Gromosław Czempiński

Gromosław Czempiński

Data i miejsce urodzenia	12 października 1945 Oborniki
Szef Urzędu Ochrony Państwa
Okres	od 1 grudnia 1993 do 9 lutego 1996
Poprzednik	Jerzy Konieczny
Następca	Andrzej Kapkowski
Odznaczenia

Gromosław Józef Czempiński (ur. 12 października 1945^[1][2] w Obornikach^[3]) – generał brygady UOP, funkcjonariusz służb specjalnych PRL, RP, dyplomata. W latach 1993–1996 Szef Urzędu Ochrony Państwa.

Życiorys

Syn Stefanii i Mieczysława. Jego ojciec był oficerem UBP, a następnie Milicji Obywatelskiej; dosłużył się stopnia kapitana^[4]. Matka pracowała po wojnie w WUBP w Poznaniu^[5][6].

W 1970 ukończył studia w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Poznaniu. W 1972 rozpoczął służbę funkcjonariusza wywiadu SB. Rok później ukończył Ośrodek Szkolenia Kadr Wywiadu w Starych Kiejkutach. W Ministerstwie Spraw Wewnętrznych pracował od 1970 w Departamencie I. W 1975 został oficjalnie zatrudniony pod przykryciem przez MSZ, najpierw w Konsulacie Generalnym PRL w Chicago (1975–1976), później Polskim Przedstawicielstwie przy ONZ w Genewie (1982–1987). Następnie pracownik Służby Bezpieczeństwa odpowiedzialny za osłonę Polskiej Akademii Nauk. Był członkiem Związku Młodzieży Socjalistycznej i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej^[7]. W PRL dosłużył się stopnia podpułkownika MO (powszechnie stosowane dla kadry MSW).

W 1990 został zatrudniony w UOP, początkowo jako zastępca szefa Zarządu Wywiadu UOP, później jako szef instytucji. Jego najsłynniejszą (ujawnioną) operacją w której brał udział była „Operacja Samum” (powstał również film o tym samym tytule). Amerykańscy funkcjonariusze z CIA na krótko przed wojną musieli zostać ewakuowani z Iraku. Wiele państw odmówiło wówczas pomocy, m.in. Francja, ZSRR. Na pomoc zgodziła się Polska, wysyłając do Iraku wówczas ppłk. Czempińskiego. Został odznaczony za akceptacją Prezydent USA George’a Busha wysokim odznaczeniem CIA, akceptację też wyraził Prezydent Polski. Brał udział w Operacji Most, specjaliści z USA brali udział w szkoleniu i wsparciu finansowym potrzebnych do jej przeprowadzenia żołnierzy-antyterrorystów. Utworzono Jednostkę Wojskową 2305 GROM, której legendę pierwszy dowódca Sławomir Petelicki wywodził od uczczenia Gromosława Czempińskiego^[8].

Podał się do dymisji po tym, jak w 1995 r. wywiad UOP zaangażował się w sprawę domniemanej współpracy (afera Olina) ówczesnego premiera Józefa Oleksego z oficerem wywiadu b. ZSRR i Rosji, Władimirem Ałganowem^[9].

Po przejściu w stan spoczynku w kwietniu 1996 założył przedsiębiorstwo o nazwie Doradztwo GC. W następnych latach zasiadał w radach nadzorczych i zarządach przedsiębiorstw: Polskie Zakłady Lotnicze, Forcan SA, BRE Bank SA, Wapark Sp. z o.o., Mobitel Sp. z o.o., Szeptel SA, The Quest Group Sp. z o.o., Eco Recycling Investment SA i doradzał Deloitte. Jest współwłaścicielem: Quantum Group Sp. z o.o., Doradztwo GC s.c., Dorcel s.c. oraz TTP Sp. z o.o. Był konsultantem merytorycznym przy produkcji filmu Operacja Samum^[10].

W latach 1999–2012 był Prezesem Aeroklubu Warszawskiego. W latach 2005–2010 był Prezesem Aeroklubu Polskiego.

W 2009 w wywiadzie dla „Niezależnej Gazety Polskiej” stwierdził, że był jednym z inicjatorów założenia Platformy Obywatelskiej^[11].

22 listopada 2011 został zatrzymany przez funkcjonariuszy CBA, a po przesłuchaniu zwolniony za kaucją w związku ze śledztwem dotyczącym przyjęcia korzyści majątkowej w kwocie 1.4 miliona EUR^[12] podczas prywatyzacji STOEN SA^[13]

We wrześniu 2013 został członkiem zarządu „Stowarzyszenia im. Generała Sławomira Petelickiego”, upamiętniającego gen. Sławomira Petelickiego^[14][15].

W 2017, po 11 latach śledztwa, prokuratura przesłała do sądu akt oskarżenia w sprawie korupcji^[16]. 2 listopada 2022 przed Sądem Okręgowym w Warszawie rozpoczął się proces Czempińskiego i sześciu pozostałych oskarżonych^[9].

Odznaczenia

• Odznaka Honorowa imienia gen. Stefana Roweckiego „Grota” (2011)

Życie prywatne

Żonaty. Ma córkę Iwonę (ur. 1971)^[17][18] i syna Piotra (ur. 1982)^[19][20].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Jak CIA poznała się z UOP, Bartosz Węglarczyk, Gazeta Wyborcza, 11 października 2010
• Czempiński, Gromosław (1945–). Katalog elektroniczny Biblioteki Narodowej. [dostęp 2016-10-27].