Gromada gwiazd
Gromada gwiazd – zgrupowanie gwiazd związanych wspólnym pochodzeniem, tzn. miejscem i czasem powstania z tej samej materii międzygwiazdowej. Gwiazdy należące do jednej gromady mają identyczny skład chemiczny, są też wzajemnie związane siłami grawitacji. Cechą charakterystyczną gromady gwiazd jest jądro, w którym koncentracja gwiazd przewyższa znacznie koncentrację gwiazd w najbliższym otoczeniu gromady. Jądro gromady otacza obszar koronalny mniej bogaty w gwiazdy. Gromady wyróżniają się wśród ogólnego tła, tworząc wyraźne obiekty o pewnych cechach wspólnych lub zbliżonych.
Rozmiary gromady gwiazd zależą od jej całkowitej masy i odległości od centralnych części galaktyki. Zewnętrzna granica gromady, a ściślej – granica jej obszaru koronalnego znajduje się w miejscu, w którym siła przyciągania gromady jest równa sile przyciągania okolicznych gwiazd. Obszar koronalny gromady jest zatem stabilny dynamicznie i związany grawitacyjnie z jej jądrem.
Średnice gromad w naszej Galaktyce wynoszą od kilku do 500 lat świetlnych, przy czym średnice obszarów koronalnych są wielokrotnie większe niż jąder. Zazwyczaj na niebie przez lunetę obserwuje się jedynie jądra gromad, utożsamiając je z całymi gromadami.
Wyróżnia się gromady gwiazd:
- gromady kuliste
- gromady otwarte
- asocjacje gwiazdowe
Zobacz też
Media użyte na tej stronie
Autor: ESA/Hubble & NASA, Licencja: CC BY 3.0
This dazzling image shows the globular cluster Messier 69, or M 69 for short, as viewed through the NASA/ESA Hubble Space Telescope. Globular clusters are dense collections of old stars. In this picture, foreground stars look big and golden when set against the backdrop of the thousands of white, silvery stars that make up M 69.
Another aspect of M 69 lends itself to the bejewelled metaphor: As globular clusters go, M 69 is one of the most metal-rich on record. In astronomy, the term “metal” has a specialised meaning: it refers to any element heavier than the two most common elements in our Universe, hydrogen and helium. The nuclear fusion that powers stars created all of the metallic elements in nature, from the calcium in our bones to the carbon in diamonds. Successive generations of stars have built up the metallic abundances we see today.
Because the stars in globular clusters are ancient, their metallic abundances are much lower than more recently formed stars, such as the Sun. Studying the makeup of stars in globular clusters like M 69 has helped astronomers trace back the evolution of the cosmos.
M 69 is located 29 700 light-years away in the constellation Sagittarius (the Archer). The famed French comet hunter Charles Messier added M 69 to his catalogue in 1780. It is also known as NGC 6637.
The image is a combination of exposures taken in visible and near-infrared light by Hubble’s Advanced Camera for Surveys, and covers a field of view of approximately 3.4 by 3.4 arcminutes.