Gubernia kutaiska

Mapa guberni kutaiskiej (z obwodem batumskim)
Podział administracyjny guberni
Herb guberni kutaiskiej

Gubernia kutaiska – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego na Kaukazie, utworzona ukazem Mikołaja I w 1846. Stolicą guberni był Kutais. Wchodziła w skład Namiestnictwa Kaukaskiego. Istniała do 1918.

Gubernia była położona w zachodniej części Kaukazu Południowego, nad Morzem Czarnym, pomiędzy 40°18′51″ a 43°48′51″ długości geograficznej północnej i 41° a 43°05′ szerokości geograficznej wschodniej. Graniczyła od północy z gubernią czarnomorską, obwodem kubańskim i obwodem terskim, od wschodu z gubernią tyfliską, na południu z obwodem karskim (do 1903), od 1903 z obwodem batumskim (1883–1903 w składzie guberni, od 1903 wydzielonym), na południowym zachodzie (do 1903) z Imperium Osmańskim (wilajety Trabzon i Erzurum), od 1903 z obwodem batumskim, od zachodu z Morzem Czarnym.

Powierzchnia guberni wynosiła w 1897 – 29 524 km² (25 941,8 wiorst²). Gubernia w początkach XX wieku była podzielona na 7 ujezdów i okręg suchumski.

Demografia[1]

Ludność (z obwodem batumskim), według spisu powszechnego 1897 – 913 657 osób – 842 000 Gruzinów[2] (82,2%), 59 000 Abchazów (5,6%), 40 198 Turków (4,4%), 21 000 Ormian (2,3%), 13 000 Rosjan (1,8%), Grecy, Ukraińcy, Żydzi, Polacy, Kurdowie i Osetyjczycy. Jedyną jednostką administracyjną, w której Gruzini stanowili mniejszość (24,1% ludności) był okręg suchumski, gdzie dominowali Abchazowie (55,3%).

Losy terytorium guberni

Po przewrocie bolszewickim w Rosji i rozpędzeniu Konstytuanty Rosji przez bolszewików, Sejm Zakaukaski proklamował 10 lutego 1918 powstanie Zakaukaskiej Demokratycznej Republiki Federacyjnej w której skład weszła gubernia kutaiska. Od 26 maja 1918 Demokratyczna Republika Gruzji. Po podboju Gruzji przez Armię Czerwoną (luty-marzec 1921) w Gruzińskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej (od 25 lutego 1921), w tym w latach 1922–1936 w składzie Zakaukaskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej – republiki związkowej ZSRR, w latach 1936–1991 samodzielna republika związkowa ZSRR. Od 1991 niepodległa Gruzja. Okręg Suchumi jest nieuznanym międzynarodowo quasi-państwem Abchazja kontrolowanym przez Abchazów wspieranych przez Federację Rosyjską.

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Coat of Arms of Russian Empire.svg
Central element of the Russian imperial coat of arms.
Kutaysskaya guberniya.jpg
Kutaisskaya Guberniya / Kutaisi District under Russian Empire / Kutaisi Governorate
Coat of arms of Kutais Governorate.svg
Coat of arms of Kutais Governorate
Kutaisskaya gubernia.png
(c) СафроновАВ at ru.wikipedia, CC BY-SA 3.0
Административное деление Кутаисской губернии