Grupa „Stryj”
| ||
| Historia | ||
| Państwo |  II Rzeczpospolita | |
| Sformowanie | 10 września 1939 | |
| Rozformowanie | 24 września 1939 | |
| Nazwa wyróżniająca | „Stryj” | |
| Dowódcy | ||
| Pierwszy | gen. bryg. Stefan Dembiński | |
| Działania zbrojne | ||
| kampania wrześniowa | ||
| Organizacja | ||
| Dyslokacja | Bereźnica | |
| Rodzaj sił zbrojnych | wojsko | |
| Rodzaj wojsk | piechota | |
Grupa „Stryj” (odcinek „Stanisławów”, grupa gen. Dembińskiego) - grupa taktyczna Wojska Polskiego improwizowana w czasie kampanii wrześniowej 1939 roku.
Historia Grupy „Stryj”
10 września 1939 roku w Łucku minister spraw wojskowych, generał dywizji Tadeusz Kasprzycki polecił dowódcy Taborów i szefowi Remontu Ministerstwa Spraw Wojskowych, generałowi brygady Stefanowi Dembińskiemu zorganizowanie odcinka „Stanisławów”, od Dniestru do Sławska. Wieczorem, w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie, generał broni Kazimierz Sosnkowski sprecyzował zadanie dla generała Dembińskiego, który miał zamknąć kierunek Stryj-Stanisławów dla osłony połączeń z Rumunią[1][2]. Od 12 do 17 września Kwatera Główna Grupy „Stryj” znajdowała się we wsi Bereźnica.
17 września 1939 roku, po agresji ZSRR na Polskę Grupa otrzymała rozkaz odwrotu na Węgry. Tego samego dnia Grupa wyszła z podporządkowania dowódcy Okręgu Korpusu Nr X. Grupa liczyła wówczas 7965 żołnierzy w tym 301 oficerów, 182 podchorążych, 1016 podoficerów i 6466 szeregowców[3].
21 września 1939 roku na południe od wsi Klimiec pozostałości Grupy „Stryj” przekroczyły granicę polsko-węgierską[4]. Następnego dnia po południu Grupa zebrała się w koszarach w Mukaczewie. Tam 23 września 1939 roku Grupa została rozbrojona. Dzień później Grupa „Stryj” przestała istnieć. Szeregowcy, z dwoma oficerami na każdą kompanię, zostali skierowani do obozów internowanych. Podobnie oficerowie młodsi, natomiast ofierowie sztabowi zostali skierowani do Balatonföldvár. Generał Dembiński z majorem Kamionką i rotmistrzem Sałaszem udał się do Budapesztu „dla zorganizowania, w porozumieniu z naczelnymi władzami węgierskimi, Inspektoratu Obozów Internowanych Żołnierzy Polskich”[5].
Organizacja Grupy „Stryj”
- Dowództwo Grupy „Stryj”
- Pułk „Szeląg” - ppłk Józef Szeląg (zastępca dowódcy 49 pp)
- Pułk „Brąglewicz” - ppłk Tadeusz Brąglewicz (dowódca Ośrodka Zapasowego 11 Karpackiej Dywizji Piechoty)
- Pułk Obrony Narodowej - mjr Władysław Welz (dowódca Stanisławowskiego Batalionu ON)
- Grupa „Drohobycz” - ppłk Ludwik Dudek
- Improwizowany Pułk Ośrodka Zapasowego 21 Dywizji Piechoty Górskiej - ppłk Zygmunt Bezeg
- Pułk Marszowy Podolskiej Brygady Kawalerii - ppłk Włodzimierz Gilewski
- Oddział Policji Państwowej - ppłk Karol Wisłouch
- Oddział Rozpoznawczy - por. Alojzy Bukowski
Obsada personalna Dowództwa Grupy „Stryj”
- dowódca grupy - gen. bryg. Stefan Jacek Dembiński,
- zastępca dowódcy grupy - płk dypl. piech. Witold Wartha,
- oficer do zleceń - rtm. rez. Kazimierz Barwicki,
- szef sztabu - mjr dypl. kaw. Wacław Kamionko,
- oficer operacyjny - rtm. Stanisław Alexandrowicz,
- oficer informacyjny - mjr Witold Świda,
- kwatermistrz - mjr dypl. piech. Władysław Dec,
- dowódca saperów - ppłk sap. Jan Wańkowicz,
- dowódca łączności - kpt. Julian Winiarz,
- szef służby duszpasterskiej - ks. kapelan Wojciech Wróbel,
- komendant Kwatery Głównej - rtm. Zygmunt Sałasz[6].
Przypisy
- ↑ Ryszard Dalecki, Armia „Karpaty” ..., s. 167.
- ↑ Marian Porwit, Komentarze do historii polskich działań obronnych 1939 roku. Odwrót i kontrofensywa, t. II, Warszawa: „Czytelnik”, 1983, s. 479, ISBN 83-07-00645-7, OCLC 835926306.
- ↑ Ryszard Dalecki, Armia „Karpaty” ..., s. 366.
- ↑ Ryszard Dalecki, Armia „Karpaty” ..., s. 370-371.
- ↑ Władysław Dec, Narwik i Falaise, s. 12.
- ↑ Ryszard Dalecki, Armia „Karpaty” ..., s. 169, 388. W pracy nazwisko rotmistrza Zygmunta Sałasza podano w brzmieniu „Solarz”.
Bibliografia
- Ryszard Dalecki, Armia „Karpaty” w wojnie obronnej 1939 r., Krajowa Agencja Wydawnicza, Rzeszów 1989, wyd. II, ISBN 83-03-02830-8.
- Władysław Dec, Narwik i Falaise, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1958.
| ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
