Grupa Bieszczadzka GOPR

Siedziba przy ulicy Adama Mickiewicza 49 w Sanoku

Grupa Bieszczadzka Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego – jedna z siedmiu grup regionalnych GOPR, która została powołana do działania w 1961 roku. Grupa prowadzi działalność ratowniczą na terenie Bieszczadów i Beskidu Niskiego. Stacja Centralna grupy znajduje się w Sanoku przy ul. Adama Mickiewicza 49, a Rejonowe Stacje Ratunkowe znajdują się w Ustrzykach Górnych i Cisnej, gdzie całodobowo przez cały rok dyżurują ratownicy. Na Połoninie Wetlińskiej i w Dukli znajdują się dyżurki sezonowe.

Historia

W sierpniu 1961 turysta Karol Dziuban otrzymał od Zarządu Głównego GOPR zadanie zorganizowania Grupy Bieszczadzkiej w związku z rosnącą liczbą turystów odwiedzających ten zakątek Polski. 21 września 1961 w Sanoku odbyło się pierwsze zebranie organizacyjne grupy (powstałej jako szósta jednostka GOPR w Polsce), podczas którego wybrano zarząd, w skład którego weszli: dr Józef Jankowski – prezes, Bronisław Witwicki – sekretarz, Kazimierz Harna – skarbnik, Jerzy Batruch – członek; ponadto lekarzem grupy został dr Jan Wołczański, a kierownikiem GB GOPR Karol Dziuban^[1]. Wcześnie ww. Batruch, Witwicki i Harna (sanoczanie) oraz Miron Berezik z Leska byli założycielem zalążka Bieszczadzkiej Grupy GOPR^[2]. W październiku 1961 odbyło się w Komańczy szkolenie pierwszych ratowników pod okiem instruktorów z TOPR. Patrolowanie gór przez ochotnicze grupy szkoleniowe zaplanowano od listopada 1961^[3]. Z dniem 1 grudnia 1961 Grupa Bieszczadzka GOPR rozpoczęła służbę na terenie Beskidu Niskiego, Bieszczadów i Gór Słonnych^[4]. W 1962 w placówce pracowało 22-23 ratowników społecznych i planowano wówczas zwiększenie liczby pracowników o kolejnych 10^[5][6]. Latem 1963 jednostka liczyła już 36 ratowników, w tym trzy kobiety^[7], pod koniec 1964 – 50 członków^[8], w 1972 już ponad 100 ratowników^[9]. W późniejszych latach powstały dyżurki w Wetlinie, Ustrzykach Górnych, Cisnej, Dukli^[10]. W latach 60. Biuro GOPR w Sanoku mieściło się pod adresem ulicy Ignacego Daszyńskiego 28^[11].

Z okazji 15-lecia istnienia w 1976 Grupa Bieszczadzka GOPR otrzymała sztandar (wręczony przez honorowego prezesa GOPR Jerzego Ustupskiego), udekorowany wówczas srebrną Honorową Odznaką PTTK^[12][13]. Po śmierci pierwszego naczelnika Karola Dziubana (1974), następcą na tym stanowisku został jego syn Jacek Dziuban^[14] (naczelnik w latach 1974-1991). W październiku 1984 roku GOPR otrzymał nową siedzibę przy ulicy Adama Mickiewicza 49 w Sanoku^[15][16].

Historycznie pierwszą interwencję Grupy wykonał w dniu 16 grudnia 1961 Jerzy Batruch^[17]. Do 1986 grupa podjęła 12 tys. interwencji i przeprowadziła 342 wyprawy o charakterze ratowniczym lub poszukiwawczym, zaś w tym roku obchodziła jubileusz 25-lecia istnienia, analogicznie jak sanockie lotnictwo sanitarne^[18]. W 1992 jednostka liczyła 171 osób^[19], a na początku 1996 skupiała 169 ratowników^[20].

Od 1991 do 1992 naczelnikiem GB GOPR był Robert Kołodziejczyk. Od 1970 z jednostką był związany Adam Górka, w latach 1990–1992 będący prezesem Zarządu Bieszczadzkiej Grupy GOPR, zaś w latach 1992–2002 jej naczelnikiem^[21]. Od 2002 do 2003 naczelnikiem był Jerzy Żak. 1 maja 2003 naczelnikiem Grupy Bieszczadzkiej GOPR został Grzegorz Chudzik^[22]. 1 kwietnia 2015 jego następcą został Krzysztof Szczurek^[23]. Ratownikami Grupy Bieszczadzkiej GOPR byli m.in. Roman Bańkowski^[24], Jerzy Mendyka (pilot i kierownik Zespołu Lotnictwa Sanitarnego w Sanoku), Aleksander Ostrowski^[25].

17 września 2011 w Sanoku odbyły się uroczystości z okazji 50-lecia istnienia Grupy Bieszczadzkiej GOPR^[26], a pięć lat później w dniu 19 listopada 2016 obchody 55-lecia^[27].

Tablica upamiętniająca ratowników Grupy Bieszczadzkiej GOPR na Połoninie Wetlińskiej

Upamiętnienia

W siedzibie Grupy Bieszczadzkiej GOPR przy ulicy Adama Mickiewicza 49 zostały ustanowione dwie tablice pamiątkowe:

• Tablica upamiętniająca Karola Dziubana, inicjatora powstania Grupy Bieszczadzkiej GOPR. Została odsłonięta 11 października 1986 podczas obchodów jubileuszu 25-lecia grupy^[28]. Inskrypcja na tablicy brzmi: Karolowi Dziubanowi 1922-1974 pierwszemu naczelnikowi grupy bieszczadzkiej GOPR w jej XXV lecie. Ratownicy. Październik 1986^[29].
• Tablica upamiętniająca Andrzeja „Duśka” Kurka, ratownika GOPR (zm. 1993). Została odsłonięta 13 września 2011 roku. Autorem i wykonawcą projektu był Roman Dawidziak^{[30][31][32][33]}. Inskrypcja głosi: Andrzejowi Kurkowi „Duśkowi”. Człowiekowi wielkiego ducha, współtwórcy Grupy Bieszczadzkiej GOPR, jej prezesowi w latach 1961–1972, ratownicy. w pięćdziesiątą rocznicę powstania Grupy Bieszczadzkiej GOPR. 1961 2011.

Wyróżnienia

• II nagroda przewodniczącego Komitetu do spraw Młodzieży i Kultury Fizycznej dla sekcji ratownictwa z powietrza Grupy Bieszczadzkiej GOPR (1990, za szczególne osiągnięcia w rozwoju ratownictwa z powietrza, za wprowadzanie nowatorskich metod ratownictwa z zastosowaniem śmigłowca Mi-2)^[34]
• Odznaka honorowa „Zasłużony dla Województwa Podkarpackiego”^[35]

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona Grupy Bieszczadzkiej GOPR
• Oficjalna strona Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego