Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn

Grupa Azoty
Zakłady Azotowe Kędzierzyn
Ilustracja
(c) Józef Siczek, CC BY-SA 3.0
Państwo

 Polska

Adres

ul. Mostowa 30 A
47-220 Kędzierzyn-Koźle

Data założenia

1948

Forma prawna

spółka akcyjna

Prezes

Paweł Stańczyk[1]

Przewodniczący rady nadzorczej

Monika Saracyn

Nr KRS

0000008993

Zatrudnienie

1528 osób (2020 r.)

Dane finansowe
Przychody

1,74 mld zł (2020)[2]

Wynik netto

118 mln zł (2020)[2]

Kapitał zakładowy

285 064 300 zł[3]

Położenie na mapie Kędzierzyna-Koźla
Mapa konturowa Kędzierzyna-Koźla, na dole znajduje się punkt z opisem „Grupa Azoty ZAK SA”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Grupa Azoty ZAK SA”
Położenie na mapie powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego
Mapa konturowa powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Grupa Azoty ZAK SA”
Ziemia50°18′20″N 18°15′27″E/50,305556 18,257500
Strona internetowa

Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn lub Grupa Azoty ZAK (do grudnia 2012 r. – ZAK Spółka Akcyjna) – polskie przedsiębiorstwo chemiczne z siedzibą w Kędzierzynie-Koźlu (w dzielnicy Azoty) w województwie opolskim. Działalność spółki opiera się na dwóch równoważnych segmentach:

Produkcja jest przeznaczona dla rolnictwa, budownictwa, przetwórstwa chemicznego i przemysłu tworzyw sztucznych. W skład Grupy Kapitałowej Grupy Azoty ZAK wchodzą spółki: ZAKSA SA, Grupa Azoty „Koltar” Sp z o.o., Grupa Azoty PKCh sp. z o.o. i Kędzierzyńsko-Kozielski Park Przemysłowy Sp. z o.o.[4] W 2020 r. firma zatrudniała 1528 pracowników[5].

Dane o spółce

Grupa Azoty ZAK jest zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym pod nr. 0000008993.

Dokumentacja spółki przechowywana jest w: Sądzie Rejonowym, VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego w Opolu.

Dane rejestrowe:

Kapitał zakładowy wynosi 285 064 300 zł i dzieli się na 57 012 860 akcje o wartości nominalnej 25 zł każda.

Historia

Powstanie zakładów

Historia ich istnienia rozpoczęła się w 1940 r., kiedy niemiecki koncern chemiczny IG Farben rozpoczął w pobliżu Kędzierzyna (ówczesna nazwa: Heydebreck O.S.) budowę zakładów chemicznych, produkujących izooktan. Zakłady miały produkować benzynę syntetyczną z węgla metodą Bergiusa. Produkcję uruchomiono pod koniec 1943 r.

Zakłady odgrywały ważną rolę w produkcji benzyny syntetycznej w czasie II wojny światowej, kiedy to alianckie lotnictwo (bombowce startowały z Włoch) przeprowadzało masowe naloty dywanowe. Bombardowania rozpoczęły się w lipcu 1944 r. i doprowadziły do zniszczenia instalacji produkcyjnych zakładów. W dniach 21 i 22 stycznia 1945 r. przeprowadzono ewakuację zakładów[6].

31 stycznia 1945 r. Armia Czerwona zajęła Kędzierzyn-Koźle (Heydebreck O.S.) i Azoty. Rosjanie przeprowadzili całkowity demontaż urządzeń i aparatury zakładów chemicznych. Zniszczenia osiągnęły około 80% potencjału produkcyjnego[7]. Pozostały sprzęt wywieźli Polacy do odbudowywanych zakładów chemicznych w Oświęcimiu, Chorzowie i Tarnowie. Polacy traktowali wówczas ziemie Śląska Opolskiego jako teren niemiecki i nie zamierzali rozwijać na nich przemysłu[8].

