Gustav Thöni

Gustav Thöni

Data i miejsce urodzenia	28 lutego 1951 Trafoi
Klub	G.S. Fiamme Gialle
Debiut w PŚ	11.12 1969, Val d’Isère (1. miejsce – gigant)
Pierwsze punkty w PŚ	11.12 1969, Val d’Isère (1. miejsce – gigant)
Pierwsze podium w PŚ	11.12 1969, Val d’Isère (1. miejsce – gigant)
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Włochy Igrzyska olimpijskie złoto Sapporo 1972 Gigant srebro Sapporo 1972 Slalom srebro Innsbruck 1976 Slalom Mistrzostwa świata złoto Sapporo 1972 Gigant złoto Sapporo 1972 Kombinacja złoto Sankt Moritz 1974 Gigant złoto Sankt Moritz 1974 Slalom złoto Innsbruck 1976 Kombinacja srebro Sapporo 1972 Slalom srebro Innsbruck 1976 Slalom Puchar Świata Kryształowa Kula 1970/1971 Kryształowa Kula 1971/1972 Kryształowa Kula 1972/1973 Kryształowa Kula 1974/1975 2. miejsce 1973/1974 3. miejsce 1969/1970 3. miejsce 1975/1976 Puchar Świata (Slalom) Mała Kryształowa Kula 1972/1973 Mała Kryształowa Kula 1973/1974 2. miejsce 1970/1971 2. miejsce 1974/1975 3. miejsce 1975/1976 Puchar Świata (Slalom gigant) Mała Kryształowa Kula 1969/1970 Mała Kryształowa Kula 1970/1971 Mała Kryształowa Kula 1971/1972 2. miejsce 1975/1976 3. miejsce 1973/1974 Puchar Świata (Kombinacja) 2. miejsce 1975/1976

Gustav Thöni (ur. 28 lutego 1951 w Trafoi) – włoski narciarz alpejski, trzykrotny medalista olimpijski, siedmiokrotny medalista mistrzostw świata oraz czterokrotny zdobywca Pucharu Świata.Jeden z najbardziej utytułowanych zawodników w historii tej dyscypliny.

Kariera

W zawodach Pucharu Świata Gustav Thöni zadebiutował 11 grudnia 1969 roku w Val d’Isère, gdzie zajął pierwsze miejsce w slalomie gigancie. Tym samym już w swoim debiucie nie tylko wywalczył pierwsze punkty, ale od razu zwyciężył. W kolejnych startach w sezonie 1969/1970 jeszcze ośmiokrotnie plasował się na podium w tym odniósł trzy zwycięstwa: 4 stycznia w Bad Hindelang wygrał slalom, a 29 i 30 stycznia 1970 roku w Madonna di Campiglio był najlepszy w gigancie. W klasyfikacji generalnej zajął trzecie miejsce, ulegając tylko Austriakowi Karlowi Schranzowi i Patrickowi Russelowi z Francji. W tym samym sezonie był także najlepszy w klasyfikacji giganta, a w klasyfikacji slalomu zajął czwarte miejsce. W lutym 1970 roku wystartował na mistrzostwach świata w Val Gardena, gdzie zajął czwarte miejsce w slalomie. Walkę o medal przegrał tam z Billym Kiddem z USA, który był lepszy o 0,70 sekundy.

