Gura Humorului
| |||
![]() Prawosławna współczesna cerkiew, naśladująca dawne mołdawskie tradycje zewnętrznych malowideł cerkiewnych | |||
| |||
Państwo | ![]() | ||
Okręg | Suczawa | ||
Mer | Marius Ioan Ursaciuc | ||
Populacja (2002) • liczba ludności | 15 837 | ||
Kod pocztowy | 725300 | ||
![]() | |||
Strona internetowa | |||
Portal ![]() |

Gura Humorului – miejscowość w północnej Rumunii, w okręgu Suczawa, w Bukowinie, w dolinie rzeki Mołdawy, przy ujściu rzeczki Humor.
Po raz pierwszy wymieniana jest w 1415 w dokumencie hospodara Aleksandra Dobrego; w 1490 Stefan Wielki odkupił wieś i przekazał klasztorowi Voroneț.
Od 1782 stacjonował tu sztab wojska austriackiego na Bukowinie.
W 1820 miejscowość uzyskała przywilej na cotygodniowe targi.
W dniu 29 czerwca 1831 dotarła tutaj grupa 544 internowanych przez Austriaków powstańców listopadowych z oddziału gen. Józefa Dwernickiego ; 146 żołnierzy osiadło na stałe we wsi Sfântu Ilie koło Suczawy.
W 1880 roku mieszkało w nim 2672 mieszkańców, a w przeddzień I wojny światowej ok. 4500, głównie Żydów i Niemców, ale także kilkuset Polaków. Polacy m.in. dysponowali polską czytelnią. Były już wówczas w Gurze kościół parafialny rzymskokatolicki, cerkiew prawosławna i dwie synagogi. Ponad połowę mieszkańców stanowili Żydzi, około ćwierci – Niemcy.
Na początku XX wieku polskim proboszczem parafii rzymskokatolickiej w Gurahomorze był ks. Klemens Swoboda[1].
Historia Żydów z miast Bukowiny przebiegła równie tragicznie jak i w innych regionach Europy Środkowej. Przybywali tu głównie w XVI i XVII wieku. Osiadali w miastach, gdzie trudnili się handlem i rzemiosłem. Podczas II wojny światowej byli deportowani przez Niemców, głównie do Auschwitz i Majdanka. Z żydowskiej gminy Gura Humorului deportowano ponad 3000 osób. Ci, którzy przeżyli, wyemigrowali w dużej części do Izraela. W roku 1998 w Gura Humorului żyło już tylko 6 Żydów w starszym wieku.
Poza Gura Humorului, po prawej stronie drogi na Mănăstirea Humorului, znajduje się cmentarz żydowski z około 400 macewami. Część południowa cmentarza jest starsza – z XIX wieku. Dalej na północ znajduje się rozwidlenie dróg, z którego droga na prawo wiedzie do zamieszkałej przez Polaków wioski Pleszy.
Dziś istnieją w Gura Humorului dwie cerkwie prawosławne i kościół katolicki. W mieście znajdują się poczta, banki, sklepy, targowisko i restauracje. Z dworca autobusowego są połączenia z wioskami wzdłuż doliny Mołdawy i jej dopływów, a z dworca kolejowego dosyć częste połączenia z Suczawą, Kimpulungiem i Vatra Dornei.
Z Gura Humorului prowadzi prosty szlak do wsi Voroneț, przez most na Humorze w kierunku zachodnim, następnie po 1,5-2 km (w chwili, gdy kolej dobiega do szosy) – na południe. Po kilkuset metrach położony jest most nad rozległą doliną Mołdawy, a za nią początek wsi Voroneț. Na jej końcu stoi monastyr Voroneț.
W 1863 w Gura Humorului urodziła się Olha Kobylańska - poetka; Jej pomnik znajduje się w centrum miasteczka.
Literatura
- Przewodnik po północnej Rumunii - Bukowina i Maramuresz, OW Rewasz, Pruszków 2010
Miasta partnerskie
Przypisy
- ↑ Kronika. Wiadomości kościelne. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 51 z 3 marca 1901.
Linki zewnętrzne
- Gurahomora, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 911 .
- Gura Humora Jewish Community
Media użyte na tej stronie
Map of administrative units in Suceava county, Romania.
Coat of arms of Gura Humorului, Suceava County, Romania.
Map of Southern Bukovina and Suceava county with its cities and towns.
Autor: Wulfstan, Licencja: CC BY-SA 2.0
Map of Southern Bukovina and Suceava county with the localities inhabited by poles.
Autor: Alessio Damato, Licencja: CC-BY-SA-3.0
An orthodox church in Gura Humorului