Po II wojnie światowej

W 1948 r. rząd polski podjął decyzję o wybudowaniu w Kędzierzynie trzeciej w kraju (obok Chorzowa i Tarnowa) fabryki nawozów sztucznych[9]. Miała ona powstać w miejscu zniszczonych niemieckich zakładów chemicznych IG Farben. Nowa fabryka otrzymała nazwę Zakłady Przemysłu Azotowego „Kędzierzyn” z siedzibą w Bierawie. Zakłady zostały formalnie utworzone 1 stycznia 1949 r., a w październiku 1949 r. uruchomiono pierwszą instalację, produkującą rocznie 840 t wosku syntetycznego.

Sześcioletni plan rozwoju 1950-1955 przewidywał dalszą rozbudowę Zakładów Przemysłu Azotowego „Kędzierzyn”. 17 lutego 1952 r. przyjęto tymczasową nazwę fabryki: Zakłady Przemysłu Azotowego „Kędzierzyn” w budowie. 15 stycznia 1954 r. uruchomiono próbną produkcję amoniaku, kwasu azotowego i saletrzaku. Produkcja ciągła ruszyła 10 marca – datę tę uznano za oficjalne otwarcie zakładów produkujących nawozy azotowe. W tym samym roku rozpoczęto produkcję tlenu sprężonego, dicyjanodiamidu, melaminy i utrwalacza płynnego „W”. W 1954 r. wybudowano także elektrociepłownię[8].

W następnych latach powstały kolejne instalacje produkujące kilkadziesiąt innych wyrobów chemii organicznej i nieorganicznej[10]. W 1955 r. rozpoczęto produkcję bezwodnika ftalowego, wosków, aminoplastów i kwasów tłuszczowych. We wrześniu 1956 r. zmieniono nazwę fabryki na Zakłady Przemysłu Azotowego „Kędzierzyn”, a w 1957 r. uruchomiono drugą linię produkującą nawozy azotowe oraz instalacje produkujące mocznik i stężony (67%) kwas azotowy.

W 1958 przy Zakładach Przemysłu Azotowego „Kędzierzyn”, Zakładach Przemysłu Bawełnianego „Frotex” w Prudniku i Hucie Małapanew w Ozimku powstały pierwsze w województwie kluby honorowych dawców krwi[11].

Zakłady Azotowe „Kędzierzyn”

6 czerwca 1959 r. zmieniono nazwę fabryki na Zakłady Azotowe „Kędzierzyn”[12]. W latach 60. uruchomiono produkcję azotynu i azotanu sodowego, formaliny, klejów mocznikowych, estrów ftalowych, melaminy i innych produktów chemicznych. W 1962 r. oddano do użytku – po raz pierwszy w Polsce – instalację do produkcji amoniaku z gazu koksowniczego.

W czerwcu 1970 r. uruchomiono port przeładunkowy na Kanale Kędzierzyńskim, który umożliwił transport drogą wodną przez Kanał Gliwicki i rzekę Odrę[9]. W latach 70. przeprowadzono także modernizację licznych instalacji produkcyjnych, uruchamiając dodatkowo produkcję argonu i bezwodnika maleinowego. W 1978 r., dzięki uruchomieniu instalacji ciśnieniowego półspalania metanu, nastąpiło przejście przy produkcji amoniaku z koksu na gaz ziemny[13].

W latach 80. uruchomiono wytwórnię alkoholi OXO: oktanolu (2-etyloheksanolu), n-butanolu i izobutanolu[14]. W ten sposób rozpoczęto produkcję komponentów tworzyw sztucznych. Uruchomiono także nową wytwórnię klejów mocznikowych i nową instalację granulacji mechanicznej saletrzaku (nowy produkt otrzymał nazwę Salmag)[13].

Okres III Rzeczypospolitej

W latach 1990–2005 firma przeszła szereg zmian – zarówno organizacyjnych, jak i technicznych. 1 stycznia 1992 r. zakłady zostały przekształcone w jednoosobową Spółkę Skarbu Państwa o nazwie Zakłady Azotowe Kędzierzyn Spółka Akcyjna. W następnych latach liczne inwestycje związane były z działaniami na rzecz ochrony środowiska: uruchomiono elektrofiltry w elektrociepłowni i nową instalację kwasu azotowego, wybudowano mechaniczno-biologiczną oczyszczalnię ścieków i nowy zbiornik stokażowy amoniaku oraz ukończono modernizację drugiego ciągu nawozowego[15]. Dzięki tym inwestycjom Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA zostały skreślone z listy przedsiębiorstw najbardziej uciążliwych dla środowiska[16].