W trzech kolejnych sezonach Thöni zdobywał Kryształową Kulę za zwycięstwo w klasyfikacji generalnej Pucharu Świata. W tym czasie aż 26 razy stawał na podium zawodów pucharowych, odnosząc osiem zwycięstw: 10 stycznia 1971 roku w Madonna di Campiglio, 25 lutego 1971 roku w Heavenly Valley, 4 lutego 1973 roku w St. Anton am Arlberg i 4 marca 1973 roku w Mont-Sainte-Anne wygrywał slalomy, a 21 lutego 1971 w Sugarloaf, 27 lutego 1971 i 2 marca 1972 w Heavenly Valley, a także 15 stycznia 1973 roku w Adelboden był najlepszy w gigancie. Oprócz triumfów w klasyfikacji generalnej Włoch wygrywał także klasyfikację giganta w sezonach 1970/1971 i 1971/1972 oraz klasyfikację slalomu w sezonie 1972/1973. W sezonie 1970/1971 był także drugi w klasyfikacji slalomu, plasując się za Francuzem Jean-Noëlem Augertem. W 1972 roku wystartował na igrzyskach olimpijskich w Sapporo, gdzie zdobył dwa medale. W swoim pierwszym starcie, biegu zjazdowym zajął trzynaste miejsce. Jednak trzy dni później wywalczył złoty medal w gigancie, wyprzedzając o ponad sekundę dwóch Szwajcarów: Edmunda Bruggmanna i Wernera Mattle. Ponadto zdobył srebrny medal w slalomie, rozdzielając na podium Hiszpana Francisco Fernándeza Ochoę i swego kuzyna, Rolanda Thöniego. Igrzyska w Sapporo były równocześnie mistrzostwami świata, jednak kombinację rozgrywano tylko w ramach drugiej z tych imprez. W konkurencji tej zdobył kolejny złoty medal, wyraźnie wyprzedając Szwajcara Waltera Trescha i Jima Huntera z Kanady.

W sezonie 1973/1974 osiem razy stawał na podium, w tym trzykrotnie na najwyższym stopniu: 21 stycznia w Adelboden i 2 marca w Voss wygrywał giganta, a 10 marca 1974 roku w Vysokich Tatrach był najlepszy w slalomie. Nie wystarczyło to jednak do kolejnego triumfu w klasyfikacji generalnej, w której wyprzedził go inny Włoch, Piero Gros. Thöni był za to najlepszy w klasyfikacji slalomu oraz trzeci w klasyfikacji giganta, w której wyprzedzili go jedynie Piero Gros i Austriak Hans Hinterseer. W lutym 1974 roku wystąpił na mistrzostwach świata w Sankt Moritz, skąd przywiózł dwa medale. Zarówno w slalomie, jak i w slalomie gigancie okazał się tam najlepszy. W slalomie był o 0,92 s szybszy od Hansa Hinterseera i o 0,99 s szybszy od Piero Grosa. W gigancie natomiast wyprzedził Austriaka Davida Zwillinga o 0,78 s i Francisco Fernándeza Ochoę o 1,58 s. Nie wystąpił tam w biegu zjazdowym, wobec czego nie był klasyfikowany w kombinacji.

Czwarte i ostatnie zwycięstwo w klasyfikacji generalnej odniósł w sezonie 1974/1975. We wszystkich startach plasował się w czołowej dziesiątce. Na podium znalazł się jedenaście razy, lepsze wyniki pod tym względem osiągnął tylko w sezonie 1970/1971, kiedy dokonał tego dwunastokrotnie. Łącznie zdobył 250 punktów, wyprzedzając w klasyfikacji generalnej Ingemara Stenmarka Szwecji oraz Austriaka Franza Klammera. Odniósł wtedy aż sześć zwycięstw w dwóch konkurencjach: 12 stycznia w Wengen, 19 stycznia w Kitzbühel i 1 lutego w Megève był najlepszy w kombinacji, a 30 stycznia w Chamonix, 15 marca w Sun Valley i 23 marca 1975 roku wygrywał slalomy. Dało mu to drugie miejsce w klasyfikacji slalomu, za Ingemarem Stenmarkiem, a przed Piero Grosem. Był też czwarty w klasyfikacji giganta i dziewiąty w klasyfikacji zjazdu. Thöni wygrał wszystkie trzy zawody w kombinacji rozgrywane w tym sezonie, jednakże nie prowadzono wówczas odrębnej klasyfikacji kombinacji, a wyniki zawodów liczyły się tylko do klasyfikacji generalnej. Włoch był rekordzistą pod względem zwycięstw w klasyfikacji generalnej aż do sezonu 1992/1993, kiedy swoje piąte zwycięstwo odniósł reprezentant Luksemburga Marc Girardelli.

