Gronostaj europejski

Gronostaj europejski
Mustela erminea[1]
Linnaeus, 1758
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Rodzina

łasicowate

Podrodzina

łasice

Rodzaj

łasica

Gatunek

gronostaj europejski

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania

Gronostaj europejski[3], gronostaj[4], gronostaj łasica (Mustela erminea) – gatunek małego drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych (Mustelidae).

Występowanie

Europa (w całej Polsce), Azja i Ameryka Północna. W Nowej Zelandii jako gatunek inwazyjny[5]. Mieszka na obrzeżach lasów, w zaroślach, jest naziemnym zwierzęciem drapieżnym, prowadzącym raczej nocny tryb życia.

Opis

Sierść

Gronostaj ma zmienne ubarwienie, zależne od pory roku. W lecie jego sierść jest koloru czekoladowo-brązowego na grzbiecie, żółto-białego na brzuchu, z czarnym końcem ogona; w zimie futro zmienia na białe z czarnym końcem ogona.

Polowanie i obrona

Poluje przede wszystkim w nocy, łapiąc lemingi, a nawet ptaki. Jeśli zostanie zaatakowany, broni się ostrymi pazurami i kłami. Może atakować nawet osobniki większe od siebie (np. zające).

Rozmiary
  • długość ciała (bez ogona) 17–33 cm, długość ogona 4,2–12 cm[6],
  • masa ciała samców 67–116 g, samic 25–80 g[6].
Pożywienie
Żywi się drobnymi owadami, kręgowcami, mięczakami. W zimie czasem atakuje też zwierzęta większe od siebie np. zające.
Rozród
W lutym i w marcu ma ruję i po 70 dniach ciąży rodzi od 3 do 18 (zwykle 4–9) młodych[6], które są ślepe przez około 10 dni. Samica karmi młode przez 2 miesiące. Gniazdo wyściela mchem i sierścią.
Ochrona
Gronostaj jest objęty częściową ochroną gatunkową[7][8].
Zimowe ubarwienie

Podgatunki

Wyróżnia się ponad trzydzieści podgatunków gronostaja[9][3]:

  • M. erminea aestiva
  • M. erminea alascensis
  • M. erminea anguinae
  • M. erminea arctica
  • M. erminea augustidens
  • M. erminea bangsi
  • M. erminea celenda
  • M. erminea cigognanii
  • M. erminea ermineagronostaj europejski
  • M. erminea fallenda
  • M. erminea ferghanaegronostaj indyjski
  • M. erminea gulosa
  • M. erminea haidarum
  • M. erminea hibernica
  • M. erminea initis
  • M. erminea invicta
  • M. erminea kadiacensis
  • M. erminea kaneii
  • M. erminea karaginensis
  • M. erminea lymani
  • M. erminea martinoi
  • M. erminea minima
  • M. erminea mongolica
  • M. erminea muricus
  • M. erminea nippon
  • M. erminea ognevi
  • M. erminea olympica
  • M. erminea polaris
  • M. erminea richardsonii
  • M. erminea ricinae
  • M. erminea salva
  • M. erminea seclusa
  • M. erminea semplei
  • M. erminea stabilis
  • M. erminea streatori
  • M. erminea teberdina
  • M. erminea tobolica

Zobacz też

Przypisy

  1. Mustela erminea, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. F. Reid, K. Helgen, A. Kranz, Mustela erminea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015.2 [dostęp 2015-07-19] (ang.).
  3. a b Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 159. ISBN 978-83-88147-15-9.
  4. K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 97, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
  5. ISSG Database: List of all species.
  6. a b c H Loso, Mustela erminea, (On-line), Animal Diversity Web, 1999 [dostęp 2011-04-17] (ang.).
  7. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2014 r., poz. 1348). [dostęp 2014-10-08].
  8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16].
  9. Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Mustela erminea. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 10 września 2009]

Media użyte na tej stronie

Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Stoat area.png
(c) IUCN Red List of Threatened Species, species assessors and the authors of the spatial data., CC BY-SA 3.0
Stoat (Mustela erminea) range (green – native, red – introduced)
Mustela erminea winter cropped.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
a Mustela erminea in its winter coat
Røyskatt (Mustela erminea erminea), Lista, Norway.jpg
Autor: Marton Berntsen, crop by User:MPF, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stoat, nominate subspecies Mustela erminea erminea. Steinodden, Lista, Norway.