W 2000 r. przeprowadzono gruntowną restrukturyzację spółki, powołując do życia system spółek biznesu[17]. Powstało sześć jednostek biznesowych oraz wydzielono spółki-córki, które zostały utworzone z majątku dotychczasowych służb remontowych i pomiarowych, transportowych (spółka AutoZAK), Hotelu Centralnego i Hotelu Azoty w Ustce[18]. W 2003 r. Spółka uzyskała certyfikat jakości PN-EN ISO 9001:2001 i PN-N-18001:1999. W sierpniu 2003 r. wydzielono ze Spółki Wydział Badawczo-Produkcyjny i utworzono Spółkę „Chemzak”.

W listopadzie 2004 r. polski rząd wyraził zgodę na wniesienie 80% akcji ZAK SA do Nafty Polskiej[19]. Stanowiło to element przyjętej do realizacji nowej strategii restrukturyzacji i prywatyzacji sektora Wielkiej Syntezy Chemicznej. W styczniu 2005 r. wyodrębniona została jednostka Klejów – Silekol Sp. z o.o., którą w grudniu tego samego roku kupił Pfleiderer Grajewo SA[20] W 2006 r. rozpoczęto przygotowania do sprzedaży 80% akcji ZAK SA niemieckiej firmie PCC AG, jednak transakcja nie doszła do skutku z powodu zbyt niskiej ceny oferowanej przez PCC[21].

2007 r. był jednym z najlepszych w całej historii zakładów. Został on zamknięty z zyskiem na poziomie 129 mln zł, a przychody firmy wyniosły 1,66 mld zł. Duża część z wypracowanych profitów została przeznaczona na inwestycje, które firma zaplanowała na kolejne lata[22].

8 października 2010 r. otwarto w zakładach nową instalację kwasu azotowego[23]. Jej budowa trwała 18 miesięcy i kosztowała 300 mln zł. Około 83% tej kwoty pochodziło z kredytu, udzielonego przez konsorcjum banków (BRE Bank, Kredyt Bank i PKO SA). Kredytowanie zostało wstrzymane w 2009 r., w trakcie prowadzenia inwestycji, a ponowne negocjacje trwały prawie 10 miesięcy[24]. Podczas otwarcia instalacji był obecny ówczesny wiceminister skarbu, Adam Leszkiewicz[25].

W 2010 r. otwarto także nową stację uzdatniania wody, której koszt wyniósł 70 mln zł[26]. W tym samym roku kosztem ponad 6 mln zł uruchomiono instalację do produkcji NOXy®, co zbiegło się z otrzymaniem certyfikatu na sprzedaż tego produktu[27].

W kolejnych latach zainicjowano prace nad projektem nowej elektrociepłowni na terenie zakładów[28]. W maju 2014 r. został podpisany z firmą Rafako kontrakt na realizację inwestycji[29], natomiast w październiku 2014 r. Grupa Azoty ZAK SA zawarła umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, uzyskując finansowanie w wysokości 256 mln zł[30].

W latach 2011–2014 Grupa Azoty ZAK SA realizowała szereg inwestycji, m.in. uruchomienie instalacji do produkcji plastyfikatora nieftalanowego Oxoviflex– nagrodzonego tytułem „Polski Produkt Przyszłości”[31] oraz eksperymentalnego bloku energetycznego, zrealizowanego wraz ze spółką Skotan[32]. W listopadzie 2015 r. Grupa Azoty ZAK SA otworzyła instalację do produkcji RSM[33].

Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn Spółka Akcyjna

24 kwietnia 2009 r. Sąd Rejonowy w Opolu wydał postanowienie o wpisie do Rejestru Przedsiębiorców KRS zmian w Statucie Spółki, polegających na zmianie firmy Spółki na ZAK Spółka Akcyjna.

