, Delhi, 1858 photograph by John Murray, (1809–1892) Scottish photographer and physician, active in India.
Humayun-tomb.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Nomo (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Humayun Mausoleum, Delhi, Indien
own photo, may 25, 2005
photo: nomo/michael hoefner

http://www.zwo5.de
Delhi-Humanyum's tomb-20131006.jpg
(c) Daniel Villafruela, CC BY-SA 3.0
Mausoleum of Humayun son of Babur who established the Mongol Empire.
Location map India New Delhi.png
Autor: Dr. Blofeld, Licencja: CC BY-SA 2.0
Map of New Delhi, India, including Delhi Ridge forest area near Chanakyapuri.