Grudusk (gromada)

Grudusk
gromada
1954–1973
Ilustracja
Państwo

 PRL

Województwo

warszawskie

Powiat

ciechanowski

Data powstania

5 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Grudusk

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

10

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

23

brak współrzędnych
Portal Polska

Grudusk – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Grudusk z siedzibą GRN w Grudusku utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie ciechanowskim w woj. warszawskim, na mocy uchwały nr VI/10/1/54 WRN w Warszawie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Grudusk, Kołaki Wielkie, Pszczółki Górne, Purzyce-Trojany, Rąbież, Sokołowo, Strzelnia, Wiksin, Wiśniewo i Żarnowo ze zniesionej gminy Grudusk w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 23 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

31 grudnia 1959 do gromady Grudusk przyłączono obszar zniesionej gromady Łysakowo w tymże powiecie[8].

31 grudnia 1961, na mocy Uchwały Nr IV-19/61 z 27 września 1961, z gromady Grudusk wyłączono wieś Stryjewo, włączając ją do gromady Szulmierz w tymże powiecie[9]. Ostatecznie zrezygnowano z tej zmiany, ponieważ na mocy Uchwały Nr IV-19/61 z 22 listopada 1961, tego samego dnia (czyli 31 grudnia 1961) z gromady Szulmierz wyłączono wieś Stryjewo Wielkie, włączając ją z powrotem do gromady Grudusk w tymże powiecie (na uwagę zasługuje fakt, że późniejsza uchwała nie cofnęła tej pierwszej, jedynie "włączyła" z powrotem tę miejscowość do jej pierwotnej gromady, mimo że data projektowanego manewru nie weszła nawet w życie)[10].

30 czerwca 1963 do gromady Grudusk włączono wsie Purzyce-Rozwory i Kluszewo-Sokólnik z gromady Nosarzewo Borowe w powiecie mławskim w tymże województwie[11].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[12]. 1 stycznia 1973 w powiecie ciechanowskim reaktywowano gminę Grudusk[13].

Przypisy

  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr VI/10/1/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu ciechanowskiego; w ramach Zarządzenia Nr Or. V-0/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 29 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 67)
  7. Uchwała Nr L/195 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Ciechanowie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 7 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 40)
  8. Uchwała Nr IV-10/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 18 września 1959 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 1959 r., Nr. 12, Poz. 439)
  9. Uchwała Nr IV-19/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 27 września 1961 r. w sprawie zmian granic i nazw, utworzenia i zniesienia niektórych gromad oraz przeniesienia siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 1961 r., Nr. 13, Poz. 292)
  10. Uchwała Nr V-29/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 22 listopada 1961 r. w sprawie zmian granic i nazw niektórych gromad, oraz przeniesienia siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 1961 r., Nr. 13, Poz. 293)
  11. Dz.U. z 1963 r. nr 23, poz. 126
  12. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  13. Uchwała Nr XX/93/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie warszawskim

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Poland Grudusk Church.jpg
Autor: Wojsyl, Licencja: CC-BY-SA-3.0
kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła, Grudusk, XIX wiek