20 października 2010 r. Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach SA zostały większościowym udziałowcem ZAK SA dzięki wejściu w posiadanie 52,6% akcji spółki[34]. 13 października 2011 r. tarnowska spółka nabyła 40,86% akcji ZAK SA, łącznie stając się posiadaczem 93,48% akcji kędzierzyńskiej spółki[35]. Był to kolejny – po nabyciu przez Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach SA 66% akcji Zakładów Chemicznych „Police” – krok na drodze do konsolidacji przedsiębiorstw Wielkiej Syntezy Chemicznej[36], którą przypieczętowała umowa pomiędzy Zakładami Azotowymi w Tarnowie-Mościcach SA a Zakładami Azotowymi Puławy SA, stanowiąca podstawę do powstania Grupy Azoty[37]. Dla wszystkich przedsiębiorstw wchodzących w jej skład, a więc także dla ZAK SA, wiązało się to ze zmianą nazwy oraz re-brandingiem. Kędzierzyńska spółka po raz kolejny zmieniła więc nazwę, na obowiązującą obecnie – Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA, w skrócie – Grupa Azoty ZAK S.A.[38]

Zatrudnienie

Zatrudnienie w zakładach kształtowało się na następującym poziomie[39]:

RokLiczba pracowników
wrzesień 1948330
31 grudnia 19481463
19557300
19757300
19992200
2005ok. 1600
20141569
20151567
20161568[40]
20171577[40]
20181570[41]
20191547[41]
20201528[5]

Struktura organizacyjna

Zarząd[1]

  • Paweł Stańczyk – prezes zarządu – dyrektor generalny
  • Artur Kamiński – wiceprezes zarządu
  • Bogdan Tomaszek – wiceprezes zarządu
  • Jakub Gładysz – członek zarządu
  • Bolesław Goranczewski – członek zarządu

Rada Nadzorcza[42]

  • Monika Saracyn – przewodnicząca
  • Marek Bugdol
  • Adrian Czubak
  • Artur Ogurek
  • Ewa Wolff – członek wybrany przez pracowników Spółki

Prezesi

  • 1948–1949 – Konstanty Laidler[43]
  • 1949–1955 – Ignacy Lis[43]
  • 1955–1957 – Bronisław Twardzicki[43]
  • 1957–1963 – Karol Nowak[43]
  • 1964–1969 – Franciszek Górka[43]
  • 1969–1977 – Jerzy Pyzikowski[43]
  • 1977–1994 – Konstanty Chmielewski[43]
  • 1994–1999 – Józef Sebesta[44]
  • 1999–2000 – Adam Konopka[44]
  • 2000–2001 – Janusz Wiśniewski[44]
  • 2001–2001 – Adam Konopka[44]
  • 2001 – 2006 – Jerzy Majchrzak[44]
  • 14 marca 2006 – 22 maja 2006 – Wojciech Zaremba[45]
  • 1 września 2006 – 10 września 2007 – Bartłomiej Cząstkiewicz[45]
  • 21 kwietnia 2008 – 31 stycznia 2011 – Krzysztof Jałosiński[45]
  • 1 lutego 2011 – 17 września 2012 – Jerzy Marciniak[45]
  • 17 września 2012 – 6 kwietnia 2016 – Adam Leszkiewicz[46]
  • 6 kwietnia 2016 – 29 czerwca 2017 – Mateusz Gramza[47]
  • 30 czerwca 2017 – 28 lutego 2018 – Paweł Mortas[48]
  • 1 marca 2018 – 9 kwietnia 2018 – Bogdan Tomaszek
  • 10 kwietnia 2018[49] – 26 kwietnia 2021 – Sławomir Lipkowski[50]
  • 27 kwietnia 2021 – 20 czerwca 2021 – Artur Kamiński[51]
  • od 21 czerwca 2021 – Paweł Stańczyk[52]

Struktura organizacyjna

Spółka opiera swój system organizacyjny o koncepcję centrów odpowiedzialności. W strukturze organizacyjnej można wyróżnić trzy podstawowe poziomy: strategiczny, podstawowy i pomocniczy.

Produkcja

Trzon działalności firmy stanowią nawozy azotowe oraz plastyfikatory i alkohole OXO. Spółka produkuje również surowce chemiczne oraz energię elektryczną, energię cieplną, gaz koksowniczy i pozostałe media.

Chemia[53]

Nawozy azotowe

  • ZAKsan (saletra amonowa)
  • ZAKsan 33[54]
  • mocznik granulowany 46%
  • Salmag
  • Salmag z borem
  • Salmag z siarką
  • RSM

Plastyfikatory

  • Oxoviflex™ (tereftalan bis(2-etyloheksylu))[55]
  • Oxofine™ DOA (adypinian bis(2-etyloheksylu))[56]
  • Oxofine™ DBT (tereftalan dibutylu)[56]
  • Oxofine™ TOTM[56]
  • Oxofine™ Poly2K[56]

Alkohole OXO

  • 2-etyloheksanol
  • izobutanol
  • n-butanol
  • Oktanol F (pozostałość podestylacyjna, produkty uboczne z produkcji 2-etyloheksan-1-olu)[57]

Surowce chemiczne

Energetyka[58]

  • energia elektryczna
  • energia cieplna
  • gaz koksowniczy
  • pozostałe media

Komunikacja

Zakłady posiadają dogodny system połączeń drogowych, wodnych i kolejowych:

Kluby sportowe

Przedsiębiorstwo jest właścicielem klubu sportowego piłki siatkowej, uczestniczącego w rozgrywkach Polskiej Ligi Siatkówki – ZAKSA SA[59] Jest to jeden z najbardziej utytułowanych klubów w historii polskiej siatkówki, mający na swoim koncie m.in. osiem tytułów Mistrza Polski (1998, 2000, 2001, 2002, 2003, 2016, 2017, 2019, 2022), siedmiokrotny triumf w Pucharze Polski (2000, 2001, 2002, 2013, 2014, 2017, 2019), 2. miejsce w Pucharze CEV (2011) oraz 1. miejsce w Lidze Mistrzów (2021)[60].

Grupa Azoty ZAK angażuje się również w inne dyscypliny sportowe, sponsorując m.in. parabadmintonistę Bartłomieja Mroza[61], Towarzystwo Sportowe Chemik Kędzierzyn-Koźle[62] oraz koszykarski klub Pogoń Prudnik[63].

Przypisy

  1. a b Zarząd Spółki, zak.grupaazoty.com [dostęp 2022-01-14].
  2. a b Solidne wyniki finansowe Grupy Azoty ZAK S.A. pomimo pandemii, grupaazoty.com.
  3. O spółce, zak.grupaazoty.com [zarchiwizowane z adresu 2016-05-29].
  4. Grupa Kapitałowa, zak.grupaazoty.com [dostęp 2020-01-14].
  5. a b Zintegrowany Raport Roczny 2020 - Grupa Azoty, raport2020.grupaazoty.com [dostęp 2022-02-15].
  6. A. Konieczny: Śląsk a wojna powietrzna lat 1940–1944. Wrocław: 1998.
  7. 65 lat Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A.(wydawnictwo okolicznościowe)
  8. a b Edward Nycz, Stanisław Senft: Kędzierzyn-Koźle. Monografia Miasta. Opole: Państwowy Instytut Naukowy Instytut Śląski w Opolu, 2001.
  9. a b Historia budowy zakładów azotowych w Kędzierzynie-Koźlu [dostęp 2015-06-30].
  10. Historia ZAK to obraz ciągłego postępu, tygodnik7dni.pl, 20 lipca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  11. Kalendarz Głubczycki 1999, Silesian Digital Library [dostęp 2020-08-11].
  12. Długa droga od ZPA Kędzierzyn do ZAK S.A., tygodnik7dni.pl, 15 maja 2009 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  13. a b Kalendarium historyczne [dostęp 2015-06-30] [zarchiwizowane z adresu 2015-05-12].
  14. 65 lat Zakładów Azotowych Kędzierzyn: upadki i wzloty [dostęp 2015-06-30].
  15. Tak zmieniało się oblicze „kędzierzyńskiej fabryki urodzaju”, www.tygodnik7dni.pl [zarchiwizowane z adresu 2015-06-30].
  16. Lata 90., Grupa Azoty [zarchiwizowane z adresu 2016-05-11].
  17. 2000 – 2004, Grupa Azoty [zarchiwizowane z adresu 2016-05-11].
  18. ZAK sprzedaje trzy spółki córki [dostęp 2015-06-30].
  19. ZAK: 65 lat bogatej historii [dostęp 2015-06-30].
  20. Silekol w Grupie Pfleiderera, Pfleiderer, 16 stycznia 2006 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  21. Waldemar Preussner, PCC: trzeciego podejścia do prywatyzacji chemicznych zakładów nie będzie [dostęp 2015-06-30].
  22. Zakłady Azotowe Kędzierzyn osiągnęły najlepszy wynik w historii [dostęp 2015-06-30].
  23. Nowa instalacja kwasu azotowego w Zakładach Azotowych Kędzierzyn [dostęp 2015-06-30].
  24. ZAK zdobył finansowanie inwestycji [dostęp 2015-06-30].
  25. Kędzierzyn-Koźle. W ZAK otwarto instalację kwasu azotowego za 300 milionów złotych [dostęp 2015-06-30].
  26. Nowa stacja uzdatniania wody w ZA Kędzierzyn [dostęp 2015-06-30].
  27. ZAK został oficjalnym producentem AdBlue [zarchiwizowane z adresu 2015-06-30].
  28. Nowa elektrownia ZAK na gaz? [dostęp 2015-06-30].
  29. Rafako ma kontrakt na nową elektrociepłownię dla ZAK-u [dostęp 2015-06-30].
  30. Kędzierzyn ma ponad ćwierć mld złotych na budowę elektrociepłowni [dostęp 2015-06-30].
  31. Plastyfikator nieftalanowy Polskim Produktem Przyszłości, Grupa Azoty, 30 grudnia 2014 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  32. W Grupie Azoty ZAK uruchomiono eksperymentalny blok energetyczny, www.strefabiznesu.nto.pl [zarchiwizowane z adresu 2014-06-02].
  33. Otwarto instalację produkcji RSM w Kędzierzynie-Koźlu, www.farmer.pl [dostęp 2016-07-21].
  34. Czas strategicznych zmian i wielkich inwestycji, www.tygodnik7dni.pl [zarchiwizowane z adresu 2015-06-30].
  35. ZA Tarnów kupiły od Skarbu Państwa 40,86% akcji ZAK za 200 mln zł, www.msp.gov.pl [zarchiwizowane z adresu 2015-06-30].
  36. Robert Lichwała, Azoty Tarnów konsolidują polską chemię, Innowacyjny Start [zarchiwizowane z adresu 2015-01-02].
  37. ZA Tarnów i ZA Puławy podpisały umowę o konsolidacji, Onet.pl, 15 listopada 2012 [zarchiwizowane z adresu 2015-07-01].
  38. Leszek Stański, ZAK S.A. wraca do pełnej nazwy, tygodnik7dni.pl, 11 stycznia 2013 [zarchiwizowane z adresu 2016-08-30].
  39. Składowski S., Techniczne i organizacyjne aspekty rozwoju przemysłu chemicznego w powiecie kozielskim, Państwowy Instytut Naukowy Instytut Śląski w Opolu, Opole 1971; Raporty Zintegrowane Grupy Azoty.
  40. a b Zintegrowany Raport Roczny 2017 – Grupa Azoty, raport2017.grupaazoty.com [dostęp 2020-08-19].
  41. a b Raport zintegrowany Grupy Azoty za rok 2019, raport2019.grupaazoty.com [dostęp 2021-05-31].
  42. Rada Nadzorcza, zak.grupaazoty.com [dostęp 2022-02-15].
  43. a b c d e f g Leszek Stański, Poczet dyrektorów generalnych, tygodnik7dni.pl, 18 października 2013 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  44. a b c d e Poczet dyrektorów generalnych, tygodnik7dni.pl, 29 listopada 2013 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
  45. a b c d Zarząd - GRUPA AZOTY ZAKŁADY AZOTOWE KĘDZIERZYN S.A.,KRS 0000008993 | KRS on-line Info Veriti, krs.infoveriti.pl [dostęp 2022-01-26].
  46. Redakcja, Adam Leszkiewicz odwołany. Mateusz Gramza nowym prezesem Grupy Azoty ZAK. Głębokie zmiany w zarządzie, KK24.pl Serwis informacyjny Kędzierzyna-Koźla. Portal Kędzierzyn-Koźle. Wiadomości, zdjęcia, filmy, 6 kwietnia 2016 [dostęp 2022-01-14].
  47. 24, Zmiana we władzach Grupy Azoty ZAK. Mateusz Gramza odchodzi, jest nowy prezes firmy, KK24.pl Serwis informacyjny Kędzierzyna-Koźla. Portal Kędzierzyn-Koźle. Wiadomości, zdjęcia, filmy, 29 czerwca 2017 [dostęp 2022-01-14].
  48. Paweł Mortas nowym prezesem ZAK – Dobra Gazeta. Miesięcznik Kędzierzyńsko-Kozielski [dostęp 2022-01-14].
  49. Redakcja, Sławomir Lipkowski nowym prezesem Grupy Azoty ZAK. Wiceprezesem Artur Rafał Kamiński, KK24.pl Serwis informacyjny Kędzierzyna-Koźla. Portal Kędzierzyn-Koźle. Wiadomości, zdjęcia, filmy, 9 kwietnia 2018 [dostęp 2020-08-19].
  50. Zmiany w składzie zarządu spółki Grupy Azoty Kędzierzyn, zak.grupaazoty.com [dostęp 2021-05-19].
  51. Nysa Hot, Artur Kamiński Prezesem Grupy Azoty ZAK S.A., Nysa Hot, 27 kwietnia 2021 [dostęp 2022-01-14].
  52. Paweł Stańczyk został powołany na prezesa Grupy ZAK S.A. To były szef PGNiG Termika, energetyka24.com [dostęp 2022-01-14].
  53. Specjalizacja spółki, Grupa Azoty [zarchiwizowane z adresu 2016-11-25].
  54. ZAKsan® 33, zak.grupaazoty.com [dostęp 2020-01-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-14].
  55. Oxoviflex™ – nowy nieftalanowy plastyfikator w ofercie Grupy Azoty ZAK S.A. [dostęp 2015-06-30].
  56. a b c d Segment Oxoplast™ Grupy Azoty wprowadza nowe produkty i modernizuje portfolio plastyfikatorów specjalistycznych, oxoplast.com [dostęp 2020-02-15].
  57. Oktanol F – Alkohole OXO, Oxoplast [dostęp 2020-01-14].
  58. Jednostka Biznesowa Energetyka, Grupa Azoty [zarchiwizowane z adresu 2016-04-23].
  59. Grupa Kapitałowa, zak.grupaazoty.com [dostęp 2020-08-19].
  60. Największe sukcesy [dostęp 2021-05-19].
  61. Bartosz Szafran, Tydzień z badmintonem: Wszystko o parabadmintonie – pisze Tomasz Zioło, ig24.pl, 18 marca 2014 [zarchiwizowane z adresu 2015-07-01].
  62. Leszek Stański, Będziemy wspierać szkolenie młodych piłkarzy, tygodnik7dni.pl, 6 marca 2015 [zarchiwizowane z adresu 2016-08-30].
  63. Grupa Azoty ZAK S.A. partnerem koszykówki. Podpisanie umowy z I-ligowym Klubem Sportowym Pogoń Prudnik, Brzeg24, 18 września 2019 [dostęp 2020-01-14].

Bibliografia

  • Składowski S., Techniczne i organizacyjne aspekty rozwoju przemysłu chemicznego w powiecie kozielskim, Opole 1971.
  • Olszewski B., Słopecki N., Kędzierzyńskie Zakłady Przemysłu Azotowego, „Studia Śląskie”, 1959.
  • Praca zbiorowa, Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA w Kędzierzynie-Koźlu 1948-1998, Opole 1998.
  • Senft S., Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA w Kędzierzynie-Koźlu 1948-1998, Opole 1998.
  • 65 lat Grupa Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA (wydawnictwo okolicznościowe).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Industriegebiet.png
Autor: Sal73x, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sign for industry
Kędzierzyn-Koźle location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Kędzierzyn-Koźle, Poland
Ta mapa of Kędzierzyn-Koźle została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Kędzierzyn-Koźle County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kędzierzyn-Koźle County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.43 N
  • S: 50.15 N
  • W: 17.88 E
  • E: 18.45 E
Panorama Z.A.K. - panoramio.jpg
(c) Józef Siczek, CC BY-SA 3.0
Panorama Z.A.K.