Gwajafenezyna
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | C10H14O4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 198,22 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wygląd | biały lub prawie biały, krystaliczny proszek[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
DrugBank | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ATC | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Stosowanie w ciąży | kategoria C | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gwajafenezyna (łac. Guaifenesinum) – organiczny związek chemiczny, pochodna gwajakolu, w której fenolowa grupa hydroksylowa gwajakolu połączona jest wiązaniem eterowym z pierwszorzędową grupą hydroksylową gliceryny. Stosowana jako lek ułatwiający odkrztuszanie
Działanie
Gwajafenezyna po podaniu doustnym wchłania się z przewodu pokarmowego i wydziela przez drogi oddechowe. Drażni błony śluzowe oskrzeli i działa odruchowo sekretolitycznie. Zmniejsza lepkość wydzieliny i łagodzi kaszel. Forma eteru glicerynowego gwajakolu została zastosowana aby zmniejszyć działanie drażniące gwajakolu na błonę śluzową żołądka. Gwajafenezyna wywiera depresyjny wpływ na OUN, działając uspokajająco i ułatwia zasypianie. W większych dawkach zmniejsza wzmożone napięcie mięśni szkieletowych, porażając interneurony w rdzeniu kręgowym - działanie to trwa do 30 minut[5].
Dawkowanie
Zalecane dzienna dawka syropu o stężeniu 125 mg/ml[6]:
- Dorośli i młodzież powyżej 12 lat: 3–4 × 15 ml
- Dzieci w wieku 6–12 lat: 3–4 × 5 ml
- Dzieci do 6 lat: nie stosować
Wskazania
- kaszel mokry występujący w:
Przeciwwskazania
Przeciwwskazaniem do stosowania leku jest nadwrażliwość na jego składniki. Ponadto, w przypadku syropu zawierającego etanol, nie należy go podawać osobom, które nie powinny spożywać nawet małych ilości alkoholu[6].
Działania niepożądane
- bóle brzucha
- nudności
- wymioty
- biegunka
- bóle i zawroty głowy
- skórne reakcje alergiczne
Preparaty dostępne w Polsce
Preparaty proste[6]:
- Guajavis, Guajazyl, Robitussin Expectorans
Preparaty złożone:
- Baladex – syrop (gwajafenezyna + teofilina)[7]
- Grypolek – tabletki (dekstrometorfan + gwajafenezyna + paracetamol + pseudoefedryna)[8]
- Coldrex Muco Grip, Theraflu Total Grip, Vicks AntiGrip Complex – proszki do sporządzania roztworu doustnego; Theraflu Total Grip – kapsułki (gwajafenezyna + paracetamol + fenylefryna)[9]
Bibliografia
- Indeks leków Medycyny Praktycznej 2005, Kraków, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, ISBN 83-7430-006-X
Przypisy
- ↑ a b c Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0 .
- ↑ a b c d Gwajafenezyna. The Chemical Database. Wydział Chemii Uniwersytetu w Akronie. [dostęp 2012-09-23]. (ang.).[niewiarygodne źródło?]
- ↑ a b Guaifenesin, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-09-23] (ang.).
- ↑ a b Guaifenesin, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00874 (ang.).
- ↑ Leksykon leków pod red. Tadeusza Chruściela, Kornela Gibińskiego, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1992, ISBN 83-200-1500-6.
- ↑ a b c Guajazyl (gwajafenezyna), Medycyna praktyczna dla pacjentów [dostęp 2019-10-20] .
- ↑ Gwajafenezyna + teofilina, Medycyna praktyczna dla pacjentów [dostęp 2019-10-20] .
- ↑ Dekstrometorfan + gwajafenezyna + paracetamol + pseudoefedryna, Medycyna praktyczna dla pacjentów [dostęp 2019-10-20] .
- ↑ Gwajafenezyna + paracetamol + fenylefryna, Medycyna praktyczna dla pacjentów [dostęp 2019-10-20] .
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Media użyte na tej stronie
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for hazardous substances
The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.
Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.