Grzyby niedoskonałe

Grzyby niedoskonałe
	; Konidiofor z tworzącymi się konidiami u Aspergillus fumigatus
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Gromada	grzyby niedoskonałe
	Nazwa systematyczna
	Fungi imperfecti
Synonimy
	Deuteromycota;
	Deuteromycota;

Niektóre rodzaje strzępek i konidiów

Grzyby niedoskonałe, grzyby anamorficzne, grzyby mitosporowe, czasami nazywane również grzybami bezpłciowymi lub grzybami konidialnymi (Fungi imperfecti, Deuteromycotina, Deuteromycota, Deuteromycetes) – grupa grzybów, u których stwierdzono brak stadium rozmnażania płciowego. Grzyby te rozmnażają się wyłącznie bezpłciowo przez konidia, ewentualnie przez tzw. cykl paraseksualny^[1]. Istnieje nawet grupa tych grzybów, która nie wytwarza żadnych zarodników i rozmnaża się wyłącznie przez plechę^[2]. Do grzybów niedoskonałych należy około 15 tysięcy gatunków zaliczonych do 2600 rodzajów, liczba ta jednak ciągle zmienia się w wyniku badań mykologicznych^[3].

Taksonomia

Obecnie w systematyce grzybów nie istnieje takson grzyby niedoskonałe^[3]. Okazało się, że niektóre z gatunków zaliczanych do grzybów niedoskonałych tworzą dwie morfy: bezpłciową, tzw. anamorfę zaliczaną do grzybów niedoskonałych i płciową, tzw. teleomorfę, należącą do innych grup – głównie workowców, rzadziej podstawczaków. Pod dwoma nazwami gatunkowymi krył się ten sam gatunek. Działo się tak dlatego, że trudno jest powiązać te postacie z sobą, morfologicznie wyglądają one zupełnie inaczej i często występują w innych siedliskach. W 1994 r. na Międzynarodowym Kongresie Botanicznym w Tokio ustalono, że nadrzędnym kryterium podziału grzybów będzie teleomorfa. Tym samym w nowej klasyfikacji grzybów brak odrębnego taksonu dla grzybów niedoskonałych^[3]. W większości przypadków jednak postacie anamorficzne workowców i podstawczaków nadal nie są nam znane, a do nieistniejącej grupy grzybów anamorficznych należy wiele gatunków, w tym gatunki mające duże znaczenie ekonomiczne. Muszą gdzieś być umieszczone w systemie klasyfikacyjnym. W nowym ujęciu taksonomicznym wstawione są głównie do grzybów workowych (nieliczne tylko do grzybów podstawkowych), ale czasami bez taksonów pośrednich. Umieszcza się je alfabetycznie^[3]. W międzynarodowym rejestrze gatunków grzybów Index Fungorum taksony pośrednie opisane są jako incertae sedis^[4].

Dla celów praktycznych podzielono grzyby niedoskonałe na trzy grupy: agonomycetes, hyphomycetes i coelomycetes. Za kryterium podziału przyjęto typ zarodnikowania (cechy konidiomów), typ konidiogenezy i budowę konidiów^[2].

Cechy charakterystyczne

Cechy charakteryzujące grzyby anamorficzne to^[1]:

brak stadium tworzącego worki z askosporami, podstawki z bazydiosporami, teliospory lub organu inicjującego powstawanie podstawki,
zupełny brak mejotycznych lub mitotycznych struktur reprodukcyjnych (mycelia sterilia),
występowanie wyłącznie zarodników konidialnych (mitospor) powstających wskutek mitozy.

Rozmnażanie

Procesy płciowe nie zachodzą zupełnie (lub zachodzą wyjątkowo, np. w czasie hodowli kultury na sztucznych pożywkach), a rozmnażanie wegetatywne odbywa się przeważnie za pomocą konidiów. Eliminacja procesów płciowych u tych organizmów związana jest prawdopodobnie z ich wysoką specjalizacją i przystosowaniem do pasożytniczego trybu życia. Rozmnażanie wegetatywne pozwala na tworzenie masy zarodników, mających dokładnie takie same właściwości fizjologiczne, jak osobnik rodzicielski, a więc zapewnia znalezienie odpowiedniego żywiciela i w rezultacie istnienie gatunku. Natomiast opozycyjne zjawisko rekombinacji (będącej nieodłącznym elementem procesów płciowych) powoduje powstawanie zarodników (mejospor) o przeważnie odmiennych od osobnika rodzicielskiego właściwościach. W przypadku silnie wyspecjalizowanych organizmów (np. pasożytów) takie zarodniki mogą nie znaleźć odpowiedniego podłoża do rozwoju grzybni. Konieczną dla procesu ewolucji niewielką liczbę nowych genotypów uzyskują albo na drodze mutacji, albo w wyniku tzw. cyklu paraseksualnego^[3].

Wytwarzanie zarodników (konidiogeneza) odbywa się w komórkach konidiotwórczych, które w najprostszych przypadkach znajdują się na końcach strzępek, częściej jednak na specjalnych trzonkach konidialnych. Konidiofory mają bardzo różne kształty, mogą być pojedyncze lub rozgałęzione. U wielu grzybów konidia powstają w bardziej zorganizowanych strukturach zwanych konidiomami. Są to koremia (synnemy), sporodochia, acerwulusy, kupule, pionnoty, pyknidia lub pyknotyria^[3].

Grzyby anamorficzne to organizmy po większej części pasożytnicze, wyrządzające często duże szkody gospodarcze^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b Janusz Błaszkowski, Mariusz Tadych, Tadeusz Madej, Przewodnik do ćwiczeń z fitopatologii, Szczecin: Wyd AR w Szczecinie, 1999, ISBN 83-87327-23-9
↑ ^a ^b Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g red: Selim Kryczyński, Zbigniew Weber, Fitopatologia. Tom 1. Podstawy fitopatologii, Poznań: PWRiL, 2010, ISBN 978-83-09-01-063-0
↑ Index Fungorum (gatunki) [dostęp 2020-11-16] (ang.).

[przew-1] Janusz Błaszkowski, Mariusz Tadych, Tadeusz Madej, Przewodnik do ćwiczeń z fitopatologii, Szczecin: Wyd AR w Szczecinie, 1999, ISBN 83-87327-23-9

[marcinkowska-2] Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7

[fito-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g red: Selim Kryczyński, Zbigniew Weber, Fitopatologia. Tom 1. Podstawy fitopatologii, Poznań: PWRiL, 2010, ISBN 978-83-09-01-063-0

[if-4] Index Fungorum (gatunki) [dostęp 2020-11-16] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Grzyby niedoskonałe

Spis treści

Taksonomia

Cechy charakterystyczne

Rozmnażanie

Przypisy

Media użyte na tej stronie