Grzmiąca (województwo zachodniopomorskie)

Artykuł53°50′3″N 16°26′1″E
- błąd38 m
WD53°50'N, 16°24'E
- błąd2274 m
Odległość2332 m
Grzmiąca
wieś
Ilustracja
Urząd Gminy
Państwo Polska
Województwo zachodniopomorskie
Powiatszczecinecki
GminaGrzmiąca
Liczba ludności 1348
Strefa numeracyjna94
Kod pocztowy78-450
Tablice rejestracyjneZSZ
SIMC0306437
Położenie na mapie gminy Grzmiąca
Mapa konturowa gminy Grzmiąca, w centrum znajduje się punkt z opisem „Grzmiąca”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Grzmiąca”
Położenie na mapie powiatu szczecineckiego
Mapa konturowa powiatu szczecineckiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Grzmiąca”
Ziemia53°50′03″N 16°26′01″E/53,834167 16,433611

Grzmiąca (niem. Gramenz[1]) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim. W latach 1950–1998 wieś administracyjnie należała do województwa koszalińskiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Grzmiąca.

Położenie

Grzmiąca położona jest na styku Pojezierza Drawskiego, Pojezierza Bytowskiego i Równiny Białogardzkiej, przez wieś przepływa Perznica będąca dopływem Parsęty.

Komunikacja

Grzmiąca jest położona na drodze wojewódzkiej nr 171. W miejscowości znajduje się również czynna stacja kolejowa, dawniej Grzmiąca była węzłem kolejowym, działały połączenia z Choszcznem przez Połczyn-Zdrój i z Korzybiem przez Bobolice.

Historia

Pruska pocztówka z Grzmiącej (Gramenz)
Centrum Grzmiącej

Podczas badań archeologicznych zlokalizowano w pobliżu wsi średniowieczną osadę słowiańską oraz miejsce pogańskiego, znaleziono posążki, kamienie żarnowe i ofiarne. Pierwszy zapis o wsi Gramenz pochodzi z XV wieku, gdy tutejszy majątek ziemski stał się własnością rodu von Glasenappów. 26 sierpnia 1529 książęta pomorscy Jerzy I pomorski i Barnim IX Pobożny podpisali tzw Traktat w Grzmiącej, wówczas Marchia Brandenburska zrzekła się pretensji zwierzchnich nad Pomorzem Zachodnim i uznała go jako lenno cesarskie, z prawem przejęcia sukcesji po ustaniu linii Gryfitów[2],[3]. Od XVIII wieku w okolicach istniały plantacje drzew morwowych, w 1830 Grzmiąca stała się własnością królewską. Rozpoczęto wówczas z powodzeniem hodowlę merynosów, których wełna była przetwarzana w lokalnych warsztatach tkackich. W 1878 powstało połączenie kolejowe ze Szczecinkiem i Białogardem, w 1897 z Bobolicami, a w 1903 z Połczynem-Zdrojem[4]. Po 1945 powstał w Grzmiącej Rolniczy Zakład Doświadczalny[5], w latach 60. XX wieku planowano rozwój przemysłu drzewnego i spożywczego[6].

Architektura

  • Kościół Matki Bożej Królowej Polski w Grzmiącej, późnogotycki z 1600. W pobliżu okaz pomnikowego klonu pospolitego o obwodzie pnia w pierśnicy ok. 370 cm.
  • Zniszczony popałacowy park naturalistyczny o pow. 2,5 ha, w którym` rośnie 20 gatunków drzew liściastych m.in. jesion wyniosły o obw. ok. 530 cm i chmielograb o obw. 420 cm. Na fundamentach dawnego pałacu von Glasenappów zbudowano budynek urzędu gminy.
  • Lodownia dworska z 1711 zbudowana z cegły i kamienia na planie koła ze stożkową kopułą.
  • Gorzelnia z drugiej połowy XIX wieku.
  • Kolejowa wieża ciśnień z końca XIX wieku z ośmiobocznym murowanym zbiornikiem wodnym.
  • Aleja wiązów o długości 250 metrów wzdłuż ulicy Kolejowej.

Zobacz też

  • Grzmiąca

Przypisy

  1. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  2. J.W. Szymański, Książęcy ród Gryfitów, s. 240.
  3. Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 146, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482.
  4. Kosacki Jerzy, Kucharski Bogdan, Pomorze Zachodnie i Środkowe. Przewodnik, Sport i Turystyka, Warszawa 2001, s. 469–470, ISBN 83-7200-583-4.
  5. Vademecum turystyczne „Województwo koszalińskie” KAW „Prasa-Książka-Ruch, Warszawa 1978 s. 69.
  6. Czesław Piskorski, Pomorze koszalińskie, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1961, s. 186.

Media użyte na tej stronie

West Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Grzmiąca (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Grzmiąca, Polska
Powiat szczecinecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu szczecineckiego, Polska
Centrum Grzmiącej.jpg
Autor: Boroboro2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Centrum Grzmiącej
Urząd Gminy Grzmiąca.jpg
Autor: Boroboro2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dawny dworek, niegdyś siedziba rodu von Glasenapp, po wojnie jedno ze skrzydeł zburzone, w dzisiejszej formie służy jako siedziba Urzędu Gminy Grzmiąca.
Pruska pocztówka z Grzmiącej (Gramenz).jpg
pocztówka prezentująca m.in. kościół, dworzec kolejowy, pałac