Przez dwa kolejne sezony odniósł tylko trzy zwycięstwa w zawodach PŚ: 5 grudnia 1975 roku w Val d’Isère i 12 stycznia 1976 roku w Adelboden był najlepszy w gigancie, a 16 stycznia 1977 roku w Kitzbühel wygrał kombinację. Zwycięstwo w Kitzbühel było jego ostatnim triumfem w zawodach pucharowych. W sezonie 1975/1976 był trzeci w klasyfikacji generalnej, za Stenmarkiem i Grosem. Zajął ponadto drugie miejsce w klasyfikacjach kombinacji i giganta oraz trzecie w klasyfikacji slalomu. Pięć miejsc na podium, w tym zwycięstwo w Kitzbühel, wystarczyły do zajęcia szóstego miejsca w kolejnym sezonie. Ostatnie medale wywalczył podczas igrzysk olimpijskich w Innsbrucku w 1976 roku. W slalomie zajął tam drugie miejsce, plasując się za Piero Grosem, a przed Willim Frommeltem z Liechtensteinu. Thöni w obu przejazdach uzyskał drugie wyniki, tracąc ostatecznie do zwycięzcy 0,44 sekundy. Na tych samych igrzyskach zajął 26. miejsce w zjeździe, a w gigancie był czwarty, przegrywając walkę o brązowy medal z Ingemarem Stenmarkiem o 0,26 sekundy. Ponadto w rozgrywanej w ramach mistrzostw świata kombinacji Gustav Thöni zajął pierwsze miejsce, wyprzedzając Williego Frommelta i Grega Jonesa z USA.

Sezon 1977/1978 zakończył dopiero na 26. miejscu w klasyfikacji generalnej. Ani razu nie stanął na podium, a w czołowej dziesiątce uplasował się sześć razy. najlepszy wynik osiągnął 6 marca 1978 roku w Waterville Valley, gdzie był piąty w gigancie. Wystartował na mistrzostwach świata w Garmisch-Partenkirchen w 1978 roku, jednak nie zdobył żadnego medalu. Najlepszy wynik osiągnął tam w zjeździe, który ukończył na dwunastej pozycji. Ostatnie pucharowe podium wywalczył 11 lutego 1979 roku w Åre, gdzie zajął trzecie miejsce w slalomie. Było to także jego jedyne podium w sezonie 1978/1979, który ukończył na dziewiątej pozycji w klasyfikacji generalnej. Startował także w sezonie 1979/1980, jednak uzyskiwał słabe wyniki. Punktował tylko trzy razy, co dało mu 51. miejsce w klasyfikacji generalnej. Brał także udział w igrzyskach olimpijskich w Lake Placid w lutym 1980 roku, gdzie w swoim jedynym starcie, slalomie specjalnym, zajął ósme miejsce. W 1980 roku zakończył karierę. Kilkukrotnie był mistrzem Włoch: w kombinacji w 1970 roku, w slalomie w latach 1971 i 1973 oraz w gigancie w latach 1975 i 1977.

Po zakończeniu kariery został trenerem. Był między innymi trenerem Alberto Tomby w latach 1989–1996^[1]. Był także trenerem reprezentacji Włoch, pracując początkowo jako dyrektor techniczny, a od 1999 roku manager reprezentacji. Thöni był także chorążym reprezentacji Włoch podczas Zimowych Igrzysk olimpijskich 1976 i Zimowych Igrzysk olimpijskich 1980^[2]. Podczas ceremonii otwarcia igrzysk olimpijskich w Turynie w 2006 roku wniósł na stadion flagę olimpijską. W latach 1973 i 1974 otrzymywał nagrodę “Skieur d’Or”, przyznawaną przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Dziennikarzy Narciarskich^[3].

Osiągnięcia

Igrzyska olimpijskie

Miejsce	Dzień	Rok	Miejscowość	Konkurencja	Czas biegu	Strata	Zwycięzca
13.	7 lutego	1972	Sapporo	Zjazd	1:51,43 min	+2,94 s	Bernhard Russi
1.	10 lutego	1972	Sapporo	Gigant	3:09,62 min	–	–
2.	13 lutego	1972	Sapporo	Slalom	1:49,27 min	+1,01 s	Francisco Fernández Ochoa
26.	5 lutego	1976	Innsbruck	Zjazd	1:45,73 min	+3,52 s	Franz Klammer
4.	10 lutego	1976	Innsbruck	Gigant	3:26,97 min	+0,70 s	Heini Hemmi
2.	14 lutego	1976	Innsbruck	Slalom	2:03,29 min	+0,44 s	Piero Gros
8.	22 lutego	1980	Lake Placid	Slalom	1:44,26 min	+1,73 s	Ingemar Stenmark

Mistrzostwa świata

Miejsce	Dzień	Rok	Miejscowość	Konkurencja	Czas biegu	Strata	Zwycięzca
4.	8 lutego	1970	Val Gardena	Slalom	1:39,47 min	+0,76 s	Jean-Noël Augert
DNF	10 lutego	1970	Val Gardena	Gigant	4:19,19 min	–	Karl Schranz
13.	7 lutego	1972	Sapporo	Zjazd	1:51,43 min	+2,94 s	Bernhard Russi
1.	10 lutego	1972	Sapporo	Gigant	3:09,62 min	–	–
2.	13 lutego	1972	Sapporo	Slalom	1:49,27 min	+1,01 s	Francisco Fernández Ochoa
1.	13 lutego	1972	Sapporo	Kombinacja	21,12 pkt	–	–
1.	5 lutego	1974	Sankt Moritz	Gigant	3:07,92 min	–	–
1.	10 lutego	1974	Sankt Moritz	Slalom	1:49,98 min	–	–
4.	10 lutego	1976	Innsbruck	Gigant	3:26,97 min	+0,70 s	Heini Hemmi
2.	14 lutego	1976	Innsbruck	Slalom	2:03,29 min	+0,44 s	Piero Gros
1.	14 lutego	1976	Innsbruck	Kombinacja	24,62 pkt	–	–
12.	29 stycznia	1978	Garmisch-Partenkirchen	Zjazd	2:04,12 min	+2,43 s	Josef Walcher
24.	2 lutego	1978	Garmisch-Partenkirchen	Gigant	3:02,52 min	?	Ingemar Stenmark
DNF	5 lutego	1978	Garmisch-Partenkirchen	Slalom	1:39,54 min	–	Ingemar Stenmark
8.	22 lutego	1980	Lake Placid	Slalom	1:44,26 min	+1,73 s	Ingemar Stenmark

Puchar Świata

Miejsca w klasyfikacji generalnej

• sezon 1969/1970: 3.
• sezon 1970/1971: 1.
• sezon 1971/1972: 1.
• sezon 1972/1973: 1.
• sezon 1973/1974: 2.
• sezon 1974/1975: 1.
• sezon 1975/1976: 3.
• sezon 1976/1977: 6.
• sezon 1977/1978: 26.
• sezon 1978/1979: 9.
• sezon 1979/1980: 51.

Zwycięstwa w zawodach

1. Val d’Isère – 11 grudnia 1969 (gigant)
2. Bad Hindelang – 4 stycznia 1970 (slalom)
3. Madonna di Campiglio – 29 stycznia 1970 (gigant)
4. Madonna di Campiglio – 30 stycznia 1970 (gigant)
5. Madonna di Campiglio – 10 stycznia 1971 (slalom)
6. Sugarloaf – 21 lutego 1971 (gigant)
7. Heavenly Valley – 25 lutego 1971 (slalom)
8. Heavenly Valley – 27 lutego 1971 (gigant)
9. Heavenly Valley – 2 marca 1972 (gigant)
10. Adelboden – 15 stycznia 1973 (gigant)
11. St. Anton am Arlberg – 4 lutego 1973 (slalom)
12. Mont-Sainte-Anne – 4 marca 1973 (slalom)
13. Adelboden – 21 stycznia 1974 (gigant)
14. Voss – 2 marca 1974 (gigant)
15. Vysoké Tatry – 10 marca 1974 (slalom)
16. Wengen – 12 stycznia 1975 (kombinacja)
17. Kitzbühel – 19 stycznia 1975 (kombinacja)
18. Chamonix – 30 stycznia 1975 (slalom)
19. Megève – 1 lutego 1975 (kombinacja)
20. Sun Valley – 15 marca 1975 (slalom)
21. Val Gardena – 23 marca 1975 (slalom równoległy)
22. Val d’Isère – 5 grudnia 1975 (gigant)
23. Adelboden – 12 stycznia 1976 (gigant)
24. Kitzbühel – 16 stycznia 1977 (kombinacja)

• 24 wygrane (11 gigantów, 8 slalomów, 4 kombinacje i 1 slalom równoległy)

Pozostałe miejsca na podium

1. Lienz – 20 grudnia 1969 (gigant) – 2. miejsce
2. Kitzbühel – 18 stycznia 1970 (slalom) – 2. miejsce
3. Madonna di Campiglio – 31 stycznia 1970 (slalom) – 2. miejsce
4. Jackson Hole – 22 lutego 1970 (slalom) – 3. miejsce
5. Vancouver – 28 lutego 1970 (slalom) – 2. miejsce
6. Val d’Isère – 17 grudnia 1970 (gigant) – 3. miejsce
7. Madonna di Campiglio – 9 stycznia 1971 (slalom) – 3. miejsce
8. Sankt Moritz – 17 stycznia 1971 (slalom) – 3. miejsce
9. Adelboden – 18 stycznia 1971 (gigant) – 2. miejsce
10. Megève – 30 stycznia 1971 (slalom) – 2. miejsce
11. Mont-Sainte-Anne – 19 lutego 1971 (zjazd) – 3. miejsce
12. Åre – 14 marca 1971 (slalom) – 2. miejsce
13. Berchtesgaden – 10 stycznia 1972 (gigant) – 2. miejsce
14. Wengen – 23 stycznia 1972 (slalom) – 2. miejsce
15. Adelboden – 24 stycznia 1972 (gigant) – 3. miejsce
16. Banff – 19 lutego 1972 (slalom) – 3. miejsce
17. Pra Loup – 18 marca 1972 (slalom) – 2. miejsce
18. Pra Loup – 19 marca 1972 (gigant) – 2. miejsce
19. Madonna di Campiglio – 17 grudnia 1972 (slalom) – 2. miejsce
20. Megève – 19 stycznia 1973 (gigant) – 3. miejsce
21. Megève – 21 stycznia 1973 (slalom) – 2. miejsce
22. Kitzbühel – 28 stycznia 1973 (slalom) – 2. miejsce
23. Garmisch-Partenkirchen – 5 stycznia 1974 (slalom) – 2. miejsce
24. Berchtesgaden – 7 stycznia 1974 (gigant) – 2. miejsce
25. Morzine – 13 stycznia 1974 (gigant) – 3. miejsce
26. Kitzbühel – 27 stycznia 1974 (slalom) – 3. miejsce
27. Zakopane – 6 marca 1974 (slalom) – 2. miejsce
28. Garmisch-Partenkirchen – 6 stycznia 1975 (slalom) – 2. miejsce
29. Adelboden – 13 stycznia 1975 (gigant) – 2. miejsce
30. Kitzbühel – 18 stycznia 1975 (zjazd) – 2. miejsce
31. Garibaldi – 2 marca 1975 (gigant) – 3. miejsce
32. Garmisch-Partenkirchen – 9 stycznia 1976 (kombinacja) – 3. miejsce
33. Wengen – 11 stycznia 1976 (kombinacja) – 2. miejsce
34. Kitzbühel – 24 stycznia 1976 (slalom) – 2. miejsce
35. Kitzbühel – 25 stycznia 1976 (kombinacja) – 3. miejsce
36. Garmisch-Partenkirchen – 27 stycznia 1976 (gigant) – 2. miejsce
37. Copper Mountain – 2 marca 1976 (slalom) – 3. miejsce
38. Copper Mountain – 14 marca 1976 (slalom) – 3. miejsce
39. Madonna di Campiglio – 19 grudnia 1976 (slalom) – 3. miejsce
40. Ebnat-Kappel – 2 stycznia 1977 (gigant) – 3. miejsce
41. Wengen – 23 stycznia 1977 (kombinacja) – 2. miejsce
42. Åre – 20 marca 1977 (slalom) – 3. miejsce
43. Åre – 11 lutego 1979 (slalom) – 3. miejsce

Przypisy

Bibliografia

• Profil na stronie FIS (niem. • ang. • fr.)
• Profil na stronie Sports Reference.com. sports-reference.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-20)]. (ang.)