Gruszyczka

Gruszyczka
Ilustracja
(c) Christian Fischer, CC BY-SA 3.0

Pyrola minor
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

wrzosowce

Rodzina

wrzosowate

Rodzaj

gruszyczka

Nazwa systematyczna
Pyrola L.
Sp. Pl. 396. 1 Mai 1753
Typ nomenklatoryczny

P. rotundifolia L.[3]

Synonimy
  • Amelia Alefeld
  • Braxilia Rafinesque
  • Erxlebenia Opiz ex Rydberg
  • Thelaia Alefeld[4]
Kwiat Pyrola rotundifolia

Gruszyczka (Pyrola L.) – rodzaj roślin należących do rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Obejmuje ok. 35 gatunków[5]. Występują one w Europie, Azji i Ameryce Północnej, głównie w północnej części tych kontynentów[4], ale także sięgając na południu do Gwatemali na kontynencie amerykańskim i Sumatry w Azji[6]. We florze polskiej występują 4 gatunki[7]. Rośliny te zasiedlają bory sosnowe i widne, kwaśne lasy, także wrzosowiska i zagłębienia międzywydmowe[5].

Morfologia

Pokrój
Byliny o płożących kłączach i prosto wzniesionych, nierozgałęzionych i bezlistnych w górze łodygach (u nasady często z łuskami), osiągające do 30 cm wysokości[5][4]. Pędy są nagie, zwykle zimozielone[4].
Liście
Skrętoległe, zwykle wszystkie odziomkowe i ogonkowe, czasem zredukowane do łusek. Blaszka od nerkowatej, poprzez okrągłą, jajowatą do eliptycznej. Zwykle mniej lub bardziej skórzasta[6], od spodu jasnozielona, od góry ciemnozielona[4], całobrzega, ząbkowana lub piłkowana[6][4].
Kwiaty
Liczne, zwisające w gronach na prosto wzniesionej łodydze. Kwiaty promieniste (tylko u P. minor grzbieciste). Kielich 5-działkowy, trwały, z działkami zwykle niewielkimi, trójkątnymi, jajowatymi do lancetowatych. Korona kwiatu szerokodzwonkowata, składa się z 5 białych, zielonkawobiałych, żółtawych lub czerwonawych płatków. Pręcików jest 10, słupek okazały, zalążnia górna, powstaje z 5 owocolistków[6][4].
Owoce
Zwisające torebki z niepełnymi 5 przegrodami, pękające podłużnie, zawierające setki drobnych nasion[6][4].

Systematyka

Rodzaj należy do plemienia Pyroleae, podrodziny Monotropoideae w rodzinie wrzosowatych Ericaceae[8].

Gatunki flory Polski[7]
Pozostałe gatunki (wybór)
  • Pyrola americana Sweet
  • Pyrola aphylla Sm.
  • Pyrola asarifolia Michx.
  • Pyrola bracteata Hook.
  • Pyrola dentata Sm.
  • Pyrola elliptica Nutt.
  • Pyrola grandiflora Radius
  • Pyrola picta Sm.
  • Pyrola uliginosa Torr. & Gray ex Torr.
  • Pyrola virens Schreb.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-13] (ang.).
  3. ↑ Index Nominum Genericorum (ING) (ang.). Smithsonian Institute. [dostęp 2009-01-19].
  4. ↑ a b c d e f g h Qin Haining, Peter F. Stevens: Pyrola Linnaeus. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2016-12-02].
  5. ↑ a b c Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 189. ISBN 0-333-74890-5.
  6. ↑ a b c d e Craig C. Freeman: Pyrola Linnaeus. W: Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2016-12-02].
  7. ↑ a b Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  8. ↑ Genus: Pyrola L.. W: U.S. National Plant Germplasm System [on-line]. [dostęp 2016-12-02].

Media użyte na tej stronie

Pyrola rotundifolia k2.JPG
Autor: Benjamin Zwittnig, Licencja: CC BY 2.5 si
Okroglolistna zelenka v Zg. Krmi.
PyrolaMinorColl.jpg
(c) Christian Fischer, CC BY-SA 3.0
Habitus and inflorescence of Pyrola minor.