Gwarek cejloński

Gwarek cejloński
Gracula ptilogenys[1]
Blyth, 1846
Ilustracja
Gwarek cejloński (po lewej), po prawej majna brunatna; rysunek z książki z 1880 roku
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

szpakowate

Podrodzina

gwarki

Rodzaj

Gracula

Gatunek

gwarek cejloński

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 NT pl.svg

Gwarek cejloński[3] (Gracula ptilogenys) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny szpakowatych (Sturnidae). Endemiczny dla Sri Lanki, występuje w środkowej i południowej części wyspy[2]. Nie wyróżnia się podgatunków[4]. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Morfologia

Gracula ptilogenys Knuckles Reserve, Sri Lanka 3.jpg

Długość ciała ok. 25 cm. Ma lśniące, zielono-czarne upierzenie przechodzące w fioletowe na głowie i szyi, białe plamy na skrzydłach, żółte wyrostki skórne na szyi oraz nogi i dziób.

Ekologia i zachowanie

Środowisko

Preferuje naturalne lasy i dobrze zadrzewione tereny, choć odwiedza też skraje lasów, ogrody, obszary rolnicze i plantacje. Wydaje się, że jest stosunkowo odporny na degradację siedlisk. Rzadziej występuje na wysokościach powyżej 1800 m n.p.m.[5]

Pożywienie

Wszystkożerny. Żywi się owocami, nektarem kwiatowym oraz owadami.

Rozród

Sezon lęgowe trwa od lutego do maja, czasami także od sierpnia do września[5].

Status

IUCN od 2000 roku uznaje gwarka cejlońskiego za gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened); wcześniej, od 1988 roku klasyfikowano go jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale jej trend uznawany jest za spadkowy. Główne zagrożenie to niszczenie i fragmentacja jego siedlisk; pisklęta są niekiedy zabierane z gniazd w celu sprzedaży jako ptak klatkowy[2][5].

W kulturze

Gwarek cejloński umieszczony jest na lankijskim znaczku pocztowym z 1993 roku o wartości 10 rupii[6].

Przypisy

  1. Gracula ptilogenys, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c Gracula ptilogenys, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Mainatinae Lesson, 1831 - gwarki (wersja: 2020-11-17). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-23].
  4. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Nuthatches, Wallcreeper, treecreepers, mockingbirds, starlings, oxpeckers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-23]. (ang.).
  5. a b c Species factsheet: Gracula ptilogenys. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-02-23]. (ang.).
  6. Kjell Scharning, Bird stamps from Sri Lanka, Theme Birds on Stamps [dostęp 2017-11-23].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 NT pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
GraculaPtilogenysLegge.jpg
Sri Lanka Myna Gracula ptilogenys (left) with Common Myna Acridotheres tristis (right)
Gracula ptilogenys Knuckles Reserve, Sri Lanka 3.jpg
Autor: Thimindu Goonatillake from Colombo, Sri Lanka, Licencja: CC BY-SA 2.0
Sri Lanka Hill Myna Gracula ptilogenys, Knuckles Forest Reserve, Central Prov., Sri Lanka