Grzegorz Cudotwórca

Święty
Grzegorz Cudotwórca
Γρηγόριος ὁ Θαυματουργός
biskup, wyznawca
Wzorowy uczeń
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

213[1][2]
Neocezarea

Data i miejsce śmierci

17 listopada[2] po 272[1]
Neocezarea

Czczony przez

Kościół katolicki, ormiański, prawosławny, koptyjski[1]

Wspomnienie

17 listopada[a],
17/30 listopada[b]

Atrybuty

szaty biskupie i Ewangelia

Patron

spraw przegranych

Grzegorz Cudotwórca (gr. Γρηγόριος ὁ Θαυματουργός; ur. ok. 213 w Neocezarei, zm. 273 tamże) – jeden z Ojców Kościoła, któremu przypisuje się ważny udział w budowie Kościoła i zwiększenie jego znaczenia, biskup, święty Kościoła katolickiego, ormiańskiego, koptyjskiego i prawosławnego, Wyznawca[3].

Żywot świętego

Grzegorz urodził się w Neocezarei w Poncie w Azji Mniejszej (obecnie Niksar w Turcji), jako Teodor i prawdopodobnie pochodził ze znamienitej pogańskiej rodziny[4].

Po śmierci rodziców, kiedy miał 14 lat, wybrał się wraz z bratem z polecenia ich nauczyciela do Bejrutu, by studiować prawo, w jednej z najsławniejszych szkół prawa w świecie hellenistycznym. Odwiedzili też w Cezarei Palestyńskiej ich szwagra, który zajmował tam stanowisko rzymskiego gubernatora.

W Cezarei Palestyńskiej, zetknęli się ze sławnym uczonym Orygenesem ze szkoły katechetycznej z Aleksandrii. Pod jego wpływem Teodor, po poznaniu nauk chrześcijańskich, porzucił pogaństwo, przyjął chrzest i imię Grzegorz. Przez ponad siedem lat Grzegorz studiował pod kierunkiem Orygenesa filozofię, a także teologię[4][5].

Już jako Grzegorz ok. roku 238 wrócił do rodzinnego miasta, gdzie został wyświęcony na biskupa Neocezarei przez metropolitę Fedimosa. Miał wtedy ok. 40 lat i przewodniczył diecezji przez 30 lat[4].

Uczestniczył w synodzie w Antiochii na którym potępiono herezję Pawła z Samosaty.

Według tradycji w dniu jego śmierci w Neocezarei było tylko 17 pogan, tylu ilu chrześcijan kiedy zaczynał posługę[5].

Do jego twórczości należą Panegiryk ku czci Orygenesa, List kanoniczny do nieznanego bliżej biskupa, Komentarz do Księgi Eklezjastyka i Dialog o zdolności czy niezdolności Boga do cierpienia.

Według Grzegorza z Nyssy i Bazylego, którzy opisali życie i cuda Grzegorza Cudotwórcy, przed wyświęceniem na biskupa, tenże przebywał przez pewien czas w odosobnieniu, gdzie miał widzenia Matki Bożej i św. Jana, który przekazał mu tekst wyznania wiary, a tym samym potwierdzenie doktryny o Świętej Trójcy. Miała to być pierwsza tego typu wizja w historii Kościoła[5].

Kult

Dzień obchodów

Wspomnienie liturgiczne św. Grzegorza Cudotwórcy w Kościele katolickim obchodzone jest 17 listopada obok św. Grzegorza z Tours[6].

Kościoły wschodnie, z uwagi na liturgię według kalendarza juliańskiego, wspominają św. Grzegorza 17/30 listopada[c], tj. 30 listopada według kalendarza gregoriańskiego. Nieco odmienny dzień pamięci może przypadać w Kościele koptyjskim, który posługuje się własnym kalendarzem podzielonym na 13 miesięcy.

Ikonografia

W ikonografii święty przedstawiany jest jako siwobrody, łysiejący starzec w czerwonych szatach biskupich i Ewangelią w rękach.

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ liturgia katolicka
  2. ↑ prawosławna liturgia według kalendarza gregoriańskiego
  3. ↑ podwójne datowanie

Przypisy

  1. ↑ a b c Schäfer ↓.
  2. ↑ a b Brewiarz ↓.
  3. ↑ Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 506. ISBN 978-83-7318-736-8.
  4. ↑ a b c H. Leclercq: St. Gregory of Neocaesarea (Thamaturgos). W: Catholic Encyclopedia. 1913. (ang.).
  5. ↑ a b c Święci kościoła katolickiego. [dostęp 2010-05-22]. (ang.).
  6. ↑ Święty Grzegorz z Tours, biskup na brewiarz.katolik.pl [dostęp: 2010-11-27]

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Grigorii chudotvoretz.jpg
Gregory Thaumaturgus.