Gubernia besarabska

Gubernia besarabska
Бессарабская губерния
Herb guberni besarabskiej
Herb guberni besarabskiej
Położenie guberni besarabskiej
Język urzędowy

rosyjski

Stolica

Kiszyniów

Status terytorium

gubernia Imperium Rosyjskiego

Powierzchnia
 • całkowita


45 630 km²

Data powstania

28 maja 1812

aneksja przez Królestwo Rumunii

1918

Gubernia besarabska (ros. Бессарабская губерния, Biessarabskaja gubiernija) – gubernia na południowym zachodzie europejskiej części Imperium Rosyjskiego istniejąca w latach 1873–1917. Powstała na terytorium Besarabii uzyskanym w 1812 przez Imperium Rosyjskie od Imperium Osmańskiego traktatem w Bukareszcie, kończącym wojnę rosyjsko-turecką (1806-1812), z terytorium zależnego od Turcji Hospodarstwa Mołdawii.

W latach 1812–1873 obwód besarabski, od 1873 – gubernia. Powierzchnia guberni wynosiła 44 399 km², a ludność w 1889 liczyła 1 628 876 mieszkańców. Gubernia graniczyła od wschodu i północnego wschodu z gubernią chersońską, od północy z gubernią podolską. Zachodnia, południowo-zachodnia i południowa granica guberni była granicą państwową Imperium Rosyjskiego: z Austro-Węgrami (Królestwo Galicji i Lodomerii i Księstwo Bukowiny) i Królestwem Rumunii.

W początkach XX wieku gubernia dzieliła się na 8 powiatów (ujezdów): akermański, benderski, bielecki, chocimski, izmailski, kiszyniowski, orgiejewski i sorocki.

Gubernia przestała istnieć po epizodzie Mołdawskiej Republiki Demokratycznej poprzez aneksję przez Królestwo Rumunii w 1918. Przynależność Besarabii do Rumunii została uznana przez mocarstwa Ententy protokołem paryskim w październiku 1920.

Demografia

W 1897 ludność guberni wynosiła 1 935 412 osób: Mołdawian (47,6%), Ukraińców (19,6%), Żydów (11,8%), Rosjan (8,0%), Bułgarów (5,3%), Niemców (3,1%), Gagauzów i Turków (2,9%), Polaków (0,6%).

Ludność w ujezdach według deklarowanego języka ojczystego 1897[1]

UjezdMołdawianieUkraińcyŻydziRosjaniePolacyBułgarzyNiemcyGagauzi
i Turcy
Gubernia łącznie47,6%19,6%11, 8%8,0%0,6%5,3%3,1%2,9%
Akermański16,4%26,7%4,6%9,6%21,3%16,4%3,9%
Benderski45,1%10,8%8,5%9,5%7,6%2,9%14,1%
Bielecki66,3%11,4%12,9%6,7%1,0%14,1%
Izmailski39,1%19,6%4,8%12,4%12,5%2,0%7,3%
Kiszyniowski62,9%1,9%19,5%11,9%1,3%
Orgiejowski77,9%5,6%12,5%2,7%
Sorokijski63,2%16,0%14,2%4,8%
Chocimski23,8%53,2%15,6%5,8%

Przypisy

Media użyte na tej stronie

Coat of Arms of Russian Empire.svg
Central element of the Russian imperial coat of arms.
Coat of arms of Bessarabia Governorate 1878.svg
Герб Бессарабской губернии. 1878