Gustav Adolf von Gotter

Gustav Adolf von Gotter, malował Martin van Meytens młodszy w roku 1732
Gustav Adolf von Gotter w 1752
Gustav Adolf von Gotter

Gustav Adolf von Gotter (ur. 1692 w Gocie, zm. 1762 w Berlinie) – pruski urzędnik, dyplomata i mecenas sztuki.

1692-1740

Pochodził z mieszczańskiej rodziny z Gothy. Ożeniony z siostrzenicą księcia Eugeniusza Sabaudzkiego zrobił znakomitą karierę jako pruski urzędnik państwowy. W roku 1720 był gotajskim (tj. w służbie księstwa Saxen-Coburg-Gotha) wysłannikiem w Wiedniu. Car Piotr Wielki uhonorował go w roku 1727 orderem Alexandra Newskiego. Fryderyk Wilhelm I Pruski król Prus wręczył mu w roku 1729 Order Orła Czarnego (Adlerorden). W roku 1732 został pruskim ambasadorem na cesarskim dworze. Gotter był znawcą i miłośnikiem sztuki. Potężne zbiory malarskie von Gottera (około 411 obrazów) odziedziczył w roku 1736 książę Karol Aleksander Wirtemberski. Dziś w muzeum w Ludwigsburgu można podziwiać około setki z nich. W późnych latach trzydziestych von Gotter wycofał się z czynnych działań na polu polityki i dyplomacji. W jego posiadłości w Molsdorf architekt Gottfried Heinrich Krohne (1703-1756) wzniósł dla niego zamek-rezydencję.

1740-1760

W roku 1740 von Gotter znów został powołany do służby państwowej. Został marszałkiem dworu i członkiem tajnej rady stanu i wojny. (Oberhofmarschall / geheimen Staats- und Kriegsrat). W tym samym roku cesarz Karol VI Habsburg uczynił go hrabią Rzeszy. Jak na ironię to właśnie von Gotter prowadził z jego córką i następczynią (Maria Teresa Habsburg) rozmowy związane z pruskimi żądaniami „oddania” im księstw śląskich (Jägerndorf, Liegnitz, (Legnica) Brieg (Brzeg) i Wohlau). Rozmowy zostały jednak zerwane i toczyły się wojny śląskie. Von Gotter zyskał sobie niedostępny nikomu poza nim dostęp do króla Fryderyka i jego zaufania. Ustępstwa Austrii po przegranej I wojnie śląskiej były dziełem von Gottera.

Von Gotter prowadził życie w wielkim stylu co uszczupliło nieco jego majątek. Niewiele pomogły dotacje rządowe i wygrane na loterii. W roku 1742 von Gotter był zmuszony sprzedać dobra w Neudietendorf. W 1743 został kanonikiem w Liebfrauenkirche w Halberstadt i objął stanowisko Generaldirektor der Berliner Oper (dyrektora Opery Berlińskiej). W 1744 został jednym z tradycyjnych 4 kuratorów Akademii Nauk w Berlinie (Kurator der Königlichen Akademie der Wissenschaften). Z powodów zdrowotnych wycofał się z działalności państwowej w roku 1745.

Zwolnienie z obowiązków uzyskał dopiero po długich prośbach. W roku 1748 musiał sprzedać zamek Molsdorf. Nadal pojawiał się w Berlinie, gdzie służył rada swemu panu. Dopiero kuracja w Montpellier w 1752 polepszyła jego zdrowie na tyle, że mógł znowu stanąć na czele ministerstwa (Minister des General-, Oberfinanz-, Kriegs- und Domänendirektoriums). W roku 1753 Fryderyk Wielki uczynił go również szefem poczty. Gdy w roku 1762 von Gotter zmarł, Fryderyk opłakiwał jego śmierć jako odejście jednego z najbogatszych duchowo ludzi swych czasów.

Bibliografia

  • August Beck, Graf Gustav Adolf von Gotter. Ein Lebensbild aus der Zeit Friedrich's des Großen und Maria Theresia's, Gotha 1867
  • Kurt Krüger, Gustav Adolph Graf von Gotter Leben in galanter Zeit, Erfurt, 1993

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Gustav Adolph von Gotter.jpg
Porträt des preußischen Generalpostmeisters Gustav Adolph Reichsgraf von Gotter (1692-1762)