Gromada w Perseuszu

Centralny region Gromady w Perseuszu, galaktyka NGC 1257, mozaika zdjęć w różnych długościach fal: widzialnych (Hubble), radiowych (VLA) i rentgenowskich (Chandra)

Gromada w Perseuszu (również Abell 426) – masywna gromada galaktyk znajdująca się w konstelacji Perseusza, w odległości 230 milionów lat świetlnych od Ziemi. Gromada ta otrzymała klasę obfitości 2, gdyż zawiera ponad tysiąc galaktyk. Gromada w Perseuszu należy do Supergromady w Perseuszu-Rybach i jest jej głównym składnikiem.

W gromadzie Abell 426 dominują głównie duże galaktyki eliptyczne i soczewkowate, zawiera ona jednak również wiele galaktyk spiralnych. Galaktyki gromady są otoczone obłokiem gazu o temperaturze sięgającej milionów stopni. Dominującą galaktyką w gromadzie jest NGC 1275.

Gromada w Perseuszu była obiektem wielu badań. J. Brunzendorf i H. Meusinger w 1999 roku stworzyli główny katalog galaktyk wchodzących w skład gromady[1]. Na tej podstawie Richard Powell wykonał mapę gromady w Perseuszu.

Gromada w Perseuszu została również dokładnie zbadana w zakresie promieniowania rentgenowskiego oraz fal radiowych. Silnym radioźródłem oraz potężnym źródłem promieniowania rentgenowskiego jest duża galaktyka NGC 1275 zwana odpowiednio Perseusz A lub 3C 84[2]. Galaktyka ta jest źródłem pióropuszy gazu ciągnących się na 300 tysięcy lat świetlnych. Na zdjęciach wykonanych teleskopem Chandra pióropusze okazały się regionami o małym ciśnieniu gazu, które jest skutkiem zastąpienia gazu przez niewidoczne wysokoenergetyczne cząstki. Cząstki te są prawdopodobnie generowane w dżetach powstających w sąsiedztwie supermasywnej czarnej dziury. Powstające w ten sposób wysokoenergetyczne bąble łączą się i powiększają, tworząc, już w znacznym oddaleniu od czarnej dziury, gigantyczne pióropusze. Oddziaływania czarnej dziury tworzą fale dźwiękowe, które podgrzewają gaz w wewnętrznych regionach gromady nie dopuszczając do jego stygnięcia i do procesu gwałtownego tworzenia się gwiazd. Skutkiem tego procesu wzrost centralnej galaktyki gromady NGC 1275 został zahamowany[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ J. Brunzendorf, H. Meusinger. The galaxy cluster Abell 426 (Perseus). A catalogue of 660 galaxy positions, isophotal magnitudes and morphological types. „Astronomy and Astrophysics Supplement”. 139, s. 141-161, październik 1999. DOI: 10.1051/aas:1999111. Bibcode: 1999A&AS..139..141B (ang.). 
  2. ↑ Mapa konturowa gromady w Perseuszu w zakresie promieniowania X
  3. ↑ Dalekosiężny wpływ czarnej dziury. W: AstroNEWS [on-line]. 2005-12-04. [dostęp 2016-04-19].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

NGC 1275 multi-wavelength composite.tif
The behemoth galaxy NGC 1275, also known as Perseus A, lies at the centre of Perseus Galaxy Cluster. By combining multi-wavelength images into this single composite, the dynamics of the galaxy become visible. Detail and structure from optical, radio and X-ray wavelengths have been combined for an aesthetically pleasing image which shows the violent events in the galaxy's heart. NGC 1275 is an active galaxy well-known for its radio source (Perseus A) and is a strong emitter of X-rays due to the presence of the supermassive black hole in its centre. Hubble data from the Advanced Camera for Surveys covers visible-light wavelengths and is shown in the red, green and blue. Radio data from NRAO's Very Large Array at 0.91 m was also used. In this composite image, dust lanes, star-forming regions, hydrogen filaments, foreground stars, and background galaxies are contributions from the Hubble optical data. The X-ray data contributes to the soft but violet shells around the outside of the centre. The pinkish lobes toward the centre of the galaxy are from radio emission. The radio jets from the black hole fill the X-ray cavities. Chandra data from the ACIS covers X-ray wavelengths from 0.1771 to 4.133 nm (0.3-7 KeV).