Guna (hinduizm)

Guna (dewanagari गुण) – w sanskrycie słowo oznaczające więź, nić lub cechę. W hinduizmie termin ten rozumiany jest jako jakość, cecha.

Trzy guny

Według samkhji istnieją trzy guny:

• sattwa,
• radźas,
• tamas.

To znaczenie słowa guna jest najczęściej używane, nie tylko w samkhji, lecz także w innych prądach filozofii indyjskiej, w ajurwedzie i indyjskiej psychologii.

Każda wiedza, którą otrzymujemy w tym materialnym świecie, jest zanieczyszczona przez trzy siły natury materialnej. Lecz istnieje też wiedza inna, wolna od tego skażenia, która nazywana jest wiedzą transcendentalną. Aby zdobyć taką wiedzę, należy rozwinąć w sobie wszystkie cechy duchowe. Żywa istota, jako że jest transcendentalna, nie ma nic wspólnego z tą materialną naturą. Jednakże będąc uwarunkowaną przez ten świat materialny, działa pod wpływem trzech sił natury. Przewaga którejś z gun natury przejawia się w naszym postępowaniu, czynnościach, jedzeniu itd. Przez praktykę można rozwinąć gunę dobroci i w ten sposób pokonać gunę ignorancji i pasji. Podobnie można rozwinąć gunę pasji i pokonać dobroć i ignorancję, czy też rozwinąć gunę ignorancji, pokonując pasję i dobroć. To, pod wpływem jakiej guny natury znajduje się dana osoba, można rozpoznać po manifestowanych przez nią czynnościach^[1].

Wisznu nigdy nie znajduje się pod wpływem Maji, która to włada gunami. To raczej dusze uwarunkowane, czyli nieskończenie małe, integralne cząstki Boga, ulegają jej wpływowi i pojawiają się w różnych ciałach^[2].

Objaśnienia Kryszny

W Bhagawadgicie Kryszna zdefiniował i opisał wszystkie trzy guny. Opowiedział również o podziale m.in. stanów umysłu, żywności, darów, ofiar na sattwiczne, radżasowe i tamasowe.

Zobacz też

• guna (buddyzm)

Przypisy