Groszek ptysiowy

Mazurek udekorowany groszkiem ptysiowym (wzdłuż brzegu).
Groszek z ciasta innego niż ptysiowe

Groszek ptysiowy – drobny wypiek z ciasta parzonego[1] w kształcie dużych „groszków” lub dużych ziaren ciecierzycy. Produkt z rodziny „groszków” do zup (niekoniecznie z ciasta parzonego) popularnych w krajach Europy Środkowej, zwłaszcza w Austrii i Niemczech.

Ciasto formuje się w pożądane kształty przeciskając przez szprycę[2] lub rękaw cukierniczy[1][3] albo też wyrabia się ręcznie[4][2][3]. Tradycyjnie surowe „groszki” mają wielkość orzechów laskowych[4][2]. Ciasto zwykle piecze się na blasze w piekarniku[1][5][2]. Można także usmażyć je w głębokim tłuszczu – we fryturze[6] lub smalcu[4].

Groszkiem ptysiowym nazywane bywają kluski ptysiowe[a], czyli przyrządzone z ciasta ptysiowego kluski parzone[4].

Zastosowanie

Groszek ptysiowy podaje się jako osobny dodatek do zup kremów (można je też nim przybrać[7]), zup czystych oraz zup owocowych[1][5][8]. W restauracjach konsument sam wsypuje osobno podany groszek ptysiowy do zupy tuż przed spożyciem. W ten sposób zostaje zachowana świeżość i kruchość tego wyrobu[9].

Przyozdabia się nim desery: galaretki, kremy, musy owocowe, kisiele owocowe i mleczne, owoce (surowe, pieczone, gotowane) podawane w kremach i sosach etc.[3][10][11][12][13].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Nazwa „kluski ptysiowe” za Jadwiga Celczyńska: „Potrawy z mąki, kasz i suchych nasion strączkowych”, podrozdział „Kluski półfrancuskie i francuskie”: przepis „Kluski ptysiowe”. W: praca zbiorowa (koordynator: Maria Szczygłowa): Dobra kuchnia: żywienie w rodzinie. Wyd. V. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”, 1976, s. 276..

Przypisy

  1. ↑ a b c d 3.8 „Ciasta parzone (ptysiowe)”. W: Małgorzata Konarzewska: Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem: podręcznik do nauki zawodu kucharz w technikum i szkole policealnej. T. 2. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2011, s. 116. ISBN 978-83-7141-980-5.
  2. ↑ a b c d „Rozdział VII. Rozmaite dodatki do zup”: przepis „22. Groszek ptysiowy”. W: Marya Ochorowicz-Monatowa: Uniwersalna książka kucharska. Wyd. trzecie znacznie powiększone. Warszawa – Lwów: Księgarnia E. Wende i S-ka, 1913, s. 189. Cytat: Z tego ciasta robić maleńkie kuleczki jak orzech laskowy, (...) lub ze szprycki spuszczać na wysmarowaną blachę i piec w miernym piecu. Podawać je można do rosołu i wszystkich zup klarownych..
  3. ↑ a b c Anna Ners: „Wypieki domowe”, podrozdział „Rodzaje ciast”: „Ciasta ptysiowe”. W: praca zbiorowa (koordynator: Maria Szczygłowa): Dobra kuchnia: żywienie w rodzinie. Wyd. V. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”, 1976, s. 493.
  4. ↑ a b c d „Rozdział VIII. Dodatki do zup i rosołów”: przepis „Groszek ptysiowy”. W: Maria Disslowa: Jak gotować : praktyczny podręcznik kucharstwa : poradnik we wszelkich sprawach odżywiania, zestawienia menu, urządzania przyjęć, dekoracji stołu. Elżbieta Kiewnarska (współautor). Wyd. 3. Poznań: Wydawnictwo Polskie R. Wegnera, 1938, s. 192. Cytat: Wyrabiać następnie małe groszki, jak laskowy orzech, (...) Piec można w piecu, kładąc je na blachę lub smażyć na dobrze rozgrzanym smalcu. (...) Można gotować groszek na rosole lub na zupie w szerokim rondlu (...).
  5. ↑ a b Zofia Bagieńska: „Zupy i dodatki do zup”, podrozdział „Dodatki do zup” (wstęp do rozdziału oraz przepis „Groszek ptysiowy”). W: praca zbiorowa (koordynator: Maria Szczygłowa): Dobra kuchnia: żywienie w rodzinie. Wyd. V. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”, 1976, s. 106–110.
  6. ↑ „Potrawy słodkie, ciasta, desery”: „Ciasta, ciastka, tarty i torty”: przepis nr 503 „Ciastka ptysiowe (Beignets soufflés)”. W: Barbara Buczma, Bożena Bonik: Kuchnia francuska na co dzień i od święta. Warszawa 1988: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 294, seria: Kuchnie świata. ISBN 83-208-0645-3.
  7. ↑ Zofia Bagieńska: „Zupy i dodatki do zup”, podrozdział „Zupy – kremy”: przepis „Krem z groszku zielonego”. W: praca zbiorowa (koordynator: Maria Szczygłowa): Dobra kuchnia: żywienie w rodzinie. Wyd. V. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”, 1976, s. 103.
  8. ↑ Zofia Bagieńska: „Zupy i dodatki do zup”, podrozdział „Zupy – kremy” (wstęp i przepisy). W: praca zbiorowa (koordynator: Maria Szczygłowa): Dobra kuchnia: żywienie w rodzinie. Wyd. V. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”, 1976, s. 101–103.
  9. ↑ „13.2. Zasady podawania zup”. W: Ryszard Jargoń: Obsługa konsumenta. Część 1. Wyd. ósme. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2008, s. 216. ISBN 978-83-02-07844-6 (część 1), ISBN 978-83-02-07880-4 (całość).
  10. ↑ Anna Szczepańska: „Desery”, podrozdział „Desery zestalane żelatyną”: wstęp do „Kremy”. W: praca zbiorowa (koordynator: Maria Szczygłowa): Dobra kuchnia: żywienie w rodzinie. Wyd. V. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”, 1976, s. 432.
  11. ↑ Anna Szczepańska: „Desery”, podrozdział „Desery zestalane żelatyną”: „Musy”: przepis „Mus z rabarbaru”. W: praca zbiorowa (koordynator: Maria Szczygłowa): Dobra kuchnia: żywienie w rodzinie. Wyd. V. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”, 1976, s. 431.
  12. ↑ Anna Szczepańska: „Desery”, wstęp do „Owoce pieczone i zapiekane”. W: praca zbiorowa (koordynator: Maria Szczygłowa): Dobra kuchnia: żywienie w rodzinie. Wyd. V. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”, 1976, s. 410.
  13. ↑ Anna Szczepańska: „Desery”, wstęp do „Owoce w kremach i sosach”. W: praca zbiorowa (koordynator: Maria Szczygłowa): Dobra kuchnia: żywienie w rodzinie. Wyd. V. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”, 1976, s. 416.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Backerbsen-1.jpg
Autor: Kobako, Licencja: CC BY-SA 2.5
Backerbsen (Suppeneinlage)
91365 Mazurek.jpg
Autor: Madzia Bryll, Licencja: CC BY 2.0
Mazurek cake. Decorated with mini choux, green pumpkin seeds, almonds, milk dragees, and a cookie.