Grodziszcz

Grodziszcz
Hradiště
Ilustracja
Przedszkole i Szkoła Podstawowa
Państwo Czechy
Krajmorawsko-śląski
GminaCierlicko
Powierzchnia7,81 km²
Populacja (2001)
• liczba ludności

829
Kod pocztowy735 42
Położenie na mapie Czech
Ziemia49°44′14″N 18°31′25″E/49,737222 18,523611
Portal Czechy

Grodziszcz[1] (hist. Grodziszcze[2]; cz. Hradiště, niem. Grodischcz[3]) – wieś i gmina katastralna o nazwie Hradiště pod Babí horou (Grodziszcz pod Babią Górą) w południowo-wschodniej części gminy Cierlicko, w powiecie Karwina, w kraju morawsko-śląskim, w Czechach. Powierzchnia 781,0802 ha[4], w 2001 liczba mieszkańców wynosiła 829[5], zaś w 2012 odnotowano 330 adresów[6].

Historia

Miejscowość poświadczona jest pośrednio po raz pierwszy w łacińskim dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305, kiedy to wymieniona jest miejscowość Grodische villa Snessonis[7][8][9]. Jednakowoż zapis w Liber fundationis... jednoznacznie sugeruje, że owa Grodische, wioska Snessona jest starsza od pozostałych wiosek położonych pomiędzy Skoczowem a Czechowicami wśród których została wymieniona, a gdzieś obok niej istniała druga osada o podobnej nazwie i to jeszcze starsza, gdyż w owym dokumencie nie została wymieniona w ogóle. Z położenia wioski Snessona wynika niewątpliwie, że chodzi o współczesny Grodziec, natomiast drugie Grodische utożsamia się właśnie z Grodziszczem[10]. Tak więc Grodziszcz mógł już istnieć w okresie funkcjonowania kasztelanii cieszyńskiej, a następnie w utworzonym w 1290 roku księstwie cieszyńskim i jako w pełni rozwinięta wieś nie potrzębująca uregulowania kwestii płatności świętopietrza biskupom wrocławskim, podobnie jak np. Puńców czy Goleszów, nie została wymieniona w Liber fundationis...

W 1450 roku wieś została zakupiona przez marszałka Mikołaja z Dębowca, który został zobowiązany do wystawienia z Grodziszcza orszaku zbrojnego, w którym marszałkowi towarzyszyć miał jeden konny strzelec[11]. W 1520 został odkupiony przez Jana Bruzowskiego wraz z synami, Andrzejem i Jakubem, od Filipa Boryńskiego[12].

Według austriackiego spisu ludności z 1910 Grodziszcz miał 785 mieszkańców, z czego 756 było zameldowanych na stałe, 735 (97,2%) było polsko-, 13 (1,7%) niemiecko- a 8 (1,1%) czeskojęzycznymi, 370 (47,1%) było katolikami, 398 (50,7%) ewangelikami, 8 (1%) wyznawcami judaizmu, a 9 osób innej religii lub wyznania[3].

Po podziale Śląska Cieszyńskiego w 1920 miejscowość znalazła się w granicach Czechosłowacji i powiatu Czeski Cieszyn.

W październiku 1938 Grodziszcz został wraz z resztą tzw. Zaolzia zaanektowany przez Polskę, a podczas II wojny światowej przez nazistowskie Niemcy.

Grodziszcz został włączony do gminy Cierlicko w 1975 roku.

Przypisy

  1. Zmiany wprowadzone na LXXIII posiedzeniu Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych (5 września 2012 roku)
  2. Ustawa z dnia 27 października 1938 r. o podziale administracyjnym i tymczasowej organizacji administracji na obszarze Ziem Odzyskanych Śląska Cieszyńskiego. „Dziennik Ustaw Śląskich”. nr 18/1938, poz. 35, Katowice, 31 października 1938 r.. 
  3. a b Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.)
  4. Informace o katastrálním území Hradiště (cz.). [dostęp 2012-09-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-06)].
  5. Český statistický úřad: Historický lexikon obcí ČR 1869 - 2005 - 1. díl (cz.). 20 sierpnia 2008. s. 718-719. [dostęp 2010-10-05].
  6. Adresy v České republice (cz.). 2010-10-05. [dostęp 2010-10-05].
  7. Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 299. ISBN 978-83-926929-3-5.
  8. Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
  9. H. Markgraf, J. W. Schulte, „Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis”, Breslau 1889
  10. I. Panic, 2010, s. 291
  11. j.w., s. 280.
  12. j.w., s. 346.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie