Grodziec (województwo dolnośląskie)
wieś | |
Zamek Grodziec oraz wieś Grodziec widziane ze Szlaku Zamków Piastowskich | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (III 2011) | 445[1] |
Strefa numeracyjna | 76 |
Tablice rejestracyjne | DZL |
SIMC | 0368378 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
51°10′12″N 15°47′09″E/51,170000 15,785833 |
Grodziec (niem. Gröditz[2]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie złotoryjskim, w gminie Zagrodno, na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach.
Podział administracyjny
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.
Nazwa
Nazwa miejscowości wywodzi się od staropolskiej nazwy grodu[3]. Niemiecki językoznawca Heinrich Adamy swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako najwcześniejszą zanotowaną nazwę miejscowości w dokumencie z 1089 roku Grodecz podając jej znaczenie "Burgberg" - "Zamkowa góra"[3].
W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Grodyz oraz Groditz.[4][5] W roku 1613 śląski regionalista i historyk Mikołaj Henel z Prudnika wymienił miejscowość w swoim dziele o geografii Śląska pt. Silesiographia podając jej łacińską nazwę: Gradecius mons castrum[6].
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[7]:
- kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny, z lat 1684-1688, XX w.
- zespół zamkowy, z XV-XX w.[8]
- zamek Grodziec w stylu późnogotyckim, na którym odbywają się turnieje rycerskie[9]
- park
- zespół pałacowy, z XVIII-XX w.
- zespół folwarczny
- rządówka, z 1799 r., z pierwszej połowy XIX w.
- dom mieszkalny, z 1909 r.
- dom mieszkalny, z pierwszej połowy XVIII w.
- budynek mieszkalno-inwentarski, z drugiej połowy XVIII w.
- budynek gospodarczy, z przełomu XVIII/XIX w.
- obora I, z przełomu XVIII/XIX w.
- obora II, z połowy XIX w.
- obora ze stodołą, z przełomu XVIII/XIX w.
- stodoła, z przełomu XVIII/XIX w.
- stodoła dolna, z 1923 r.
- transformator, z 1930 r.
- budynek bramny, z 1799 r.
- ogrodzenie, mur z bramą, z przełomu XVIII/XIX w.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ a b Heinrich Adamy , Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 8, OCLC 456751858 (niem.).
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
- ↑ Detlef Haberland: Die „Silesiographia” und „Breslo-Graphia” von Nicolaus Henel von Hennenfeld. Arkadiusz Cencora, Diana Codogni-Łańcucka. Wrocław: Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu, 2011, s. 176. ISBN 978-83-910595-2-4.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 266,267. [dostęp 2012-11-16].
- ↑ Łuczyński Romuald M. Zamki, dwory i pałace w Sudetach, Legnica, 2008, s. 143-151
- ↑ POLSKA - Nawigator turystyczny, Tomasz Kaliński, wyd. Wyd. 4, Warszawa: Carta blanca, 2009, ISBN 978-83-61444-46-6, OCLC 460867887 .
- ↑ Łuczyński Romuald M. Zamki, dwory i pałace w Sudetach, Legnica, 2008, s. 137-139
Bibliografia
- Pogórze Kaczawskie, Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 7, pod red. M. Staffy, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2002, ISBN 83-85773-47-9
- Góry i Pogórze Kaczawskie. Skala 1:40.000. Jelenia Góra: Wydawnictwo Turystyczne Plan, 2004. wyd. II. ISBN 83-88049-02-X.
- Der Gröditzberg und seine Bedeutung für unsere engere und weitere Heimat: ein Beitrag zur schlesischen Ortskunde für Schule und Haus, Breslau 1909.
- Ludwig Sturm, Der Gröditzberg und seine nächste Umgebung: Geschichte der Burg und der umliegenden Ortschaften, Haynau 1909.
Linki zewnętrzne
- Archiwalne widoki miejscowości w bibliotece Polona
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.9134 N
- S: 49.9809 N
- W: 14.7603 E
- E: 17.9091 E
Flaga województwa dolnośląskiego
Autor: Lotek70, Licencja: CC0
Grodziec - pałac
Autor: Pnapora, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zamek Grodziec oraz wieś Grodziec widziane ze Szlaku Zamków Piastowskich