Groszek łąkowy

Groszek łąkowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

bobowate właściwe

Rodzaj

groszek

Gatunek

groszek łąkowy

Nazwa systematyczna
Lathyrus pratensis L.
Sp. pl. 2:733. 1753
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg

Groszek łąkowy, groszek żółty[4] (Lathyrus pratensis L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny bobowatych. Rośnie dziko w Azji, Europie i Afryce Północnej[5]. Jest pospolity na terenie całej Polski.

Morfologia

Łodyga
Wiotka i rozgałęziona, ścieląca się lub czepiająca podpór, na przekroju czterokanciasta, naga lub owłosiona. Długość do 100 cm.
Liście
Złożone, posiadające jedną tylko parę podłużnie lancetowatych listków, jeden lub dwa wąsy czepne i bruzdkowany ogonek. Listki mają zaostrzone końce i równoległą nerwację. Występują duże, strzałkowate przylistki.
Kwiaty
Motylkowe, zebrane w grona u nasady liści, na szypułkach znacznie dłuższych od liści. Kielich zrosły, o 5 żółtych, wyraźnie nierównych i odgiętych ząbkach, płatki korony również żółte, łódeczka otwierająca się tylko na szczycie. W środku 1 pręcik wolny i 9 zrośniętych nitkami.
Owoc
Nagi, czarny strąk o długości ok. 3 cm. Nasiona rozsiewane przez autochorię – łupiny dojrzałego strąka skręcają się gwałtownie, wyrzucając nasiona.
Korzeń
Głęboki korzeń palowy oraz długie, podziemne rozłogi.
Kwiaty
Nasiona

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Siedlisko: łąki, zarośla. W górach sięga po piętro kosodrzewiny. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Molinio-Arrhenatheretea[6]. Kwiaty posiadają mechanizm zabezpieczający je przed samozapyleniem. Są przedprątne, pręciki dojrzewają w zamkniętym jeszcze kwiecie, pyłek zbiera się na włoskach pod znamieniem słupka. Gdy owad odwiedza kwiat, naciska na łódeczkę, co powoduje wysunięcie się słupka z pyłkiem znajdującym się na szczoteczce jego włosków. Pyłek przykleja się do brzucha owada i zostaje przezeń przeniesiony na inny kwiat, w którym słupek już jest dojrzały i zdolny do zapylenia. W zapylaniu biorą udział pszczoły i trzmiele. Roślina miododajna, kwitnie od czerwca do lipca, czasami w jesieni powtarza kwitnienie.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23] (ang.).
  3. Lathyrus pratensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 106, ISBN 978-83-62975-45-7.
  5. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-12].
  6. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych. Warszawa. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

  • D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Lathyrus pratensis Sturm16.jpg

FloraWeb.de: Wiesen-Platterbse, Lathyrus pratensis L.

Original Caption
Wiesenerbse, Pisum pratense