Grzybowa Góra (województwo świętokrzyskie)

Artykuł

51°7′52″N 20°58′19″E

- błąd

39 m

WD

51°7'52.0"N, 20°58'18.8"E

- błąd

14 m

Odległość

0 m

Grzybowa Góra
wieś
Ilustracja
Remiza Ochotniczej Straży Pożarnej w Grzybowej Górze.
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

skarżyski

Gmina

Skarżysko Kościelne

Liczba ludności (2021)

903[1]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

26-115[2]

Tablice rejestracyjne

TSK

SIMC

0252598[3]

Położenie na mapie gminy Skarżysko Kościelne
Mapa konturowa gminy Skarżysko Kościelne, po prawej znajduje się punkt z opisem „Grzybowa Góra”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Grzybowa Góra”
Położenie na mapie powiatu skarżyskiego
Mapa konturowa powiatu skarżyskiego, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Grzybowa Góra”
Ziemia51°07′52″N 20°58′19″E/51,131111 20,971944

Grzybowa Górawieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie skarżyskim, w gminie Skarżysko Kościelne[4][3].

Była wsią klasztoru cystersów wąchockich w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku[5]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

W Grzybowej Górze odkryto najstarszą w Europie regularnie eksploatowaną kopalnię hematytu. Odkrywcą kopalni był Stefan Krukowski, który prowadził tu badania od 1937 r. W 1986 r. utworzono rezerwat archeologiczny Rydno[6].

Integralne części wsi

Integralne części wsi Grzybowa Góra[4][3]
SIMCNazwaRodzaj
0252606Duża Grzybowa Góraczęść wsi
0252612Mała Grzybowa Góraczęść wsi
0252629Podjagodneprzysiółek
0252635Podlesieprzysiółek

Historia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wymienia Grzybową- Górę jako wieś i folwark majorat w powiecie iłżeckim, gminie Skarżysko-Kościelne, parafii Mirzec.

W XV w. należała do klasztoru cystersów w Wąchocku (Długosz, III, 414). W drugiej połowie XIX w. wieś liczyła 49 domów 293 mieszkańców, mórg ziemi włościańskich 687, dworskiej 355.[7]

Powstanie styczniowe

W dniu 19.04.1863 w Grzybowej Górze oddział Kononowicza, dowodzony przez Ludwika Michalskiego, spotkał się z kolumną moskiewską trzy razy liczniejszą od oddziału powstańczego. Ogień moskiewski wśród ciemnej nocy oświecił powstańcom drogę i ukazał z ilu mają do czynienia. Strzelcy na komendę Michalskiego rzucili się przez płoty wioski i za chałupami biegnąc, z za budynków zaczęli celnymi strzałami razić ściśniętą kolumnę nieprzyjacielską. Kapitan Michalski po ustąpieniu strzelców, mając plac otwarty do ataku, rzucił się wraz z ks. Agrypinem Konarskim z kosynierami do ataku. Z atakującego widząc się atakowanym, do tego z trzech stron masakrowany kosami, nieprzyjaciel zaczął się spiesznie cofać. Gdy zaś dowodzący podpułkownik padł raniony, cofanie to zamieniło się w bezładną ucieczkę do Radomia

Czasy współczesne

W treści Załącznika nr 1 do Uchwały Nr XLVII/276/10 Rady Gminy w Skarżysku Kościelnym z dnia 31 sierpnia 2010r. – w dziale rys historyczny przeczytać można[8]”.

„Po wojnie ludność znajduje prace w zakładach na terenie Starachowic, Skarżyska Kamiennej. Od 1946 roku istnieje stacja PKP, z której korzysta ok. 1000 osób z okolicznych miejscowości. Rzemiosłem trudnili się: produkcja dachówek – Władysław Płusa, Stanisław Gładyś. Władysław Sieczka, Lucjan Gładyś; kowalstwo i produkcja pilników – Bracia Józef i Kazimierz Grzmilowie; murarka – Henryk Piętak; stolarka – Władysław Gładyś. W 1966 roku zaistniał pożar wsi (około 50 zabudowań) – od Błacha Władysława do zabudowań Bolesława Płusy.”

W miejscowości działa zespół folklorystyczny Grzybowianki, występujący na różnych imprezach w regionie (np.: Dymarki Świętokrzyskie).

15 marca 1984 część Grzybowej Góry (miejscowość Nowy Młyn) włączono do Skarżyska-Kamiennej[9].

Przypisy

  1. Raport o stanie gminy w roku 2021. Stan ludności 31.12.2021 str. 3 [dostęp 2022-10-06]
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 345 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b c GUS. Rejestr TERYT.
  4. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  5. Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1993, s. 113.
  6. www.skarzysko.org Rozwój przemysłu do XVIII w.. [dostęp 2006-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
  7. Grzybowa-góra, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 894.
  8. Biuletyn Informacji Publicznej-Skarżysko-Kościelne.
  9. Dz.U. z 1984 r. nr 14, poz. 64

Media użyte na tej stronie

Świętokrzyskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 51.4 N
  • S: 50.1N
  • W: 19.6 E
  • E: 22 E
Skarżysko County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Skarżysko County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.21 N
  • S: 50.92 N
  • W: 20.58 E
  • E: 21.00 E
Grzybowa Gora OSP by sh.jpg
Autor: Witkowski Marcin, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Grzybowa Gora - OSP
POL gmina Skarżysko Kościelne COA.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Author

  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
  • irc: [2]
  • COA Nałęcz: (the white part) is drawn by PioM - Piotr Jaworski