Gutacja

Gutacja na liściu truskawki
Gutacja na liściach krzewu różanego

Gutacja (łac. gutta – kropla) – zjawisko wydzielania kropel wodnych roztworów związków organicznych i soli mineralnych przez rośliny i grzyby[1]. U roślin naczyniowych krople wydzielane są przez specjalne struktury umieszczone na krańcach blaszki liściowej, zwane hydatodami[2].

Gutacja następuje, gdy roślina ma dostęp do dużych ilości wody w glebie oraz w warunkach środowiskowych niesprzyjających transpiracji (wysoka wilgotność powietrza)[3] wskutek parcia korzeniowego[4]. Pomaga pozbyć się nadmiaru turgoru i niektórych soli. Występuje zwłaszcza u młodych roślin, nasturcji, zbóż, kapusty, pokrzywy[5]. Gutacji nie należy mylić z płaczem roślin.

Gutacja obserwowana może być także u niektórych grzybów (np. stroczka domowego, zwanego także płaczącym lub łzawym), u których płyn wydzielać mogą wszystkie komórki grzybni, a krople zbierają się na powierzchni owocnika[1].

Przypisy

  1. a b Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. wydanie II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
  2. Marzena Popielarska-Konieczna: Słownik szkolny : biologia. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2003, s. 186. ISBN 83-7389-096-3.
  3. Alicja Szweykowska: Morfologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 209. ISBN 978-83-01-13946-9.
  4. Stanisław Lewak: Fizjologia roślin : wprowadzenie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 53. ISBN 978-83-01-15969-6.
  5. Stanisław Więckowski: Gutacja. W: Encyklopedia biologiczna. T. 4. Zdzisława Otałęga (red. nacz.). Kraków: Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, 1998.

Media użyte na tej stronie

Guttation sur les feuilles d'un rosier.jpg
Autor: Michel Bourdais, Licencja: CC BY-SA 4.0
Un matin du mois d'avril 2019, en Ile-de-France, guttation sur les feuilles d'un rosier.
Guttation ne.jpg

Description: Guttation on a Strawberry leaf

  • Photo taken by: Noah Elhardt